Pro-ana staat voor pro-anorexia. Pro-ana verwijst naar de bevordering van gedrag dat verband houdt met de eetstoornis anorexia nervosa. Het heeft zich snel verspreid op internet, waarbij sommige waarnemers eind jaren negentig een eerste golf van pro-ana-sites op gratis webhostingservices opmerkten. Een tweede golf werd toegeschreven aan de recente opkomst van bloggen en sociale netwerkdiensten.
Deze websites prijzen anorexia en delen tips om afvallen tot een ziekelijk laag gewicht. Ook social media accounts op Tumblr of Instagram worden tegenwoordig gebruikt door de pro-ana gemeenschap.
Gedeelde smart is halve smart
Medische professionals die eetstoornissen behandelen hebben lang opgemerkt dat patiënten in herstelprogramma's vaak dezelfde symptomen vertonen en zich spiegelen aan elkaar. Anorecten hebben zich altijd verenigd als ze de kans kregen, maar nooit met zoveel gemak, op zo'n grote schaal.
In deze context kunnen mensen met anorexia collectief hun toestand normaliseren, niet als een ziekte verdedigen, maar als een prestatie van zelfbeheersing en een essentieel onderdeel van hun identiteit. Zichzelf verhongeren wordt eerder een levensstijlkeuze dan een ziekte.
Niet alleen bieden ze elkaar steun en begrip, ze wisselen ook dieettips uit, nemen deel aan groepvasten, geven advies over hoe je je 'ana' kunt verbergen voor nieuwsgierige familieleden en delen 'inspirerende' foto's van uitgemergelde modellen. Deze groepen zijn doorgaans klein, kwetsbaar, gedeeltelijk verborgen en worden gekenmerkt door frequente migraties. Ze hebben ook een overwegend vrouwelijk lezerspubliek en zijn vaak de enige beschikbare middelen voor sociaal geïsoleerde anorexia.
Nieuwe ontwikkeling
De laatste jaren bieden steeds meer pro-ana coaches zich aan om vrouwen met anorexia helpen af te vallen. Deze coaches zijn geen andere anorexia patiënten maar mannen met het doel seksueel expliciet materiaal te verkrijgen of hen te misbruiken. Dit gebeurt op pro-ana sites en chatdiensten zoals Kik. Het gaat met name om mannen tussen de 20 en 30 jaar die zich voorstellen als afvalcoach.
In bijna alle gevallen worden de meisjes vrijwel direct gevraagd om foto’s en/of filmpjes, zodat de coach een bodycheck kan doen en haar progressie kan bekijken. Uit onderzoek blijkt dat coaches niet terugdeinzen wanneer het gaat om minderjarigen en dat het niet blijft bij seksueel expliciet materiaal, maar dat coaches ook in de fysieke wereld seksueel misbruik maken van deze meisjes.