Er zijn maar weinig metingen in de gezondheidszorg die zo vaak worden toegepast als de Body Mass Index, ofwel BMI.
Je komt deze term vaak tegen in dokterspraktijken, maar ook bij slimme weegschalen en in sportscholen.
Met onze onderstaande tool bereken je simpel en betrouwbaar jouw eigen BMI.
Je hebt wellicht wel eens over BMI gehoord. De formule wordt gebruikt om te uit te rekenen of je ondergewicht, een gezond gewicht of overgewicht hebt. Body mass index (BMI) is een berekening van de hoeveelheid lichaamsvet op basis van je lengte en gewicht.
Het meet lichaamsvet niet rechtstreeks, maar gebruikt een formule om een schatting te maken. Het BMI kan helpen bepalen of je een gezond gewicht hebt. Een hoge BMI kan een teken zijn van te veel vet, terwijl een lage BMI een teken kan zijn van te weinig vet.
De BMI formule is eenvoudig: neem je gewicht (in kilogram) en deel dit door je lengte (in meters) in het kwadraat. Heb je een gewicht van 70 kg en een lengte van 1.70 m, dan is de formule als volgt: 70 / 1,702 = 24,2 kg/m2. Het BMI is in dit geval 24,2.
Het resultaat, dat je in een van de vier hoofdcategorieën kunt plaatsen, is bedoeld om je lichaamsgewicht te beoordelen: Ondergewicht < 18,5, Normaal gewicht 18,5 - 24,9, Overgewicht 25 - 29,9, Obesitas > 30.
...hoe hoger je BMI, hoe groter de kans op het ontwikkelen van bepaalde ernstige aandoeningen? Denk hierbij aan; hartaandoeningen, hoge bloeddruk en diabetes. Ook een zeer lage BMI kan gezondheidsproblemen veroorzaken, zoals het verlies van botmassa, een verminderde immuunfunctie en bloedarmoede.
De uitkomst van de BMI berekening geeft aan of jouw BMI waarde een indicatie is voor ondergewicht, een gezond gewicht, overgewicht, obesitas of morbide obesitas.
Het berekenen van je vetpercentage gebeurt met een formule Door het berekenen van je BMI, wordt duidelijk of het raadzaam is om vanwege een te hoog of laag lichaamsvetpercentage met je dieet of gezondheid bezig te gaan.
Adolphe Quetelet is verantwoordelijk voor de ontwikkeling van BMI in 1830. Hij was wiskundige, statisticus en werkte ook in de sociologie.
Quetelet was op zoek naar een manier om de lengte van mensen te relateren aan hun ideale gewicht, als hulpmiddel om bevolkingsgroepen te bestuderen.
De formule werd in de jaren zeventig populair gemaakt door de fysioloog Ancel Keys. Destijds was Dr. Keys geïrriteerd dat verzekeringsmaatschappijen het lichaamsvet van mensen schatten (en dus hun risico om te overlijden) door het gewicht te vergelijken met het gemiddelde gewicht van anderen van dezelfde lengte, leeftijd en geslacht.
In een studie uit 1972 onder meer dan 7.000 gezonde mannen van middelbare leeftijd, toonden Dr. Keys en zijn collega's aan dat de BMI een nauwkeurigere - en veel eenvoudigere - voorspeller van lichaamsvet was dan de methoden die door de verzekeringsindustrie werden gebruikt.
Zoals Dr. Keys ontdekte, is de formule gemakkelijk en goedkoop. Daarom wordt het vandaag de dag nog steeds gebruikt.
...mannen met een hogere vetmassa meer risico lopen op hart-en-vaatziekten dan vrouwen met eenzelfde hoeveelheid vet?
Hoewel BMI nuttig kan zijn bij het screenen op problemen met het lichaamsgewicht, heeft deze methode enkele nadelen.
Hoewel één kilogram spier hetzelfde weegt als één kilo vet, zijn spieren compacter en nemen dus minder ruimte in beslag.
Ben je bijvoorbeeld slank én gespierd, dan kun je toch veel wegen. Onderstaand een voorbeeld;
Twee mensen van dezelfde lengte en hetzelfde gewicht kunnen er toch heel anders uitzien. De een kan een bodybuilder zijn met een hoge spiermassa, terwijl de ander veel vetmassa heeft.
Wanneer je voor beide personen het BMI berekent komen ze uit in dezelfde BMI-categorie. Onterecht natuurlijk, want de een is gespierd en slank en de andere is veel te zwaar en heeft een grote hoeveelheid lichaamsvet.
Als alleen BMI wordt overwogen, kan dit ervoor zorgen dat je gemakkelijk verkeerd geclassificeerd wordt. Daarom is het belangrijk om naast het gewicht ook rekening te houden met je spier-, vet- en botmassa.
Ondanks dat de formule wereldwijd gebruikt wordt, geeft het mogelijk niet nauwkeurig de gezondheid van bepaalde raciale en etnische bevolkingsgroepen weer.
Zo heeft onderzoek aangetoond dat mensen van Aziatische afkomst bij lagere BMI-afkappunten al een verhoogd risico hebben op chronische ziekten dan blanke mensen. Daarom heeft de World Health Organisation (WHO) BMI-richtlijnen voor Azië en de Stille Oceaan ontwikkeld, die alternatieve BMI-afkappunten bieden. Wanneer je in deze gebieden een BMI van 23,0 of meer hebt, heb je overgewicht.
Niet alleen je hoeveelheid lichaamsvet, maar ook de locatie ervan is belangrijk voor je gezondheid.
figuren zijn er in allerlei soorten en maten en kunnen worden vergeleken met verschillende fruitsoorten.
Als je met name vet rond je buik hebt - bekend als een appelvormig lichaamstype – heb je een groter risico op chronische ziekten dan wanneer je vet opgeslagen is rond je heupen, billen en dijen- ook wel een peervormig figuur genoemd.
...vrouwen bij dezelfde BMI doorgaans meer lichaamsvet hebben dan mannen? Dit kan worden verklaard doordat vrouwen van nature minder spiermassa hebben dan mannen.
Om het gewicht kinderen te beoordelen wordt meestal gebruik gemaakt van een groeicurve. Er bestaan verschillende soorten curven. Zo heb je een curve die de gemiddelde lengte en gewicht weergeeft. Je kunt met deze gemiddelden, gebaseerd op de informatie van duizenden kinderen, goed vergelijken of je kind goed groeit en een gezond gewicht heeft in vergelijking met andere kinderen.
Wil je de BMI formule voor je kind gebruiken? Doe dat dan in combinatie met onderstaande tabel deze geeft meer inzicht over het BMI van je kind.
| Leeftijd | Ondergewicht | Gezond gewicht | Overgewicht | Ondergewicht | Gezond gewicht | Overgewicht |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 2 jaar | < 14,12 | 14,13-18,40 | > 18,41 | < 13,90 | 13,91-18,01 | > 18,02 |
| 3 jaar | < 13,79 | 13,80-17,88 | > 17,89 | < 13,60 | 13,61-17,55 | > 17,56 |
| 4 jaar | < 13,52 | 13,53-17,54 | > 17,55 | < 13,34 | 13,35-17,27 | > 17,28 |
| 5 jaar | < 13,31 | 13,32-17,41 | > 17,42 | < 13,09 | 13,10-17,14 | > 17,15 |
| 6 jaar | < 13,15 | 13,16-17,54 | > 17,55 | < 12,93 | 12,94-17,33 | > 17,34 |
| 7 jaar | < 13,08 | 13,09-17,91 | > 17,92 | < 12,91 | 12,92-17,74 | > 17,75 |
| 8 jaar | < 13,11 | 13,12-18,43 | > 18,44 | < 13,00 | 13,01-18,34 | > 18,35 |
| 9 jaar | < 13,24 | 13,25-19,09 | > 19,10 | < 13,18 | 13,19-19,06 | > 19,07 |
| 10 jaar | < 13,45 | 13,46-19,83 | > 19,84 | < 13,43 | 13,44-19,85 | > 19,86 |
| 11 jaar | < 13,72 | 13,73-20,54 | > 20,55 | < 13,79 | 13,80-20,73 | > 20,74 |
| 12 jaar | < 14,05 | 14,06-21,21 | > 21,22 | < 14,28 | 14,29-21,67 | > 21,68 |
| 13 jaar | < 14,48 | 14,49-21,90 | > 21,91 | < 14,85 | 14,86-22,57 | > 22,58 |
| 14 jaar | < 15,01 | 15,02-22,61 | > 22,62 | < 15,43 | 15,44-23,33 | > 23,34 |
| 15 jaar | < 15,55 | 15,56-23,28 | > 23,29 | < 15,98 | 15,99-23,93 | > 23,94 |
| 16 jaar | < 16,08 | 16,09-23,89 | > 23,90 | < 16,44 | 16,45-24,36 | > 24,37 |
| 17 jaar | < 16,58 | 16,59-24,45 | > 24,46 | < 16,77 | 16,78-24,69 | > 24,70 |
| 18 jaar | < 17,00 | 17,01-24,99 | > 25,00 | < 17,00 | 17,01-24,99 | > 25,00 |
| Jongens | Meisjes | |||||
Ook bestaat er een curve met BMI richtlijnen voor kinderen. Per leeftijd kun je dan zien of het BMI van je kind gezond is.
Het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid raadt aan om bij het vaststellen van overgewicht van kinderen tot 2 jaar de gewicht-naar-lengtecurve te gebruiken. Bij een Kind ouder dan twee jaar kan de BMI worden gebruikt in combinatie met bovenstaande tabel.
Er is namelijk nog te veel onduidelijkheid over het BMI dat kinderen van deze leeftijd zouden moeten hebben. Voor kinderen boven de 2 jaar wordt juist aanraden om BMI te gebruiken om zo overgewicht te signaleren en te monitoren.
BMI kan gebruikt worden voor iedereen vanaf 2 jaar oud. Toch worden voor mensen onder de 20 jaar andere richtlijnen gebruikt. De hoeveelheid lichaamsvet verandert namelijk met de leeftijd en is voor kinderen anders dan voor volwassenen. Ook wordt rekening gehouden met het verschil tussen jonge jongens en meisjes. Meisjes krijgen meestal meer lichaamsvet en ontwikkelen dit eerder dan jongens.
Een studie uit 2011, die 16.000 proefpersonen volgde, concludeerde dat BMI geen goede maatstaf is voor het risico op een hartaanval, beroerte of overlijden. Een betere maatstaf blijkt de taille-heupratio, wat de verhouding van de omtrek van je taille tot je heupen meet.
De taille omtrek is een goede indicator voor visceraal vet (vet rondom de organen), dat meer gezondheidsrisico's met zich meebrengt dan vet elders.
...visceraal vet (vet rondom je organen) brengt meer gezondheidsrisico’s met zich mee dan vet elders op het lichaam?
Afhankelijk van de uitkomst van jouw BMI berekening online, kun je nu jouw calorie inname online berekenen of ter indicatie jouw ideale gewicht berekenen.
Je kunt, om actief met jouw gezondheid bezig te gaan, ook meer lezen over diëten, voeding of sporten. Komt uit jouw BMI berekening dat je sterk ondergewicht of zwaar overgewicht hebt? in dat geval kan een voedingscoach of diëtist jou goed helpen.
Geschreven door Desiré van der Kruk, DiëtistBSc Voeding en diëtiek, WO niveau Nutrition, Exercise and Sports