Ben je op zoek naar een leefstijl met gezonde voeding en voldoende beweging, maar weet je niet goed hoe je moet beginnen? Om een gedragsverandering in je leefstijl te bewerkstelligen, is het belangrijk dat je intrinsiek gemotiveerd bent om daadwerkelijk te veranderen.
Motivatie is datgene wat jou ertoe brengt om tot een bepaalde handeling over te gaan. Je kunt op twee manieren worden gemotiveerd om iets te doen: intrinsiek en extrinsiek. In dit artikel leggen we je het verschil uit tussen deze twee vormen van motivatie.
Misschien herken je dit wel. De eerste paar weken gaat het hardlopen super goed, maar na een aantal weken word je iets minder fanatiek. Na verloop van tijd geloof je het wel, die top conditie komt later wel.
Je vervalt weer in je oude gedragspatroon en ploft ‘s avonds op de bank in plaats van dat je je hardloopschoenen aantrekt. Je intrinsieke motivatie is ineens ver te zoeken.
Totdat je partner op een dag thuiskomt van zijn werk en je herinnert aan je sportieve voornemen. Je twijfelt, kun je het opbrengen om je warme huispak te verruilen voor je sportkleren?
Uiteinidelijk weet je partner je toch over te halen. Als je nu gaat rennen, belooft hij dat het eten klaarstaat als je terugkomt. Dit trekt je over de streep. Je staat op, kleed je om en gaat de deur uit.
Wat je partner zojuist gedaan heeft, wordt extrinsieke motivatie genoemd. Hij motiveert je door je een extra reden te geven om te gaan rennen. Je kunt namelijk lekker gaan sporten, terwjil hij het koken voor zijn rekening neemt.
Er zijn nog veel meer manieren om intrinsiek of extrinsiek gemotiveerd te raken. Maar voor we hier dieper op in gaan is het goed om goed te begrijpen wat het verschil is tussen deze vormen van motivatie.
Wat is extrinsieke motivatie?
Bij extrinsieke motivatie onderneem je actie, omdat je wordt gemotiveerd van buitenaf. Bijvoorbeeld door het vooruitzicht van een bepaalde beloning of een straf.
De beloning hiervoor is soms tastbaar, zoals het ontvangen van (extra) salaris, maar kan ook abstract zijn zoals het opbouwen van aanzien of het vergroten van je kennissenkring.
Een aantal voorbeelden van extrinsieke motivatie zijn:
- Werken voor het geld, zodat je je rekeningen kunt betalen
- Sporten, omdat je medailles, bekers en prijzen wilt winnen
- Cursussen volgen, omdat je cijfers of studiepunten moet halen
Ik heb een paar voorbeelden van intrinsieke motivatie voor je op een rij gezet:
- Een nieuwe taal leren, omdat je jezelf graag wilt ontwikkelen. Niet omdat je werk dit van je vereist.
- Vrijwilligerswerk doen, omdat het je voldoening geeft. Niet omdat het je studiepunten oplevert.
- Meer taken op je nemen op je werk, omdat je uitdaging zoekt. Niet omdat je uit bent op loonsverhoging of promotie.
- Gewicht verliezen, omdat je graag je conditie wilt verbeteren. Niet omdat je vriend eigenlijk vindt dat er wel wat kilo's af mogen.
Intrinsiek of extrinsiek, welke motivatie is het krachtigst?
Wanneer je intrinsiek gemotiveerd bent, onderneem je actie omdat je dat zelf graag wilt. Je kunt je voorstellen dat je wil om iets te bereiken dan vaak krachtiger is dan wanneer iemand je vertelt dat je iets moet doen. Eigenlijk is het te vereenvoudigen tot het verschil tussen willen en moeten.
Stel je voor, je vindt dat het tijd wordt voor je zoon om te gaan sporten. Je vraagt hem wat hij leuk zou vinden, waarop hij zegt: turnen!
Toch besluit je om je zoon in te schrijven bij de plaatselijke voetbalclub. De buurjongens voetballen namelijk ook en dan kan hij met hen meerijden naar de trainingen. Wel zo makkelijk.
Na een aantal weken belt de coach. Je zoon zit liever op de bank dan dat hij in het veld staat. Wanneer je hem ermee confronteert geeft hij aan het voetballen helemaal niet leuk te vinden. Hij wil graag turnen.
Intrinsiek gemotiveerd zijn is daarmee een krachtigere stimulans dan extrinsiek gemotiveerd zijn. Als je graag een gezonde leefstijl wilt bewerkstelligen, is het daarom goed om te zorgen voor een sterke intrinsieke motivatie. Helaas is hier wel wat geduld voor nodig, het kan namelijk even duren om dit op te bouwen.
4 Tips om je intrinsieke motivatie te vergroten
Onderstaande tips helpen je om je intrinsieke motivatie te vergroten.
1. Stel concrete doelen op
Maak je doelen specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdsgebonden, oftewel: SMART. Dit helpt je om een concreet doel te kiezen, waarmee het eenvoudiger wordt om dit ook te behalen.
Kies daarom niet voor “ik wil gezonder leven”, maar bijvoorbeeld voor: “Ik wil elke dag minstens 2 stukken fruit eten” of “Ik wil drie keer per week hardlopen”. Op deze manier kun je eenvoudig controleren of je je doelen behaalt. Daardoor is de kans groter dat je ze ook bereikt.
Een realistische planning is hierbij belangrijk. Begin niet te groot, maar start met kleine haalbare stapjes. Deze kleine stappen zijn vaak gemakkelijker vol te houden, waardoor je je doelen sneller bereikt. Wat weer tot gevolg heeft dat je gemotiveerd blijft om te werken aan je langetermijndoelen.
3. Beantwoord voor jezelf de vraag: waarom wil ik dit?
Weet je waarom je jouw leefstijl wilt veranderen? Stel jezelf de vraag eens en denk goed na over het antwoord. Dit is namelijk je intrinsieke motivatie.
Als je een duidelijk antwoord hebt op de vraag waarom je gezond wilt leven, helpt dit je wanneer je op het punt staat in een slechte gewoonte te vervallen.
4. Zorg voor een goede voorbereiding
Tref zoveel mogelijk voorbereidingen, zodat je het jezelf zo gemakkelijk mogelijk maakt. Wil je bijvoorbeeld gaan hardlopen na je werk? Zorg dan dat je sportkleding al klaar ligt zodra je thuiskomt, zorg dat je al boodschappen hebt gedaan en reserveer tijd in je agenda.
