Overweeg jij om te stoppen met de pil? Redenen om te stoppen met hormonale anticonceptie zijn natuurlijk: de wens om zwanger te worden of wanneer de menopauze voorbij is. Maar steeds meer vrouwen overwegen om te stoppen vanwege de impact van kunstmatige hormonen op je lichaam.
Stoppen met de pil, Wij zetten de voor- en nadelen op een rij
Geschreven door Terry Schouten, Gezondheidswetenschapper & LeefstijlcoachBSc Gezondheidswetenschappen, MSc Zorgmanagement, Post HBO Leefstijl- en vitaliteitscoach
Het zogenaamde 'ontpillen' is een term die bedacht is om samen te vatten wat het betekent als je lichaam zelf weer de natuurlijke cyclus op gang brengt. Dit kan best heftig zijn en het stoppen met de pil heeft uiteindelijk zowel voor- als nadelen.
Wij zetten deze voor je op een rij zodat je meer overzicht krijgt en wellicht een afweging kan maken of stoppen een optie is voor jou.
Misschien ben je ooit als heel jonge vrouw begonnen met de pil en ben je je nu pas gaan verdiepen in de gezondheidsrisico's. Laat dit artikel je helpen om een weloverwogen keuze te maken.
Hormonale anticonceptie
De pil maakt deel uit van de hormonale anticonceptie. Het is het meest geslikte medicijn bij vrouwen en meest gebruikte voorbehoedsmiddel. De introductie van de anticonceptiepil in 1960 in de Verenigde Staten betekende voor veel vrouwen seksuele vrijheid en 'baas zijn over eigen buik'. Het is één van de meest veilige manieren om een zwangerschap te voorkomen.
Wat gebeurt er bij het slikken van de pil?
Er komen bij het gebruik van hormonale anticonceptie hormonen in je lichaam die voorkomen dat je zwanger wordt. De hormonen die geblokkeerd worden door het slikken van de pil zijn de hormonen die verantwoordelijk zijn voor het laten produceren van een rijpe eicel door de eierstokken. Dit gebeurt in de hypofyse (een klier aan de onderkant van de hersenen).
De eisprong wordt geremd en er komt geen eicel vrij tijdens de cyclus. Ook wordt er nauwelijks meer baarmoederslijmvlies aangemaakt en wordt dit slijmvlies bovendien minder toegankelijk voor de spermacellen. Er komt veel minder bloed vrij tijdens de stopweek omdat het slechts 'onttrekkingsbloed' is.
Powered by FitChef
Soorten anticonceptie
Als er gesproken wordt over 'de pil', wordt meestal de 'combinatiepil' bedoeld. Een combinatiepil bestaat uit twee vrouwelijke hormonen: oestrogeen en progestageen. Het oestrogeen is meestal het zogenoemde ethinylestradiol (EE).
Bij de éénfase pil bevatten alle tabletten in de strip evenveel hormonen. Bij de meerfase pil verschilt de samenstelling per tablet.
Naast de pil die je dus oraal slikt kun je ook kiezen voor de hormonale anticonceptie pleister, de (NUVA)ring, een anticonceptie staafje dat onder je huid wordt geïmplanteerd, een prikpil (injecties) en een spiraaltje met hormonen (geen koper).
De keuze die je maakt in je hormonale anticonceptie is persoonlijk. Deze hangt bijvoorbeeld samen met andere redenen van het anticonceptie-gebruik naast voorkoming van zwangerschap.
Heb je bijvoorbeeld last van jeugdpuistjes, heftig bloedverlies, zware menstruatieklachten of ben je vergeetachtig en kun je niet iedere dag denken aan het slikken van een pil, dan past bepaalde hormonale anticonceptie beter bij je dan andere.
De afgelopen decennia zijn de zogenaamde derde generatiepillen vaak negatief in het nieuws gekomen vanwege de kans op trombose. Er bestaan ook anticonceptiepillen zonder oestrogeen; de desogestrel pil, met merknamen als Cerazette. De pil beschermt je niet tegen seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA)!
Wist je dat...
...hoe lichter de pil, des te minder oestrogeenhormonen deze bevat.
Waarom stoppen met de pil?
Er zijn verschillende redenen waarom je zou willen stoppen met het slikken van de anticonceptiepil, zoals de wens om zwanger te worden, stemmingswisselingen of stofwisselingsklachten.
Zwanger worden
Wanneer je zwanger wilt worden zul je stoppen met de pil en na 2-3 maanden kun je vervolgens al zwanger worden. Er wordt wel geadviseerd te wachten met onbeschermde seks tot na je eerste menstruatie. Belangrijk is om te starten met het slikken van foliumzuur.
Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!
Hoe gezond eet jij?
Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.
Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!
Wil jij graag je gezondheid verbeteren?
Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.
Ga naar de Matching tool
Vind jouw ideale voedingsexpert
Stoppen met de pil is in veel gevallen een manier om je lichaamseigen hormonen op een natuurlijke manier in balans te brengen. Daarmee kun je klachten verhelpen waarvan je misschien niet eens wist dat ze door het pilgebruik ontstaan zijn.
Negatieve invloed van hormonale anticonceptie op je lichaam
De anticonceptiepil en andere vormen van hormonale anticonceptie bevatten synthetische, kunstmatige hormonen. Deze kunnen je hormoonhuishouding verstoren omdat ze zich in het lichaam gaan gedragen als pseudohormonen (xeno-oestrogenen) die lichaamsvreemd zijn.
Ze nemen functies over van de lichaamseigen hormonen en kunnen daarmee bepaalde processen uit balans brengen, zoals emoties, stresslevels, stofwisseling en seksuele prikkels.
Wist je dat...
...over het algemeen blijkt dat vrouwen die geen hormonale anticonceptie gebruiken een sterker libido hebben.
Lichamelijke en geestelijke voordelen van stoppen met de pil
Stoppen met de pil of met andere hormonale anticonceptie heeft z'n voordelen, alhoewel het wel even duurt voordat je lichaam zich heeft aangepast. Wij zetten de voordelen op een rijtje.
Je loopt minder risico op:
- Borstkanker
- Hoge bloeddruk
- Trombose (bloedpropjes)
- Hart- en vaatproblemen
Het verminderen van het risico van onder andere borstkanker en een hoge bloedruk geldt vooral voor vrouwen van 35 jaar en ouder of vrouwen die roken.
Daarnaast heb je als je stopt geen last meer van mogelijke bijwerkingen, zoals:
- Misselijkheid
- Hoofdpijn
- Migraine
- Gevoelige borsten
- Veranderende huidpigmentatie
- Haaruitval
- Nachtelijk zweten
- Stemmingswisselingen
- Huilbuien
- Futloosheid
- Somberheid
- Depressiviteit
Wist je dat...
...je kunt de aangekomen kilo's weer makkelijk kwijt kan raken na het stoppen met de pil? Veel vrouwen komen een paar kilo aan door het slikken van de pil. Vaak krijg je meer trek in suiker rijke producten en door een veranderende hormoonhuishouding kun je eveneens vocht vasthouden.
Daarnaast kan je libido verbeteren. Hormonen (met name het oestrogeen-hormoon oestradiol) hebben veel invloed op de zin in seks. Vrouwen beleven bij een natuurlijke cyclus hun seksuele 'piek', dus de meeste zin in seks, tijdens de ovulatie (eisprong), wat natuurlijk evolutionair gezien ook het handigst is.
Bij een cyclus die door kunstmatige hormonale anticonceptie wordt bepaald ontbreekt de ovulatie en komt er alleen tijdens de stopweek (menstruatie) oestradiol vrij. Bovendien hebben veel vrouwen met een natuurlijke cyclus daarbij ook minder last van vaginale droogheid en vaginale schimmelinfecties.
Je hebt ook geen last meer van de bijwerkingen door de wisselwerking met medicijnen als antibiotica. Je hoeft daarnaast ook niet meer iedere dag te denken aan het slikken van de pil en je laat je lichaam de natuurlijke cyclus volgen. En in het geval je betaalt voor je hormonale anticonceptie, kost het je na het stoppen ook geen geld meer.
Wist je dat...
...onderzoek uit 2016 wijst uit dat vrouwen die hormonale anticonceptie gebruiken, vaker de diagnose depressie kregen en vaker antidepressiva voorgeschreven kregen dan vrouwen die geen hormonale anticonceptie gebruiken. Dit geldt met name voor vrouwen tussen de 15 en 19 jaar.
Lichamelijke en geestelijke nadelen van stoppen met de pil
Stoppen met de pil heeft niet alleen maar voordelen. Het kan met name praktische bezwaren geven en voor vrouwen met een heftigere cyclus / menstruatie is het niet altijd de meest comfortabele optie.
Ga je stoppen met de pil dan betekent dat dat je:
- Iets meer risico loopt op een eventuele zwangerschap wanneer je condooms gebruikt dan wanneer je de pil (consequent!) slikt. Condooms kunnen scheuren en zijn daardoor in de praktijk minder betrouwbaar dan de anticonceptiepil.
- Wellicht minder genot ervaart bij seks met een condoom.
- Soms meer last krijgt van puistjes / acné. Het kan overigens ook zijn dat je hier geen last meer van krijgt omdat je inmiddels geen puber meer bent en dus geen jeugdpuistjes meer hebt. En je huid kan ook juist door de pil slechter worden.
- In bepaalde gevallen weer een zwaardere en ongelijkmatigere menstruatie kunt krijgen, met meer menstruatieklachten zoals buikpijn, hoofdpijn, huilbuien, gezwollen en gevoelige borsten, duizeligheid en hartkloppingen. Sommige vrouwen hebben last van premenstrueel syndroom (PMS) waarbij de klachten ernstig kunnen zijn en je soms bijna niet uit bed kunt komen.
- Je kunt last krijgen van een onvoorspelbare, onregelmatige cyclus en tussentijdse bloedingen. Dit geldt niet voor iedereen maar je zult je lichaam weer opnieuw moeten leren kennen.
- De stopweek niet meer over kunt slaan; het uitstellen van je menstruatie door middel van doorslikken kan ook niet meer.
- Je borsten weer wat kleiner kunnen worden en ook gevoeliger. Voor sommige vrouwen is dit een voordeel en voor anderen wellicht een nadeel.
Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!
Hoe gezond eet jij?
Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.
Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!
Stoppen met de pil: wat gebeurt er met je lichaam?
Je kunt in het begin heftige menstruaties hebben met meer klachten zoals buikpijn, buikkrampen, misselijkheid en gebrek aan eetlust of juist eetbuien.
Je kunt ook een andere vaginale afscheiding krijgen, bijvoorbeeld roodbruin. Je huid en stofwisseling zullen zich ook weer moeten aanpassen aan de nieuwe situatie.
Bij sommige vrouwen is het gevolg van stoppen met de pil erg lastig en houden de klachten maanden aan. Het kan ook zijn dat de menstruatie eerst uitblijft. Deze klachten zijn in principe van tijdelijke aard.
Het is belangrijk dat je je natuurlijke cyclus (opnieuw) leert kennen. Welke dagen je actief bent en welke dagen je misschien wat meer rust wilt nemen. Welke dagen je emotioneler bent dan anders en welke dagen je zin hebt in seks.
In de moderne westerse maatschappij word je als vrouw geacht om dit alles te negeren, maar je kunt er ook je voordeel mee doen. En het hoort nu eenmaal bij een vrouw.
Maak altijd eerst je strip af wanneer je wilt stoppen met de pil. Je lichaam heeft tijd nodig om de natuurlijke cyclus te herstellen.
Alternatieven voor niet-hormonale anticonceptie na het stoppen met de pil
Gelukkig bestaan er ook alternatieven voor het gebruik van hormonale anticonceptie. Uiteraard zijn condooms een prima alternatief en noodzakelijk om SOA tegen te gaan wanneer je wisselende seksuele contacten hebt of geen vertrouwen hebt in je vaste (seks)partner.
Ook is er tegenwoordig de vruchtbaarheidscomputer 'the Lady Comp'. Een vrouw is gemiddeld per maand maar 6 dagen vruchtbaar. Op basis van lichaamstemperatuur kan deze computer exact voor je uitrekenen wanneer je zeker geen onbeschermde seks moet hebben als je niet zwanger wilt worden. Helaas wordt dit hulpmiddel vaak nog niet vergoed door je verzekering en kost daarom als snel 300-500 euro.
Er bestaan daarnaast ook apps die je helpen met het bepalen van je vruchtbare dagen. Verder kun je kiezen voor een koperspiraaltje. De kans op infecties is hierbij helaas wel aanwezig.
Let op wanneer je met een ander anticonceptiemiddel begint; de werking ervan duurt een paar weken. Lees de bijsluiter goed en / of laat je huisarts je informeren.
Stoppen met de pil en je hormonen in balans houden
Stoppen met de pil kan je hormonen weer in balans brengen. Maar let op! Dit gaat altijd samen met andere factoren. Let op je voeding. Vermijd bewerkte, suikerrijke voeding, bepaalde E-nummers, (een teveel aan) lactose, soja, gluten, vlees, alcohol.
Zorg daarnaast voor voldoende beweging, (zon)licht, nachtrust en een juist slaappatroon. Probeer stress tot een minimun te beperken en rook niet.
