Slaapapneu symptomen en behandeling

Misschien weet je nog niet precies wat slaapapneu inhoudt, maar heb je wel een vermoeden dat je lijdt aan een slaap-aandoening. In dit artikel lees je alles over slaapapneu symptomen. Wat houdt slaapapneu precies in, hoe kun je het herkennen en wat zijn de oorzaken?

Lees verder en ontdek meer over deze verontrustende aandoening.

Professor Bink beantwoordt jouw vragen | Gezondeten.nl

Geschreven door Professor Bink, Vertegenwoordigt gezondeten.nl

Bij slaapapneu stokt de adem vaak in je slaap

Wat is slaapapneu?

Slaapapneu (afkorting van slaapapneusyndroom; SAS) is een slaapstoornis waarbij tijdens de slaap de adem tijdelijk stilstaat of ernstig verzwakt is. Het Griekse 'apnea' betekent: 'zonder adem'. Slaapapneu betekent dus letterlijk: 'niet ademen tijdens de slaap'.

Bij slaapapneu stokt de adem geregeld tijdens het slapen. Er komt op zo'n moment even geen lucht in of uit de longen. De ademhalingsspieren staan stil. Deze momenten kunnen zo'n tien seconden duren. Er is sprake van slaapapneu als er minstens tien keer per uur een ademstilstand optreedt tijdens de slaap.

Tip

Naast een apneu kun je tijdens het slapen ook last hebben van een hypopneu: de ademhaling is in dit geval sterk verminderd waardoor het zuurstofgehalte daalt. Er is sprake van een verminderde luchtstroom. Dit is minder ernstig dan een apneu, maar kan ook voor slaapproblemen en slaaptekort zorgen.

Herkennen van slaapapneu symptomen

De klachten van slaapapneu openbaren zich vaak op latere leeftijd. Dat komt onder andere doordat op latere leeftijd overgewicht vaker voorkomt en de ademhalingsspieren gaan verslappen.

Wanneer je last hebt van slaapapneu zul je vaak plotseling wakker worden met een schok. Snurken behoort ook zeker tot een van de slaapapneu symptomen. Veel snurkers hebben slaapapneu maar weten dit niet.

In eerste instantie zal je je overdag niet lekker voelen en prikkelbaar zijn. Het kan zijn dat je veel vage klachten hebt. Je bent moe en kunt je slecht concentreren. Je hebt dus een slaaptekort wat maar niet aangevuld wordt, ook niet als je meer uren slaapt.

Voedingsschema's op maatNieuw

Ontvang elke week een nieuw voedingsschema op basis van je persoonlijke macro- en caloriebehoefte. Inclusief wekelijkse boodschappenlijst.

Elke week een nieuw voedingsschema op maat!
Fitchef logo Powered by FitChef
Voedingsschema's
Wist je dat...

...een ernstige vorm van snurken geleidelijk over kan gaan in slaapapneu?

Gevolgen van langdurig slaaptekort

Een van de meest duidelijke slaapapneu symptomen is slaaptekort. Slaapapneu zorgt ervoor dat je nooit echt in je diepe slaap komt. Juist die slaapfase is zo belangrijk voor het herstel van je lichaam en geest. Zo speelt slaap een belangrijke rol bij talrijke processen.

Op de lange termijn kun je door slaaptekort last krijgen van allerlei medische klachten, zoals:

  • hoofdpijn
  • duizeligheid
  • oorsuizen
  • hartkloppingen
  • geheugenverlies
  • futloosheid
  • verminderde seksuele lustgevoelens
  • overgewicht of juist ondergewicht.

Slaapapneu vormt een serieus risico voor de gezondheid en kan zelfs fatale gevolgen hebben. Het kan leiden tot:

  • angsten en depressies
  • hersenbeschadiging
  • longontsteking
  • een verhoogde bloeddruk
  • hart- en vaatziekten
  • een beroerte
Autorijden en slaapapneu kan enkel na strenge controle

Autorijden

Er gelden in veel landen strenge maatregelen wat betreft de rijbevoegdheid van mensen met slaapapneu. Slaapapneu verhoogd het risico op ongelukken.

Je bent verplicht om bij het aanvragen en verlengen van je rijbewijs aan te geven dat je lijdt aan slaapapneu. Je mag geen rijbewijs halen/houden tenzij je minimaal twee maanden succesvol wordt behandeld. Daarna is je rijbewijs steeds maar voor een bepaalde tijd geldig.

Oorzaken slaapapneu

De meeste mensen hebben weleens een ademstilstand tijdens de slaap, maar bij slaapapneu gebeurt dit tientallen keren per nacht. Tijdens de slaap ontspannen de spieren van de tong en de weke delen in de keel zich. Hierdoor wordt de luchtweg nauwer.

Slaapapneu kan erfelijk zijn, maar je krijgt er vaak pas last van op latere leeftijd (in veel gevallen na het 50ste levensjaar), vanwege gewichtstoename en de verslapping van de ademhalingsspieren door ouderdom. Bepaalde medicijnen werken ook spierverslappend, bijvoorbeeld slaapmiddelen en kalmeringsmiddelen.

Je kunt ook slaapapneu ontwikkelen door veelvuldig te roken. Zware rokers hebben 40% meer kans op slaapapneu. Alcoholmisbruik wordt ook gezien als oorzaak voor slaapapneu. Alcohol verslapt de spieren waardoor de slaapapneu verergert.

Wist je dat...

... Een te korte onderkaak, ofwel 'overbeet', eveneens de boosdoener kan zijn. Hierbij staat de onderkaak te ver naar achteren ten opzichte van de bovenkaak.

Verschillende soorten slaapapneu

Er bestaan verschillende soorten slaapapneu. Hieronder staan ze kort samengevat.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Hoe gezond eet jij?

Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Wil jij graag je gezondheid verbeteren?

Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.

Ga naar de Matching tool
Vind jouw ideale voedingsexpert

Obstructieve slaapapneu syndroom (OSAS)

Deze vorm van slaapapneu komt het meeste voor. Hierbij worden de bovenste luchtwegen tijdelijk geblokkeerd. Dit kan in direct verband staan met longaandoeningen zoals:

  • Astma 
  • Chronische bronchitis 
  • Chronisch obstructieve longziekte (COPD)
  • Longembolie
  • Longkanker

Overgewicht is zowel een oorzaak als een gevolg van obstructieve slaapapneu syndroom. Maar liefst 70% van mensen met overgewicht hebben last van deze vorm van slaapapneu. Het vetweefsel rond het halsgebied zorgt voor de vernauwing van de luchtwegen.

Tip

Wanneer je een rugslaper bent, kun je last krijgen van positioneel obstructief slaapapneu (POSA). De slaaphouding is hier dus de boosdoener van de slaapapneu.

Centraal slaapapneu syndroom (CSAS)

Je kunt centraal slaapapneu syndroom ontwikkelen als gevolg van hersenletsel. Hierbij vindt een adem-stop plaats vanuit de hersenen. Het ademhalingscentrum in de hersenen stuurt hierbij niet of onvoldoende signalen naar de ademhalingsspieren om te ademen. De hersenstam is minder gevoelig.

Tip

Obstructieve slaapapneu syndroom en centraal slaapapneu syndroom komen vaak tegelijkertijd voor en kunnen elkaar beïnvloeden. Dit wordt wel gemengde slaapapneu genoemd.

Slaapapneu en huidkanker

Er bestaat een link tussen slaapapneu en huidkanker. Hoe ernstiger de slaapapneu, hoe ernstiger een melanoom kan zijn. Hier wordt op het moment veel onderzoek naar gedaan.

Slaapapneu bij mannen, vrouwen en kinderen

Slaapapneu komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. Bij vrouwen worden slaapapneu symptomen vaker over het hoofd gezien. Dat komt omdat deze zich anders openbaren dan bij mannen. Bij vrouwen is het risico op hersenbeschadiging door slaapapneu echter groter dan bij mannen.

Slaapapneu komt ook bij kinderen voor. In de meeste gevallen gaat het dan om de variant obstructieve slaapapneu syndroom. Soms heeft het kind te maken met overgewicht. Het kan ook zijn dat het kind vergrote amandelen heeft of problemen met de neusholten (neusslijmvlies).

Het kan ook voorkomen bij baby's. Het is belangrijk dat hier snel en juist op gehandeld wordt.

Ga naar de huisarts bij slaapapneuklachten

Wanneer naar de dokter?

Veel mensen stellen een bezoek aan de huisarts uit. Dit is niet verstandig. Slaapapneu kan in korte tijd tot veel gezondheidsklachten leiden.

Zodra je slaapapneu-gerelateerde klachten ervaart is het verstandig je huisarts te bezoeken. Zo kan je slaapapneu behandeling op tijd van start gaan. 

Onderzoek en diagnose slaapapneu

Het officieel vaststellen van de diagnose slaapapneu syndroom is niet makkelijk. Vaak hebben patiënten last van meerdere aandoeningen (comorbiditeit), zowel fysiek als mentaal. Dit maakt het herkennen van slaapapneu lastig. Om slaapapneu vast te kunnen stellen kun je worden doorverwezen naar verschillende specialisten.

De KNO-arts (keel-, neus- en oorarts) kan een slaapendoscopie uitvoeren. Het doel van dit onderzoek is om erachter te komen waar in de keel precies je ademhaling belemmert wordt. Er wordt een scoop, een dun flexibel buisje met een piepklein cameraatje, in je keel of neus gebracht. Zo kan de KNO-arts de binnenkant van je neus en keel bekijken. Om de slaap na te bootsen word je tijdelijk onder narcose gebracht.

De longarts zal je luchtwegen onderzoeken en kijken naar onderliggende luchtwegaandoeningen, de neuroloog onderzoekt of er neurologische aandoeningen aanwezig zijn die het risico op slaapapneu vergroten en de kaakchirurg onderzoekt of de stand van je kaak mogelijk een oorzaak kan zijn voor slaapapneu.

Slaapregistratie

Wanneer deze artsen aangeven dat er wellicht sprake is van slaapapneu, is de volgende stap een poly(somno)grafisch onderzoek. Dit is een slaaponderzoek en kan zowel in het ziekenhuis als thuis plaatsvinden. Helaas bestaat er voor onderzoek bij een polikliniek vaak een wachtlijst.

Er wordt bij dit onderzoek gebruik gemaakt van een EEG (elektro-encefalogram) die de hersenactiviteit waarneemt en meet. Dit met behulp van elektroden en sensoren, die in het ziekenhuis bevestigd worden en de volgende dag weer ontkoppeld.

Er is valt onderscheid te maken in licht, matig en ernstig slaapapneu. Om dit te bepalen wordt er gebruik gemaakt van de apneu-hypopneu-index. Deze duidt de hoeveelheid apneu's en hypopneu's per uur aan, en daarmee de ernst van de slaapapneu.

Op de polysomnografie (slaapregistratie) is ook de RERA van de patiënt te zien: het Respiratory Effort-Related Arousal. Dit is een algoritme dat de opéénvolging van ademhalingen meet. Elke keer nadat je adem stokt of na een beperte ademhalingsstroom volgt een moment van arousal. Tijdens een arousal, een 'ontwaakreactie', word je niet echt wakker, maar half wakker. Het is een onbewuste reflex, een 'noodwek'-reactie.

Slaapapneu behandelen

Wanneer de diagnose slaapapneu syndroom gesteld is, kunnen er diverse slaapapneu behandelingen worden gestart.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Hoe gezond eet jij?

Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!
Slaapapneu kan worden behandeld met de CPAP

De meest gebruikte methode voor patiënten met slaapapneu is de CPAP. Dit betekent continuous positive airway pressure.

Hierbij worden de luchtwegen door middel van een soort zuurstofmaskertje opgehouden door luchtdruk. Je moet dit elke nacht opdoen. Het slaapapneu masker wordt door middel van banden aan je hoofd bevestigd en op de neus en / of mond geplaatst.

De MRA (mandibulair repositie apparaat) is een afneembare anti-snurk beugel van kunststof die de onderkaak, tong en het zachte gehemelte naar voren duwt. Deze is niet voor iedereen geschikt maar kan doeltreffend zijn. Tegen snurken bestaat ook de kinband, voor mensen die met hun mond open slapen. Een KNO-arts kan bij lichte slaapapneu eventueel verslapt en overtollig weefsel wegsnijden of verstijven.

Een kaakchirurg kan kiezen voor een chirurgische kaakstandcorrectie (kaak-osteotomie); deze operatie vergroot de ruimte in de keel waardoor de ademhaling wordt vergemakkelijkt. Volledige narcose is overigens riskant bij apneu-patiënten omdat tijdens een narcose de 'arousal' (ontwaak-reactie) niet meer werkt. Na een operatie dien je dus nog onder toezicht te blijven van artsen.

Wist je dat...

...je kunt herstellen van de gevolgen van slaapapneu? Bij de ene patiënt zal dit echter vlotter gaan dan bij de andere. Sommige slaapapneu behandelingen slaan misschien beter aan dan andere.

Alternatieve slaapapneu behandeling

Er zijn ook verschillende alternatieve geneeswijzen die een goede aanvulling zijn op de reguliere behandeling van slaapapneu. Zo kunnen homeopathische middelen slaapklachten tegengaan zoals een homeopathische neusspray.

Tevens hebben sommige mensen baat bij acupunctuur of een manuele therapie zoals een shiatsu (drukpunten) massage. Ook bij de zogenaamde 'Ohmpunctuur' zorgt voor ontspanning van de spieren door geluid-resonanties en wordt met regelmaat succes geboekt.

Tip

Informeer bij je huisarts en de eventueel betrokken specialisten welke (alternatieve) behandelmethodes het best bij je passen.

Slaapapneu voorkomen en beperken

Ten eerste kun je proberen om het snurken te voorkomen, bijvoorbeeld door het veranderen van je slaaphouding, door middel van positietraining, en ervoor te zorgen dat je vrij kunt ademen. Verder is het verbeteren van je leefstijl erg belangrijk. Dit zal tijdens de slaapapneu behandeling ook aan bod komen:

  • Stop met roken
  • Verminder alcoholgebruik
  • Voorkom overgewicht door goede voeding en voldoende lichaamsbeweging
  • Zorg voor een goed dag- en nachtritme
  • Vermijd een teveel aan stress
  • Vermijd het gebruik van drugs. 
  • Eet gezond
  • Vul eventuele voedingsstoftekorten aan
Tip

Ondanks dat je lichaam bij een slaaptekort schreeuwt om suikerrijke voeding help je jezelf meer door gezond te eten.

Beoordeel dit artikel

Professor Bink beantwoordt jouw vragen | Gezondeten.nl

Nieuwsgierig naar meer informatie over dit onderwerp?

Stel dan je vraag gratis en eenvoudig aan één van onze voedingsexperts hier!

Wil jij graag je gezondheid verbeteren?

Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.

Ga naar de Matching tool
Vind jouw ideale voedingsexpert
Nieuw Voedingsschema's op maat

Gezond eten was nog nooit zo eenvoudig!

Voedingsschema's
Meer informatie
Fitchef logo Powered by FitChef

Beoordeel dit artikel

Gerelateerde artikelen

Slechte adem - uit je mond stinken voorkomen

Slechte adem - uit je mond stinken voorkomen

Slechte adem is een vervelende kwaal, zeker omdat het niet altijd (alleen) met mondhygiëne te maken heeft maar anderen d...

Droge mond en keel: 8 oorzaken

Droge mond en keel: 8 oorzaken

Iedereen heeft natuurlijk weleens last van een droge mond maar dat is meestal tijdelijk. Een op de vijf mensen heeft hie...

Ontstoken keelamandelen: symptomen, oorzaken en behandeling

Ontstoken keelamandelen: symptomen, oorzaken en behandeling

Ontstoken amandelen kunnen erg naar zijn. Ze zorgen voor vervelende klachten en worden niet altijd vanzelf beter. Maar w...

Verstopte neus verhelpen

Verstopte neus verhelpen

Wil je je verstopte neus verhelpen? Een verstopte neus is vermoeiend en oncomfortabel. In dit artikel geven wij tips hoe...

Ademhalingsoefeningen

Ademhalingsoefeningen, alles wat je moet weten

Je ademt vaak zonder erbij na te denken. Je wordt er vaak pas bewust van wanneer je je verslikt, zingt, onder water zwem...

Te veel slijm in je keel of neus? Oorzaken en oplossingen

Te veel slijm in je keel of neus? Oorzaken en Oplossingen

Slijm in je neus of keel kan voor veel vervelende situaties zorgen. Zo kun je misschien niet slapen doordat je niet door...

Insomnia

De 11 meest effectieve tips tegen Insomnia (slapeloosheid)

Insomnia of slapeloosheid is een slaapstoornis waarbij je slecht kunt slapen. Je hebt het vast weleens ervaren: je bent ...

Lees wat je gemist hebt

14215 Mensen gingen je al voor

Blijf op de hoogte door je in te schrijven voor onze nieuwsbrief. Ontvang tijdelijk ons e-book 'Eet jij gezond?' helemaal gratis.

Je ontvangt maximaal één persoonlijke e-mail per week van een van onze teamleden.
Een postbode met het (PDF) boek 'Gezond eten voor iedereen'