Zure melk drinken? Bah, daar moet je vast niet aan denken. Toch zorgt de frisse zurige smaak van karnemelk voor een aangename smaaksensatie. Bovendien trakteert dit oude vertrouwde drankje je lichaam op belangrijke voedingsstoffen.
Wil je graag meer weten over karnemelk? Lees dan vooral verder, want wij vertellen je allerlei wetenswaardigheden over dit zuiveldrankje. Zo ontdek je de gezondheidsvoordelen en hoe je het zelf kunt maken.
Karnemelk is van oorsprong een bijproduct van boter. Boter wordt gemaakt door aan rauwe melk een mix van melkzuurbacteriën toe te voegen.
Vervolgens wordt de melk bewogen, wat karnen wordt genoemd. Dit zorgt ervoor dat de vloeistof zich splitst in vet en vloeistof. Het vette deel is de boter en de rest is karnemelk; vandaar dus de naam.
Deze werkwijze hoort echter voornamelijk thuis in het verleden. Tegenwoordig is de vraag naar karnemelk zo groot dat er een nieuwe productiemethode in het leven is geroepen.
Het proces vindt niet langer plaats op de boerderij, maar in de fabriek. Door melkzuurbacteriën toe te voegen aan magere melk, krijg je namelijk ook de smaak en de eigenschappen van karnemelk.
Karnemelk ontstaat dus niet meer door te karnen, maar door melk aan te zuren. Aangezuurde melk klinkt alleen niet zo smakelijk, daarom hebben ze besloten om de originele naam te blijven gebruiken.
Voorstanders van de traditionele karnemelk vinden dat de oorspronkelijke variant rijker en voller smaakt dan het modernere drankje.
Wil je zelf proeven of dat waar is? Er zijn nog steeds biologische boerderijen die rauwe melk karnen in een karnton. In de biologische winkel kun je terecht voor deze authentiek gemaakte karnemelk.
...karnemelk in het Duits en Engels respectievelijk Buttermilch en Buttermilk heet? Dit omdat het oorspronkelijk een bijproduct is van het boter maken.
Ben je benieuwd welke voedingsstoffen je binnenkrijgt als je karnemelk drinkt? Wij bekeken de waardes van de karnemelk die het makkelijkste verkrijgbaar is. Dus de variant die wordt geproduceerd in de melkfabriek en waaraan melkzuurbacteriën worden toegevoegd.
Een beker (245 milliliter) karnemelk bevat:
Het belangrijkste aandeel aan vitaminen en mineralen bestaat uit:
Een beker karnemelk bevat weinig vet, maar wel aardig wat suiker. Daarnaast levert het een behoorlijk aantal belangrijke voedingsstoffen. Zo krijg je er al een kwart van de ADH vitamine B2, B12 en calcium mee binnen.
…een beker karnemelk bijna 3 suikerklontjes bevat? Drink dit zuivelproduct dus met mate.
Kijk je in de schappen van de supermarkt bij de zuivel, dan word je overspoeld met dure zuiveldrankjes die veel beloven op gezondheidsgebied. Maar ook de aanzienlijk goedkopere karnemelk heeft interessante gezondheidsvoordelen.
Ben je gevoelig voor lactose? Dan kun je misschien toch karnemelk drinken. De toegevoegde melkzuurbacteriën breken namelijk de lactose af en zetten dit om in melkzuur. Hierdoor bevat karnemelk minder lactose dan gewone melk.
In karnemelk vind je calcium, vitamine D en fosfor. Dit is een uitstekende combinatie van voedingsstoffen om je bottenstelsel te ondersteunen. Hierdoor kan het bijdragen aan sterkere botten en aan het voorkomen van ziektes zoals osteoporose.
In darmen met een optimale darmflora leven voldoende goede bacteriën die je helpen bij een soepele spijsvertering. Door een maagaandoening, het slikken van antibiotica of een andere reden, kan je darmflora worden aangetast.
In dit geval kan het drinken van karnemelk helpen om je darmflora weer in balans te krijgen. De bacteriën die aan deze zuiveldrank zijn toegevoegd doen namelijk dienst als probiotica. Hierdoor kunnen je darmen gezonder worden als je karnemelk drinkt.
Koop je karnemelk in de supermarkt? Kijk dan altijd even goed op het etiket. Aan sommige varianten (vaak met een smaakje) wordt extra suiker toegevoegd.
Karnemelk zit boordevol goede voedingsstoffen. Een daarvan is natrium. Hoewel natrium belangrijk is voor je lichaam, is te veel ervan niet goed. Zeker niet als je gevoelig bent voor dit mineraal.
Een teveel aan natrium kan leiden tot een hoge bloeddruk. Dit vormt een risico voor de gezondheid van je hart en nieren. Volg je op medisch advies bijvoorbeeld een natriumarm dieet of heb je problemen met je bloeddruk? Overleg dan met je arts hoeveel karnemelk je kunt drinken.
Karnemelk bevat minder lactose dan gewone melk, maar het zit er dus wel in. Heb je een lactose-intolerantie, dan kun je bij het drinken van karnemelk last krijgen van diarree, winderigheid of je maag die van streek raakt.
Verder is het beter om karnemelk te vermijden als je last hebt van koemelkallergie. Je kunt er dan namelijk net zo heftig op reageren als op gewone melk.
Heb je een lactose-intolerantie? Dan hoef je de karnemelk gelukkig niet te laten staan. Er bestaat namelijk lactosevrije karnemelk.
Ben je gek op de friszure smaak van karnemelk, maar is je voorraad op? Dan kun je snel een gelijksoortige drank maken van normale melk en een zuur voedingsmiddel.
Voor je zelfgemaakte karnemelk doe je de melk in de beker plus een eetlepel van het door jouw gekozen zure ingrediënt, zoals citroensap, azijn of yoghurt.
Doe het mengsel in een flesje of bakje dat je kunt afsluiten, want je moet het even goed schudden. Laat het na het shaken nog een kwartiertje staan en klaar is je zelfgemaakte karnemelk!
Je kunt karnemelk ook gebruiken in de keuken. Zo maakt karnemelk beslag luchtiger doordat de zuren in de zuiveldrank rijsmiddelen activeren. Ook wordt je vlees malser als je karnemelk in de marinade gebruikt. Of geef een sausje net even een andere smaak met deze zuiveldrank.
...in verschillende culturen karnemelk niet als drankje wordt gezien, maar als culinair ingrediënt? Zo maken ze in de Verenigde Staten vooral extra luchtige pannenkoeken met karnemelk.
Karnemelk is een vetarme leverancier van calcium en vitamine B2 en vitamine B12 en kan bovendien je darmflora een handje helpen met probiotica. Er is ook een nadeel aan karnemelk en dat is het vrij hoge natriumgehalte.
Behalve een goede begeleider bij het ontbijt of de lunch kun je met karnemelk ook prima kokkerellen. De zuren in de drank maken je beslag luchtiger of je biefstuk zachter.
FoodData Central (2018), Milk, buttermilk, fluid, cultured, lowfat (link)
RIVM, NEVO-Online, Karnemelk (link)
Gezondheidsnet, Hoe wordt karnemelk gemaakt? (link)
Nourish by WebMD, Buttermilk: Are There Health Benefits? (link)
NCBI, The Open Orthopaedics Journal (2012), Essential Nutrients for Bone Health and a Review of their Availability in the Average North American Diet (link)
NCBI, Nutrition Journal (2015), Association between phosphorus intake and bone health in the NHANES population (link)
IFT, Comprehensive Reviews in Food Science and Food Safety (2015), Dairy Foods: Current Evidence of their Effects on Bone, Cardiometabolic, Cognitive, and Digestive Health (link)
NIH, Mayo Clinic Proceedings (2004), Phosphorus nutrition and the treatment of osteoporosis (link)
The Daily Milk, Zelf karnemelk maken in 3 stappen (link)
Willem Wever, Waarom blijven resten van karnemelk aan het glas plakken als je het leeg drinkt (link)
Stel dan je vraag gratis en eenvoudig aan één van onze deskundigen hier!
Mexicaanse kruiden, Tex-Mex kruiden, Mexicaanse bonenkruiden, fajita kruiden, picadillo kruiden. Begint het je al te dui...
Cranberries worden vooral veel in de winter gegeten en zijn een bijzonder populair ingrediënt voor de meest uiteenlopend...
Kurkuma is een specerij dat in delen van Azië al lang gebruikt wordt, maar nu eindelijk populair lijkt te worden in...
Venkel (wetenschappelijke naam Foeniculum vulgare) is een zoet geurend kruid dat afkomstig is uit de landen rondom de Mi...
Is het pasta of is het rijst? Het is niet gek dat orzo deze vraag oproept, als je de vorm van deze kleine korreltjes zie...
