Hart- en vaatziekten is een verzamelnaam voor aandoeningen aan het hart of de bloedvaten. Het aantal Nederlanders met hart- en vaatziekten wordt geschat op ongeveer 1,7 miljoen in 2019. Hierbij komen coronaire hartziekten het meeste voor. Tot coronaire hartziekten behoren onder andere een hartinfarct en angina pectoris (pijn op de borst).
De oorzaak van coronaire hartziekten bestaat vaak uit slagaderverkalking (atherosclerose), wat de elasticiteit van de slagaderen vermindert en waardoor opeenhopingen (plaques) op de slagaderwand ontstaan. Als kransslagaderen dan dichtslibben kan er een zuurstoftekort ontstaan in het hart. Dan spreken we van een hartinfarct. Als slagaderen naar de hersenen dichtslibben kan dit leiden tot een herseninfarct (beroerte). Er kan ook een zuurstoftekort ontstaan naar andere organen als de slagaderen daarnaartoe dichtslibben.
Naast hart- en vaatziekten door een slechte bloedtoevoer bestaan er ook andere hart- en vaatziekten, Dit zijn onder andere aangeboren hartziekten, spataderen, de ziekte van Raynaud, hartritmestoornissen en reumatische hartziektes. De Hartstichting kan specifieke vragen over hart- en vaatziekten beantwoorden.