Misselijkheid is een oncomfortabel gevoel in je maag dat vaak gepaard gaat met (het gevoel te moeten) overgeven. Maar dit heeft niet altijd te maken met de inhoud van de maag.
Wanneer je de oorzaak van je klachten kan achterhalen is het vaak makkelijker om deze te voorkomen en te verhelpen.
In dit artikel bespreken we de oorzaken van misselijkheid en geef ik je tips over hoe je snel van je onpasselijkheid kunt afkomen.
Geschreven door Martijn Pothof, Initiatiefnemer van gezondeten.nlMSc Exercise Science and Health Promotion
Je misselijk voelen en ook braken ontstaan doordat je hersenen prikkels doorgeven aan je maag.
Dit gebeurt in het braakcentrum, een klein gedeelte in de hersenstam.
Hier wordt het signaal naar je maag doorgegeven dat deze geledigd moet worden omdat er iets niet in orde is.
De maagwand trekt dan samen. Het is dus een poging van het lichaam om zich te ontdoen van mogelijk schadelijke stoffen die verder zouden kunnen worden opgenomen door de maag en darmen.
Het braakcentrum staat in contact met het maag-darmkanaal en is van invloed op je evenwichtsorgaan. Duizeligheid en misselijkheid gaan dus vaak samen.
Veel voorkomende klachten bij misselijkheid zijn overgeven, een slap gevoel, duizeligheid, oorsuizen en darmklachten zoals diarree.
Ook ongemakken als buikpijn, overmatig zweten, hoofdpijn en gebrek aan eetlust horen erbij. Bijkomende zaken als gevoeligheid voor geuren, geluiden, smaken en aanraking komen regelmatig gelijktijdig voor.
Powered by FitChef
...sommige mensen een angst hebben voor braken? Dit wordt emetofobie genoemd.
De oorzaken van een beroerd gevoel lopen uiteen van onschuldig tot ernstig. Het is goed om de oorzaak proberen te achterhalen wanneer je de misselijkheid verhelpen wilt.
Je kunt denken aan oorzaken als:
Onderaan dit artikel gaan we dieper op deze oorzaken in.
Uiteindelijk is het bij het verhelpen van misselijkheid meestal een kwestie van het uitzitten.
Dit is natuurlijk heel erg vervelend en niet wat je graag wilt horen.
Er zijn echter wel een aantal tips die mogelijk helpen er zo snel mogelijk vanaf te zijn.
Begin allereerst met het nemen van rust bij misselijkheid. Ga zitten, eventueel met je hoofd tussen je benen. Of ga liggen op je zij met een kussen onder je knieën.
Soms helpt het ook om een stukje te wandelen en de buitenlucht op te zoeken.
Frisse lucht helpt eveneens wanneer je dat vervelende gevoel verhelpen wilt.
De afleiding en beweging die je krijgt helpt je wellicht ook je (misselijke) gedachtes te verzetten.
Je kunt zelf aanvoelen waar je op dat moment behoefte aan hebt. Zoek afleiding door bijvoorbeeld wat muziek te luisteren of televisie te kijken.
Een goede en rustige ademhaling kan een hoop goeds doen. Bij onpasselijkheid is het belangrijk goed door te ademen. Adem bijvoorbeeld met je handen op je onderbuik door je neus in en door je mond uit. Houd dit ongeveer 10 minuten vol.
Zoek verkoeling door een nat washandje op je voorhoofd, in je nek en om je polsen te leggen.
Een koude douche tegen misselijkheid kan een wee gevoel ook verhelpen.
Sommige mensen vinden een warme kruik of pittenkussen juist weer lekker op hun buik.
Heb je last van misselijkheid door reisziekte? Probeer je dan op een punt te focussen en neem een reistabletje in.
Het is een eeuwenoude Oosterse methode tegen misselijkheid.
De massage van een acupressuurpunt (neiguan) aan de binnenkant van je pols.
Het punt zit drie vingers vanaf de groef van je pols richting je onderarm, tussen de twee grote pezen aan de binnenkant van je pols.
Het idee hiervan is dat als je op één punt van je lichaam druk geeft, er op een andere plek iets kan worden opgelost. Acupressuur heeft veel overeenkomsten met acupunctuur.
Met natuurlijke kruidengeneesmiddelen zoals iberogast, ipecacuanha, cocculus en okugest kun je misselijkheid verhelpen op een natuurlijke manier.
Domperidon is een geneesmiddel dat de beweging (peristaltiek) van de maag en darmen stimuleert en zo beroerdheid verhelpen kan.
Vraag advies van een (huis)arts als je geneesmiddelen overweegt.
Bestaat er voeding tegen misselijkheid? Je kan een wee gevoel goed verhelpen door het kiezen van bepaalde voedingsmiddelen.
Ik zet een aantal voedingstips bij misselijkheid voor je op een rij.
Allereerst is water drinken essentieel. Het is belangrijk dat je niet uitgedroogd raakt, zeker als je ook moet overgeven.
Met name kinderen raken snel uitgedroogd.
Water met zout, zuiveringszout (baking soda) of bouillon werkt ook prima.
Gember helpt tegen een maag die van streek is. Dit is een eeuwenoude remedie maar is ook door wetenschappelijke studies bewezen. Je kunt op een stukje gember kauwen of een gembercapsule slikken.
Misschien niet erg lekker, maar je kan ook baat hebben bij het kauwen op een sinaasappelschil of rauwe aardappel.
Gemberthee werkt ook uitstekend. Hiervoor gebruik je verse gemberwortel.
Er zijn ook andere werkzame ingrediënten die je door deze anti-misselijkheid-thee kunt mengen.
Dit zijn bijvoorbeeld munt, citroen en basilicum. Gebruik als basis venkelthee, kamillethee of rooibosthee.
Eet makkelijk verteerbare voeding zoals geraspte appel met kaneel. Al eeuwenlang wordt kaneel gebruikt tegen misselijkheid. Ook een banaan is prima.
Droog, licht verteerbaar voedsel, zoals droog brood, een biscuitje, beschuitje of rijstwafel, werkt als een spons en zuigt de maagsappen op.
Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.
Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.
Ga naar de Matching tool
Je kan misselijkheid verhelpen door te braken. Echter, wanneer je giftige stoffen hebt binnengekregen is het niet verstandig om deze stoffen nogmaals langs je slokdarm te laten gaan. Je zult deze stoffen dan eerst moeten neutraliseren.
Waarschijnlijk heb je weleens gehoord dat het drinken van cola misselijkheid verhelpen kan.
Dat kan inderdaad in bepaalde gevallen werken.
Drink het liefst lauwe cola (geen cola light, maar gewone cola), in kleine slokjes.
...melk, rode bessensap, cranberrysap en appelsap, indien rustig opgedronken, ook goed kunnen helpen tegen een wee gevoel?
Misselijkheid is vervelend maar meestal onschuldig. In sommige situaties is het verstandig om een dokter te raadplegen.
Dit geldt bij aanhoudend overgeven, uitdrogingsverschijnselen, hoge koorts, een stijve nek, ernstige buikkrampen, huiduitslag of wanneer je bloed of gal opgeeft.
Ook wanneer je vermoedt dat je een acute blindedarmontsteking hebt of gifstoffen het binnengekregen moet je direct een arts waarschuwen.
Hoe voorkom je misselijkheid? Eet gezond en vermijd stress. Zorg voor verkoeling bij hoge temperaturen; bescherm jezelf tegen een zonnesteek. Zorg altijd voor genoeg ventilatie en voldoende frisse lucht in je omgeving.
Kijk uit wat je eet in het buitenland. Bepaalde voeding kan schadelijke bacteriën bevatten als het er al te lang ligt. Met name vlees en vruchtensappen vermengd met water kunnen heel slecht vallen.
Ook kun je bepaald eten niet gewend zijn, bijvoorbeeld het gebruik van bepaalde soorten olie.
Bespreek je medicijngebruik met je arts als je niet van de misselijkheid afkomt.
Oorzaken van beroerdheid kunnen zowel van binnen als van buitenaf komen. Soms is de oorzaak onduidelijk en gaat het wee gevoel vaak vanzelf weer over.
Je kunt misselijk worden van de geur, smaak of aanblik van iets. Je kunt ook beroerd worden van pijn in je lichaam.
Er zijn veel oorzaken van misselijkheid, en ik zet ze voor je op een rij.
Wagenziekte, zeeziekte of luchtziekte kan een beroerd gevoel veroorzaken. Geen vaste grond onder je voeten hebben kan bij de hersenen zorgen voor verwarring. Dat merk je ook als je naar beneden kijkt vanaf grote hoogte. Vooral kinderen hebben hier last van.
Een vast punt kwijt zijn kan ook oorzaak zijn. Door te snelle bewegingen kan je vestibulaire systeem (evenwichtssysteem) de krachten die op je lichaam worden uitgeoefend niet meer bijhouden.
Een evenwichtsstoornis ontstaat vanuit je zintuigen of zenuwgeleidingen.
Duizeligheid en misselijkheid gaan vaak samen. Draaiduizeligheid is een voorbeeld van een verstoring van het evenwichtsorgaan.
Ouderen hebben vaak last van hun evenwicht.
Je kunt ook een ontsteking van het evenwichtsorgaan krijgen, zoals neuritis vestabularis. Bij de ziekte van Menière krijg je last van aanvallen van draaiduizeligheid.
Draaiduizeligheid heeft te maken met kristallen die zwerven door het evenwichtsorgaan.
Zuurstoftekort kan een wee gevoel met zich meebrengen en kan vele oorzaken hebben. Bij pijn op de borst (angina pectoris), longaandoeningen en/of hyperventilatie kan een zuurstoftekort ontstaan.
Infecties veroorzaken vaak misselijkheid. Infecties kunnen ontstaan door een virus, bacterie, parasiet of schimmels.
Voorbeelden van virussen zijn buikgriep (gastro-enteritis), norovirus, de Campylobacter bacterie, listeria, helicobacter pylori (bacterie in het slijmvlies van de maagwand), de parasiet giardia lamblia of candida.
Spijsverteringsziekten geven vaak misselijkheidsklachten. Dit komt doordat de doorbloeding en zuurstoftoevoer van en naar de maag en darmen niet goed verloopt.
Zo geeft gastroparese, waarbij er sprake is van een vertraagde maaglediging, in veel gevallen chronische misselijkheid.
Een ileus (darmafsluiting) zorgt voor obstructie door bijvoorbeeld een gezwel (tumor).
Het prikkelbare darmsyndroom (PDS) heeft ook vaak beroerdheid tot gevolg.
Iedereen kent wel het gevoel van brandend maagzuur en zure oprispingen. Er zijn echter serieuze aandoeningen waarbij het maagzuur en de enzymen regelmatig vanuit de maag terug de slokdarm invloeien.
Bijvoorbeeld bij de refluxziekte zuurbrand (gastro-esofagaal reflux). Behalve dat het voor misselijkheid kan zorgen kan de slokdarm zich gaan vernauwen en kan het van kwaad tot erger gaan.
Als je giftige stoffen binnenkrijgt of inademt, zoals grote hoeveelheden chloordampen, kun je flink misselijk worden.
Na een insecten- of slangenbeet kun je een toxische reactie van het lichaam krijgen die gepaard kan gaan met misselijkheid.
Heb je een allergie dan is die reactie nog veel heftiger. Bij het zikavirus en dengue, beiden veroorzaakt door muggenbeten, komt ook beroerdheid kijken.
Eet je te snel of kauw je niet goed dan kan je niet lekker gaan voelen en zelfs misselijk worden.
Bij te veel eten geeft je brein vaak aan om te stoppen met eten.
Je hersenen geven dan een signaal af zoals een misselijk gevoel.
Het is belangrijk dat je voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt want door een vitaminetekort (zoals bij een vitamine D tekort) kun je ook last krijgen van misselijkheid.
Van schadelijke bacteriën in bijvoorbeeld vlees of water kun je een voedselvergiftiging krijgen en flink misselijk zijn. Ook bij een voedselintolerantie, bijvoorbeeld een allergische reactie op zuivel of tarwe komt het veel voor.
Om het lichaam te reinigen gaan veel mensen detoxen. Van detoxen, bijvoorbeeld door middel van een sapkuur, kun je in het begin echter ook beroerdheid ervaren.
Bij eetstoornissen zoals boulimia nervosa en binge eating disorder waarbij iemand, meestal in een rap tempo, overmatig eet, wordt er vaak ook gegeten totdat de misselijkheid niet meer te houden is.
Het forceren van braken wekt eveneens misselijkheid op en kan je slokdarm op den duur beschadigen waardoor refluxklachten wederom voor een misselijk gevoel kunnen zorgen.
Bij anorexia nervosa is er vaak ook sprake van beroerdheid door gebruik van laxeermiddelen, extreem sporten en simpelweg het hongergevoel.
Veel hoesten is een manier van het lichaam om schadelijke stoffen uit het lichaam te krijgen.
Net als dat misselijkheid ook zo'n reactie van het lichaam is.
Bij luchtwegaandoeningen hoest je soms zo veel dat je er kokhalsneigingen van krijgt.
Bij een navelbreuk ontstaat er druk in de buikholte en buikwand en verschijnt er een uitstulping van het buikvlies. Bij een middenrifbreuk is het middenrif gescheurd of uitgerekt. Het middenrif is de spierplaat die de borstholte scheidt van de buikholte.
Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.
Leververvetting (levercirrose), leverontsteking (hepatitis), galstenen, galblaasontsteking en galweginfectie zijn aandoeningen waarbij misselijkheid tot de klachten behoort.
Door vochtverlies veroorzaakt door oververhitting reageren de hersenen met duizeligheid en misselijkheid.
Een ernstige vorm van een zonnesteek is hitteberoerte.
Drink daarom voldoende en zoek verkoeling en rust.
Stress en spanningen zijn een voedingsbodem voor een wee gevoel. Je adem zit erg hoog en stresshormonen als adrenaline, noradrenaline en cortisol prikkelen je braakcentrum.
Verschillende soorten hoofdpijn, zoals spanningshoofdpijn, veroorzaken onder invloed van hormonen een misselijk gevoel.
Door vochtverlies, druk en overbelasting door te hoge inspanning kan misselijkheid ontstaan. Ook als je te snel na het eten gaat sporten kun je beroerd worden.
Met name in het begin van het slikken van medicijnen kun je last krijgen van bijwerkingen zoals misselijkheid.
Dit komt veel voor bij antidepressiva, antibiotica en medicijnen voor hoge bloeddruk.
Raadpleeg een arts als deze klacht aanhoudt.
Bij gebruik van anticonceptie voor vrouwen (met name oudere varianten van de pil), de ovulatie, de menstruatie en de overgang krijgen vrouwen vaak last van misselijkheid door invloed van hormonen.
Schommelingen in progesteron en oestrogeen kunnen zorgen voor de misselijkheid.
Zwangerschapsmisselijkheid is natuurlijk heel bekend. Door een snelle stijging van het hormoon HcG (om de baarmoeder voor te bereiden op de innesteling van het vruchtje) kun je flink lang boven de wc hangen.
...je ook later in de zwangerschap misselijk kan zijn? Ook zijn sommige vrouwen de hele dag beroerd in plaats van alleen in de ochtend.
Alcohol en nicotine zijn lichaamsvreemde, giftige stoffen.
Het lichaam kan er op den duur wel redelijk aan gewend raken, maar het betekent nog steeds dat je beroerd kunt worden.
Je kunt zelfs een alcohol- of nicotinevergiftiging oplopen. Hetzelfde geldt voor drugs.
Bepaalde drugs kunnen zwaar op de maag liggen en misselijkheid veroorzaken. Zeker als er sprake is van een combinatie van verschillende soorten drugs en/of alcohol door of vlak na elkaar kun je je erg beroerd voelen.
Stoppen met roken, drinken of drugs kan daarentegen ook weer een beroerd gevoel met zich meebrengen, met name in de beginfase. Het wee gevoel is normaal en zal na een tijd wegtrekken.
Hoge bloeddruk (hypertensie) zorgt voor vaatvernauwing en daardoor hoge druk op de wanden van de bloedvaten.
Lage bloeddruk (hypotensie) zorgt voor een tijdelijk zuurstoftekort in de hersenen.
Het zorgt ook voor vaatvernauwing van het spijsverteringskanaal.
Beide aandoeningen kunnen een misselijk gevoel met zich meebrengen.
Bij bloedarmoede is het bloed niet zuurstofrijk genoeg. Je voelt je vaak flauwtjes en kunt misselijk zijn.
Door de angst die je kan overvallen als je bloed ziet of bloed moet laten prikken kan je bloeddruk ineens snel dalen.
Je kunt je dan flauw voelen door het zuurstoftekort in de hersenen.
Sommige mensen lijden aan de aandoening bloedfobie en kunnen nauwelijks praten over bloed zonder misselijk te worden.
Misselijkheid na narcose (anesthesie of volledige verdoving) komt vaak voor. Het gebruik van sterke pijnstillers is hier de boosdoener.
Door een hersenschudding als gevolg van een klap of val op het hoofd kunnen de hersenen tijdelijk niet optimaal functioneren. Dit resulteert in klachten zoals duizeligheid en misselijkheid.
Chemotherapie en misselijkheid gaan helaas vaak samen. Chemo heeft een remmende werking op cellen van onder andere het spijsverteringssysteem.
Vaak wordt chemotherapie preventief gecombineerd met medicijnen tegen deze vervelende kwaal.
Bestraling (radiotherapie) bij kanker levert vaak alleen beroerdheid op bij plaatselijke bestraling van de maagstreek.
Bij misselijkheid geeft het brein je maag een seintje dat deze geleegd moet worden. Veel andere klachten gaan samen met een wee gevoel.
Beroerdheid is vervelend en kan veel verschillende oorzaken hebben. Soms is braken een oplossing, of medicatie.
Bepaalde voeding kan er ook voor zorgen dat je beroerde gevoel overgaat. Denk aan het drinken van cola, en eten van gember of voldoende water drinken.
Stel dan je vraag gratis en eenvoudig aan één van onze voedingsexperts hier!
Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.
Ga naar de Matching tool
Je maag is een belangrijk orgaan dat een essentiële rol speelt bij de vertering van je voedsel. Voedselvertering start i...
Duizeligheid en hoofdpijn zijn enorm vervelend. Het brengt je letterlijk en figuurlijk uit balans. Het komt redelijk vaa...
Overmatig zweten kan vervelend en gênant zijn. Zweten tijdens het sporten of in de sauna is prima. Maar bij inspanning, ...
Stress is dé 'ziekte' van de 21e eeuw. Iedereen schijnt er last van te hebben. Maar ergens lijken we het ook zelf in sta...
Heb je last van een te hoge bloeddruk? Dan bestaan er, naast het gebruik van medicijnen, veel manieren om je bloeddruk o...
Misselijkheid tijdens de zwangerschap: maar liefst 80% van de zwangere vrouwen heeft er regelmatig last van. Het is een ...
Heb je regelmatig last hebt van hoofdpijn of spierpijn? Of voel je je soms slapjes of heb je moeite met afvallen? Grote ...
Blijf op de hoogte door je in te schrijven voor onze nieuwsbrief. Ontvang tijdelijk ons e-book 'Eet jij gezond?' helemaal gratis.
