Afvallen door te sporten moeilijker voor mensen met obesitas

Mensen met obesitas die gaan sporten, vallen daardoor lang niet altijd af. Hoewel ze meer calorieën verbranden door het bewegen, gaat het lichaam bezuinigen op het energieverbruik in rust. Hierdoor heeft sporten een minder grote invloed.

Wel of geen gewichtsverlies door sporten

Sommige mensen die meer gaan bewegen verliezen relatief eenvoudig gewicht, maar bij andere mensen is het effect niet of nauwelijks te zien. Deels kan dit komen door compensatie, bijvoorbeeld dat mensen meer gaan eten omdat ze meer trek krijgen door het sporten.

Maar er blijkt nog een ander mechanisme mee te spelen. Door meer te bewegen vermindert het energieverbruik in rust. Hierdoor neemt het totale energieverbruik door sporten op de lange termijn minder toe dan verwacht. 

Energieverbruik in rust en tijdens training

Een lichaam verbrandt altijd energie, uitgedrukt in calorieën. In rust is dit nodig om het lichaam te laten functioneren, zoals het brein, het hart, het immuunsysteem en de spijsvertering.

Door te bewegen of te sporten verbrand je daarbij nog eens extra calorieën. Onderzoekers bekeken de gegevens van 1.754 mensen van verschillende leeftijden en gewicht en berekenden wat er gebeurt met het energieverbruik in rust en tijdens activiteit als mensen gaan sporten. 

Spaarstand

De onderzoekers zagen dat als mensen meer gaan bewegen, het lichaam op het energieverbruik in rust gaat besparen. Dus het aantal calorieën dat iemand extra verbrandt door te sporten, is niet 1 op 1 terug te zien in het totale energieverbruik.

Het lichaam gaat compenseren voor het extra energieverbruik door het rustmetabolisme te verminderen. Gemiddeld blijkt het energieverbruik in rust met 28 procent af te nemen. In totaal stijgt het totale energieverbruik dus maar met 72 procent.

Bijvoorbeeld: iemand gaat hardlopen, en verbrandt daarmee 300 kilocalorieën. Volgens een simpele optelsom stijgt het totale energieverbruik dan met 300 kilocalorieën. Maar dit blijkt dus niet het geval te zijn. Omdat het lichaam gaat compenseren, verbrand je maar zo’n 216 kilocalorieën extra door het hardlopen.

Grote verschillen tussen mensen

Dit mechanisme is bij veel mensen terug te zien, maar bij de een gaat het lichaam sterker in de spaarstand dan bij de ander.

De onderzoekers ontdekten dat dit niet zozeer te maken heeft met leeftijd of geslacht, maar dat het mechanisme het sterkst werkt bij mensen met obesitas.

Daar kan de compensatie oplopen tot wel 50 procent. Dus van de 300 extra verbrande kilocalorieën zijn er dan maar 150 terug te zien in het totale energieverbruik. De onderzoekers denken dat dit mogelijk kan verklaren waardoor mensen met obesitas soms niet afvallen door meer te gaan sporten.