Baking soda en Bakpoeder: De Verschillen en de Voordelen

Bakpoeder, baking soda, zuiveringszout, baksoda, zelfrijzend bakmeel, baking powder. Begint het jou ook al te duizelen? Als je regelmatig bakt, zul je deze ingrediënten wel herkennen. Maar weet je ook exact wat ze doen tijdens het bakproces? 

In dit artikel zetten wij de verschillen tussen bakpoeder en baking soda voor je op een rij. Zo weet je na het lezen hiervan precies wanneer je welk ingrediënt moet gebruiken en of je het een door het ander kunt vervangen.

Een stabilisator zorgt is een stofje dat zorgt voor een vertraagde chemische werking. Een carbonaat is een chemische verbinding van koolstof en zuurstof. In bakpoeder vind je het natuurlijke mineraal natriumbicarbonaat.

Zodra er een vloeistof wordt toegevoegd aan bakpoeder, reageren het zuur en natriumbicarbonaat met elkaar: er komt koolstofdioxide vrij. Dit zorgt voor het rijzen. 

Dubbele werking

Bakpoeder is verkrijgbaar met een enkele en dubbele werking. De eerste variant wordt bijna alleen maar gebruikt door voedselproducenten en is nauwelijks voor thuisgebruik verkrijgbaar. Het bakpoeder dat je in de winkel koopt heeft bijna altijd een dubbele werking.

Het bakpoeder zorgt daarbij voor twee chemische reacties. De eerste vindt plaats zodra je het poeder vermengt met een vloeistof. De tweede reactie vindt plaats wanneer je je beslag verhit. Dat de chemische reactie in twee etappes plaatsvindt is ideaal voor veel recepten, omdat het rijzen op deze manier niet te snel gaat. 

Bakpoeder bevat natriumbicarbonaat, maar daarnaast ook een zuur. Baking soda is alleen natriumbicarbonaat. Daarom bevatten recepten met baking soda altijd een zuur ingrediënt, zoals citroensap, azijn of karnemelk. Bij activatie van het carbonaat komt koolstofdioxide vrij en begint je baksel te rijzen

Baking soda in je huishouden

Wist je dat baking soda niet alleen als rijsmiddel wordt gebruikt, maar ook een handig hulpmiddel in je huishouden kan zijn? Dat komt met name doordat natriumbicarbonaat antibacteriële eigenschappen heeft. 

Een paar voorbeelden van de vele toepassingen van baking soda: 

• Vervanger van mondwater
• Toevoeging aan tandpasta voor het bleken van je tanden 
• Natuurlijke deodorant 
• Slechte geuren neutraliseren, bijvoorbeeld in je koelkast
• Bleekmiddel voor je was
• Keukenapparatuur schoonmaken met baking soda, citroensap en water 
• Tapijtvlekken verwijderen met natriumbicarbonaat en azijn 
• Badkamer desinfecteren 

Gezondheidsvoordelen van baking soda

Uit verschillende onderzoeken blijkt dat baking soda verschillende gezondheidsvoordelen biedt. Let hierbij op dat deze gezondheidsvoordelen niet altijd grondig zijn onderzocht. Vraag bij twijfel je huisarts om advies voordat je baking soda gebruikt. De vermeende gezondheidsvoordelen van baking soda zijn:

• Gebruik natriumcarbonaat als mondwater om de pijn van aften in je mond verminderen
• Neem een lauwwarm bad met 220-440 gram baking soda om  je jeukende huid te verlichten bij insectenbeten of bijensteken
• Baking soda kan het zuur in je maag helpen neutraliseren, wanneer je last hebt van brandend maagzuur. Vermeng 1 theelepel met een glas koud water. 
• Sommige studies suggereren dat natriumbicarbonaat-supplementen chronische nierziekten kunnen vertragen en je nierfunctie verbeteren. 

Wanneer gebruik je welk rijsmiddel?

Nu je het verschil kent tussen bakpoeder en baking soda, vraag je je misschien af wanneer je welk rijsmiddel gebruikt. Dat heeft te maken met de balans tussen zuur en diens tegenhanger: base. 

Kun je rijsmiddel vervangen?

Heb je onvoldoende bakpoeder in huis, maar nog wel een pot baking soda in de kast staan? Of is er een andere reden waarom je deze rijsmiddelen wilt vervangen? Je kunt de twee niet zomaar één op één wisselen, maar er zijn wel mogelijkheden.

Bakpoeder vervangen door baking soda

Wil je bakpoeder vervangen door baking soda? Dan heb je extra ingrediënten nodig. Baking soda mist een zuur, waarmee het rijsproces in je bakproduct wordt geactiveerd. Voeg daarom een zuur toe, zoals wijnsteen, citroensap of karnemelk. Deel vervolgens de hoeveelheid bakpoeder door drie als je het veel krachtigere baking soda gebruikt.

Baking soda vervangen door bakpoeder

Je kunt baking soda vervangen door bakpoeder. Wees je er wel van bewust dat je baksel iets anders uit de oven kan komen. Als je bakpoeder gebruikt in plaats van baking soda hoef je geen extra ingrediënten toe te voegen aan je beslag of deeg. Bakpoeder bevat namelijk al een zuur dat het rijzen activeert.

Doordat bakpoeder minder krachtig is als baking soda, heb je drie keer zoveel bakpoeder nodig. Je vervangt één theelepel baking soda dus door drie theelepels bakpoeder.