Echinacea: Voordelen, Bijwerkingen en Allergieën

Echinacea, ook wel zonnehoed genoemd, is wereldwijd een van de populairste kruiden. Het is vooral bekend als vrij verkrijgbaar middel tegen verkoudheid en griep, maar het wordt ook gebruikt bij pijn, ontstekingen, migraine en andere gezondheidsproblemen. 

Lees in dit artikel alles over de werking van dit kruid. 

Terry Schouten beantwoordt jouw vragen | Gezondeten.nl

Geschreven door Terry Schouten, Gezondheidswetenschapper & LeefstijlcoachBSc Gezondheidswetenschappen, MSc Zorgmanagement, Post HBO Leefstijl- en vitaliteitscoach

Echinacea behoort tot de madeliefsjesfamilie

Wat is echinacea?

Echinacea is de naam van een groep bloeiende planten. Ze behoren samen met onder meer zonnebloemen, cichorei, kamille en chrysanten tot de madeliefjesfamilie.

De wortels van echinacea liggen letterlijk en figuurlijk in Noord-Amerika, waar de plant op prairies en in open beboste gebieden groeit. Inheemse volkeren van Noord-Amerika gebruikten de bladeren en wortels van de plant al eeuwenlang om ontstekingen te verminderen en de immuunfunctie te verbeteren.

Onderzoek heeft aangetoond dat het kruid verkoudheid kan voorkomen, de duur ervan verkort of de symptomen verlicht. Hierbij moet wel worden aangetekend dat de opzet van veel van deze studies te wensen overlaat. In sommige gevallen wordt er zelfs geen écht voordeel aangetoond.

Maar aangezien er niet veel vergelijkbare producten met mogelijke immuunstimulerende effecten zijn, vind je het misschien toch de moeite waard om dit kruid uit te proberen.

Soorten echinacea

Echinacea soorten: Echinacea purpurea en meer

Er bestaan verschillende soorten van het plantje, waarvan Echinacea purpurea, of rode zonnehoed, het meest populair is. Andere soorten zijn onder andere Echinacea pallida, Echinacea laevigata en Echinacea tennesseensis.

In totaal telt de groep negen soorten, maar slechts drie daarvan worden in kruidensupplementen gebruikt. Dit zijn Echinacea purpurea, Echinacea angustifolia en Echinacea pallida. Van deze drie soorten worden de bovenste delen en de wortels gebruikt in tabletten, druppels, extracten en thee.

Voedingsschema's op maatNieuw

Ontvang elke week een nieuw voedingsschema op basis van je persoonlijke macro- en caloriebehoefte. Inclusief wekelijkse boodschappenlijst.

Elke week een nieuw voedingsschema op maat!
Fitchef logo Powered by FitChef
Voedingsschema's

Actieve bestanddelen van echinacea

Echinacea-planten bevatten heel veel actieve bestanddelen. Zo zijn er onder andere cafeïnezuur, alkamiden, fenolzuren, rozemarijnzuur en polyacetylenen in terug te vinden.

Er is geen officieel aangeraden dosering. Dit is waarschijnlijk ook een van de redenen dat onderzoek naar de werking ervan zulke wisselen uitkomsten geeft. 

Hoeveel echinacea moet je nemen?

Onderzoek heeft uitgewezen dat de volgende doseringen in ieder geval bijdragen aan het versterken van je immuniteit:

  • Droog extract in poedervorm: 300-500 mg Echinacea purpurea, driemaal daags
  • Vloeibaar extract: 2.5 ml, driemaal daags, of tot 10 ml per dag

Als je een echinacea-supplement neemt, houd je dan aan de dosering zoals aangegeven op de verpakking.

Wist je dat...

...producten die claimen verrijkt te zijn met echinacea vaak een heel andere hoeveelheid van het kruid bevatten dan op het etiket staat? Eén studie vond zelfs dat 10% van de geteste producten helemaal geen echinacea bevatte! Wanneer je een echinacea-supplement aanschaft, is het dan ook verstandig om een betrouwbaar merk uit te kiezen.

De gezondheidsvoordelen van echinacea

Gezondheidsvoordelen van echinacea

Van het kruid is aangetoond dat het een positief effect heeft op je immuniteit, bloedsuikerspiegel, angsten, ontstekingen en de gezondheid van je huid.

Onderzoek naar deze voordelen dat is uitgevoerd op mensen is echter vaak beperkt. Wij zochten voor je uit welke beweringen er allemaal worden gedaan over de gezondheidseffecten van echinacea. Hieronder lichten we enkele van deze effecten toe. Het kruid zou bijdragen aan:

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Hoe gezond eet jij?

Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Wil jij graag je gezondheid verbeteren?

Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.

Ga naar de Matching tool
Vind jouw ideale voedingsexpert

Het verbeteren van je immuunsysteem

Heel veel studies hebben aangetoond dat echinacea je immuunsysteem kan helpen met het bestrijden van infecties en virussen, waardoor je sneller herstelt van ziekte. Om deze reden is dit kruid een populaire natuurlijke remedie om verkoudheid en griepsymptomen zoals benauwdheid, niezen, en sinusdruk te verminderen. 

Echinacea purpurea werkt het meest effectief tegen verkoudheid

Het sterkste bewijs voor echinacea als middel tegen verkoudheid komt van studies met Echinacea purpurea, de rode variant van het zonnehoedje. Onderzoeken met Echinacea angustifolia en elke andere echinaceawortel hebben minder goede resultaten opgeleverd.

Tip

Wil je echinacea gaan gebruiken om je verkoudheid tegen te gaan, zorg er dan voor dat er Echinacea purpurea in je supplement verwerkt is.

Het verminderen van angststoornissen

De afgelopen jaren zijn echinaceaplanten naar voren gekomen als een mogelijk hulpmiddel bij angst. Onderzoek heeft uitgewezen dat de planten verbindingen bevatten die je angstgevoelens kunnen verminderen. Uit ander onderzoek blijkt dat het extract van de Echinacea angustifolia gevoelens van angst snel vermindert, bij zowel muizen als mensen. 

Tot nu toe is er maar een handvol studies gedaan naar echinacea en angst. Er is meer onderzoek nodig voordat echinacea-producten kunnen worden aanbevolen als een mogelijke behandeling bij angst.

Het verminderen van ontstekingen

Verschillende studies hebben aangetoond dat echinacea kan helpen bij het verminderen van ontstekingen. Een ontsteking is de natuurlijke manier van je lichaam om genezing te bevorderen. Maar soms kan een ontsteking uit de hand lopen, waardoor het risico op chronische ziekten en andere gezondheidsproblemen juist wordt verhoogd.

De eenvoudigste manier om baat te hebben bij deze effecten van het kruid, is door echinacea-supplementen te nemen. Deze zijn vrij verkrijgbaar bij de drogist of natuurwinkel. 

Het verlichten van huidproblemen

Onderzoek heeft ook aangetoond dat echinacea kan helpen bij de behandeling van veelvoorkomende huidproblemen. In een reageerbuisstudie ontdekten wetenschappers dat de ontstekingsremmende en antibacteriële eigenschappen van dit kruid de groei van de Propionibacterium onderdrukten, een veelvoorkomende veroorzaker van acne. 

Dit kruid kan je huid verbeteren

Ook bleek dat huidverzorgingsproducten met echinacea-extract de hydratatie van je huid verbeteren en rimpels verminderen. En een crème met extract van Echinacea purpurea verbetert de symptomen van eczeem en kan herstelt de dunne, beschermende buitenlaag van je huid.

Een kleine kanttekening bij dit positieve gezondheidseffect is wel dat er echt meer onderzoek nodig voordat deze werking van echinacea officieel aangenomen kan worden.

Bijwerkingen van echinacea

Producten met echinacea lijken veilig te zijn en goed te worden verdragen bij gebruik op korte termijn. Ondanks dat het niet vaak voorkomt, kunnen er wel bijwerkingen optreden, zoals: 

  • Huiduitslag
  • Jeuk
  • Netelroos
  • Zwelling
  • Maagpijn
  • Misselijkheid
  • Kortademigheid

Deze bijwerkingen komen het vaakst voor als je ook allergisch bent voor andere bloemen, zoals madeliefjes, chrysanten en goudsbloemen.

Omdat echinacea het immuunsysteem lijkt te stimuleren, moet je het middel vermijden (of voor gebruik je arts raadplegen) als je lijdt aan een auto-immuunziekte of immunosuppressieve medicijnen gebruikt.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Hoe gezond eet jij?

Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!
echinacea kan een heftige reactie veroorzaken

Allergie voor echinacea

Uit een recente studie blijkt dat het geen slecht idee is om een beetje voorzichtig te zijn met echinacea. In zeldzame gevallen kan het namelijk levensbedreigende allergische reacties veroorzaken.

Wat opvalt in dit onderzoek is dat ten minste één van de mensen nooit eerder echinacea had genomen. Volgens de onderzoekers hadden deze proefpersonen hun allergie opgedaan door in contact te komen met andere planten in de omgeving, zoals gras- of boompollen. 

Dit zou in overeenstemming zijn met een eerdere studie. Hieruit bleek namelijk dat één op de vijf mensen met allergieën een positieve huidallergietest op echinacea had ? ook al hadden de meesten het niet eerder gebruikt.

Wist je dat...

...je normaal gesproken alleen een allergische reactie op een stof ontwikkelt als je er al eens eerder aan blootgesteld bent?

Echinacea supplementen nemen

Echinacea is verkrijgbaar in reformwinkels, apotheken en online. Je neemt het in de vorm van thee, tabletten of druppels. Veel capsules en supplementen bevatten een of twee soorten echinaceawortel. Dit wordt vaak gecombineerd met andere ingrediënten, zoals vitamine C of vlierbes. 

Wil je op een eenvoudige manier beginnen met het nemen van echinacea, dan kun je bij de drogist supplementen kopen die meestal zo?n 400 tot 500 mg echinacea per tablet bevatten. Houd de aanbevolen dosering aan die op de verpakking staat aangegeven.

Je kunt ook enchinacea thee maken

Drink je graag thee, dan kun je ook echinacea-thee maken. Deze bevat tot 1000 mg van de wortel per portie. Dit is ongeveer evenveel als twee tot drie tabletten. Je kunt ook kiezen voor echinacea-druppels. Voor de werking maakt het niet uit in welke vorm je het kruid tot je neemt, ze hebben allemaal een vergelijkbare werking. 

Tip

Welke vorm van echinacea je ook kiest, het is het beste om met een lage dosis te beginnen. Start bijvoorbeeld met één tablet of een halve portie thee. Verhoog de dosis rustig om te kijken of je het middel goed verdraagt. Als je negatieve bijwerkingen ondervindt, stop dan met het gebruik en raadpleeg een arts.

Beoordeel dit artikel

Terry Schouten beantwoordt jouw vragen | Gezondeten.nl

Nieuwsgierig naar meer informatie over dit onderwerp?

Stel dan je vraag gratis en eenvoudig aan één van onze voedingsexperts hier!

Wil jij graag je gezondheid verbeteren?

Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.

Ga naar de Matching tool
Vind jouw ideale voedingsexpert
Nieuw Voedingsschema's op maat

Gezond eten was nog nooit zo eenvoudig!

Voedingsschema's
Meer informatie
Fitchef logo Powered by FitChef

Beoordeel dit artikel

Gerelateerde artikelen

Aloë vera

Aloë vera, een plant met een heilzame werking?

Ben jij al bekend met aloë vera? Dit is een cactusachtige plant met een heilzame werking. Aloë vera is één van de oudst...

12 lekkerste eetbare wilde planten

Wildplukken in eigen tuin, deze 12 planten kun je eten

Vraag jij jezelf wel eens af 'Welke bloemen en planten kun je eten?' Dan ben je hier aan het juiste adres. Veel van deze...

Groene thee

Groene thee, de meest belangrijkste voordelen op een rij!

Groene thee is een populaire drank die wereldwijd wordt geconsumeerd. De laatste jaren is het ook een erg gewild gezondh...

Diclofenac (NSAID)

Diclofenac (NSAID): De Werking, Bijwerkingen en verschillende Risico’s

Ben je van plan diclofenac te gebruiken? Dan is het goed om stil te staan bij de werking en mogelijke bijwerkingen van d...

koriander

3 Bewezen voordelen van koriander (+ zo vervang je het)

Koriander, de een vindt het een hap zeep, de ander een culinaire lekkernij. Over de smaak van verse koriander valt te tw...

verkouden

Verkouden? Dit wil je (w)eten!

Heb je een verkoudheid te pakken? Dan wil je daar natuurlijk zo snel mogelijk weer vanaf komen. Wanneer je verkouden ben...

ginseng

Ginseng, is dit kruid de oplossing voor vermoeidheid en erectieproblemen?

Heb je last van (chronische) vermoeidheid? Dan zou ginseng wel eens uitkomst kunnen bieden. Ook zou het je immuunsysteem...

Lees wat je gemist hebt

14212 Mensen gingen je al voor

Blijf op de hoogte door je in te schrijven voor onze nieuwsbrief. Ontvang tijdelijk ons e-book 'Eet jij gezond?' helemaal gratis.

Je ontvangt maximaal één persoonlijke e-mail per week van een van onze teamleden.
Een postbode met het (PDF) boek 'Gezond eten voor iedereen'