Heb je last van aanvallen van gewrichtspijn? Wellicht heb je te maken met de gewrichtsaandoening jicht. in de volksmond wordt het ook wel 'pootje' of 'podagra' genoemd, omdat de pijnaanvallen veelal de voet (grote teen) betreffen.
Wat gebeurt er precies in het lichaam bij deze pijnlijke vorm van reuma? Welke oorzaken liggen eraan ten grondslag en wat zijn de behandelmogelijkheden? Lees er alles over in dit artikel.
Geschreven door Professor Bink, Vertegenwoordigt gezondeten.nl
Jicht is een vorm van reuma en dus een gewrichtsaandoening. Bij deze aandoening is er sprake van een pijnlijke ontsteking in het gewricht.
Dat komt doordat urinezuur in het gewricht gaat kristalliseren en neerslaat in de gewrichten (en soms in de nieren). Dit wordt hyperurikemie genoemd. De medische benaming is dan ook arthritis urica.
...dit een aandoening is waar al 2500 jaar geleden door artsen over geschreven werd?
Tijdens het proces van de stofwisseling en de spijsvertering worden stoffen gevormd en afgebroken. Een van die stoffen is purine. Hieruit ontstaat urinezuur.
Dit is een afvalstof die wordt gebruikt bij bijvoorbeeld de vertering van eiwitten. In te hoge doseringen is urinezuur echter een giftig afvalzuur.
Wanneer er dus teveel van dit zuur wordt aangemaakt en / of wanneer het door de nieren niet goed kan worden afgevoerd en uitgescheiden, kan er jicht ontstaan. Het urinezuur blijft dan circuleren in de bloedsomloop.
De pijn is in de helft van alle gevallen voelbaar in de voet, om precies te zijn in de grote teen.
Maar je kunt ook pijn ervaren in de middenvoet, de knie, de schouder, de hand (duim of pols), de heup, de rug en in enkele gevallen in de oorschelp.
In het beginstadium van de aandoening is het best lastig om de symptomen te herkennen.
Powered by FitChef
Een jichtaanval is echter erg pijnlijk en je kunt niet om de pijn heen. De gekristalliseerde 'naaldjes' van urinezuur prikken bij iedere beweging als het ware in de zenuwen van het gewricht.
Een jichtaanval (gewrichtsontsteking) komt vaak plotseling opzetten in de nacht en kan je flink uit je slaap halen. Het gebied wordt rood, branderig, gevoelig en zwelt op. Bewegen gaat moeilijker omdat het gewricht stijf wordt.
Soms gaat een jichtaanval gepaard met koorts en koude rillingen. De pijn kan een paar uur tot een paar dagen aanhouden.
De symptomen verdwijnen meestal binnen 1 tot 3 weken vanzelf, wat natuurlijk erg lang is en beter gelijk behandeld kan worden. Lees hier meer over verderop in dit artikel.
Er kunnen bij deze aandoening na verloop van tijd ook jichtknobbels (tophi) ontstaan wanneer urinezuur-kristallen zich gaan ophopen, bijvoorbeeld op de vingers of ellebogen.
Komen de aanvallen van jicht steeds vaker voor, meer dan drie keer per jaar, dan wordt de aandoening chronisch van aard.
...1-2% van de wereldbevolking aan jicht lijdt? Dit aantal neemt toe. Dat heeft wellicht te maken met ons voedingspatroon.
Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.
Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.
Ga naar de Matching tool
Jicht ontstaat doordat de stofwisseling in het lichaam is verstoord. Het lichaam krijgt het dan niet voor elkaar om overmatig urinezuur in het bloed goed af te voeren via de nieren.
Daardoor ontstaat verzuring: het urinezuur slaat neer op een bepaald gewricht. Vaak is de stofwisselingsstoornis, die ten grondslag ligt aan jicht, erfelijk.
Er zijn echter meer factoren die meespelen bij de ophoping van urinezuur in het bloed. Bijvoorbeeld een disfunctioneren van de nieren.
Het weer kan ook van invloed zijn op de aandoening. In warm bloed lost urinezuur snel op maar is de lichaamstemperatuur lager dan gaat dit trager.
Tenen en vingers zijn wat kouder dan de rest van het lichaam en daarom ontstaat jicht op die plekken sneller.
...de aandoening meer voorkomt bij mannen dan bij vrouwen? Het gaat voornamelijk om mannen van boven de 40 jaar.
Mensen die veel alcohol drinken lopen meer risico op het krijgen van de aandoening. Het urinezuur neemt toe en wordt lastiger uitgescheiden bij alcoholgebruik. Maar ook mensen die plaspillen gebruiken zijn er vatbaar voor.
Vaak gaat jicht samen met diabetes. Jicht kan diabetes (type 2) bevorderen door de vele ontstekingen. Overgewicht, een hoge bloeddruk en hart- en vaatziekten spelen ook een rol bij de ontwikkeling van jicht.
Dit alles heeft te maken met de werking van urinezuur in het bloed en de nieren.
Er wordt onderscheid gemaakt tussen jicht en pseudojicht (chondrocalcinose). Pseudojicht lijkt sterk op gewone jicht, alleen wordt het veroorzaakt door een ander soort kristal. Pseudojicht heeft meestal een andere oorzaak, bijvoorbeeld een slecht werkende schildklier.
De diagnose wordt gesteld op basis van je klachten, afwijkende bloedwaarden die gevonden kunnen worden bij een bloedonderzoek en eventueel een gewrichtspunctie.
Tijdens een jichtaanval is het urinezuurgehalte juist laag, dus het is belangrijk dat de diagnose zorgvuldig wordt gesteld.
Heb je een jichtaanval, dan is het verstandig om het gewricht ongeveer 20 minuten te koelen (niet langer), bijvoorbeeld met een coldpack of met ijsblokjes in een theedoek. Kou werkt goed om de zwelling mee te verminderen en de pijn te verdoven.
In sommige gevallen kan een warme douche of warm bad, een hotpack of infrarood licht (sauna) juist prettig zijn, bijvoorbeeld na een jichtaanval wanneer je last hebt van stijfheid. De warmte zorgt voor een betere doorbloeding.
Verder is het belangrijk om rust te nemen en het gewricht te ontlasten. Wanneer de pijn is weggetrokken is het belangrijk om weer te gaan bewegen.
Ondanks dat een aanval van jicht meestal vanzelf weer over gaat kan deze na een tijdje helaas weer komen opzetten. Probeer je voeten goed warm te houden met dikke sokken. Je kunt ook speciale schoenen dragen, bijvoorbeeld met een stalen neus.
Wat eveneens erg belangrijk is is dat je zorgt dat je bloeddruk stabiel blijft en niet te hoog wordt. Dit is een extra belasting voor je nieren.
Medicijnen die veel worden gebruikt zijn colchicine, allopurinol en prednison tegen de ontsteking en zwelling. Het is erg belangrijk dat er op tijd wordt gestart met deze medicijnen. Dit voorkomt schade aan de gewrichten.
Er zijn ook natuurlijke pijnstillers op de markt. Acupunctuur is een bekende behandelmethode voor jicht die voor veel mensen werkt.
Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.
Het is niet verstandig om overmatig te eten wanneer je vaak last hebt van jichtaanvallen; eet liever kleinere porties.
Om de klachten te verminderen kun je ontzuren; je eet dan vooral basische voeding; maximaal 20% zuurvormende voeding. Dit heeft niets te maken met hoe zuur iets smaakt, maar met de PH-waarde van de voeding.
Voeding met veel suikers of zoetstoffen en bewerkte voeding met E-nummers zijn niet basisch en dus niet bevorderlijk voor het herstel.
Verder is het belangrijk om purinerijke voeding te vermijden. Dit zit onder andere in:
Groenten en fruit komen in de gevarenlijst nauwelijks voor dus die kun je gewoon blijven eten.
Let er goed op dat je wel aan je eiwitten komt, want veel van bovenstaande producten zijn bronnen van eiwitten. Je kunt wel eieren, noten en quinoa eten als eiwitbron.
Verder is het belangrijk om veel water te drinken om de nieren schoon te spoelen. Je kunt ook bepaalde kruidenthee drinken die je helpt ontzuren.
Kurkuma en gember zijn uitstekende natuurlijke ontstekingsremmers. Voldoende inname van vitamine C zou een aanval kunnen voorkomen. Vermijd alcohol, met name bier.
Je kunt jicht misschien niet helemaal voorkomen, maar wel de kans op een aanval verkleinen en ook de lengte en intensiteit van de aanval verminderen.
Stel dan je vraag gratis en eenvoudig aan één van onze voedingsexperts hier!
Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.
Ga naar de Matching tool
Heb jij weleens last van een ontstoken teen of vinger? Een klein wondje of kloofje op je teen of vinger kan al vreselijk...
Ontzuren: het wordt wel de sleutel tot fysieke en mentale gezondheid genoemd. In één van de eerste onderzoeksresultaten ...
Pijn in de schouder komt veel voor. Het gaat dan met name over pijn rond het schoudergewricht. Dit is een complex gewric...
Een hyperventilatie aanval hebben is een angstige gebeurtenis. Het overkomt veel mensen. Zo'n 400.000 mensen leiden zelf...
Een gebroken teen is veelvoorkomend letsel. Het klinkt misschien vreemd, maar je kunt ermee doorlopen zonder dat je bese...
Hallux valgus is een vervelende aandoening aan de voet waarbij de grote teen scheef staat. Hierdoor kun je last krijgen ...
Goed functionerende nieren zijn enorm belangrijk voor je lichaam. Helaas heeft 1 op de 10 mensen lichte nierschade zonde...
Blijf op de hoogte door je in te schrijven voor onze nieuwsbrief. Ontvang tijdelijk ons e-book 'Eet jij gezond?' helemaal gratis.
