Waarvan kun je tijdens de zwangerschap beter wat meer eten, en waar moet je juist mee opletten? Dat maakt de Gezondheidsraad duidelijk in de voor het eerst uitgebrachte voedingsaanbevelingen voor zwangeren.
Feit van fabel onderscheiden
Over voeding tijdens de zwangerschap zijn veel uiteenlopende verhalen te vinden. Na 3,5 jaar onderzoek geeft de Gezondheidsraad hier duidelijkheid over in de voedingsaanbevelingen voor zwangere vrouwen. Daarnaast heeft de Gezondheidsraad de normen voor de innames van vitamines en mineralen vastgesteld in de herziene voedingsnormen.
Wat mag wel?
De Gezondheidsraad wil in het advies vooral uitgaan van wat er wel mag. Dat is namelijk heel veel. De basis van een gezonde voeding tijdens de zwangerschap is hetzelfde als voor volwassenen die niet zwanger zijn. Daarbij zijn er een aantal voedingsmiddelen of -producten die voor zwangere vrouwen extra belangrijk zijn.
Zo is het goed om twee keer per week vis eten, waarvan 1 keer vette vis en 1 keer magere. Al voor de zwangerschap moet foliumzuur geslikt worden en tijdens de gehele zwangerschap is het goed om een supplement vitamine D gebruiken. Daarnaast moeten zwangeren er extra op letten dat ze voldoende calcium, jodium en ijzer binnenkrijgen.
Wat moet vermeden worden tijdens de zwangerschap?
Wat een zwangere echt moet vermijden tijdens de zwangerschap is alcohol. Ook lever is schadelijk vanwege de hoge dosering vitamine A. Het advies is om geen lever te eten. Van leverproducten (zoals smeerleverworst en paté) moet de consumptie worden beperkt. Ook is het belangrijk om te letten op de dosering vitamine A in supplementen die niet specifiek voor zwangere vrouwen zijn.
Waar moet een zwangere mee oppassen?
Dan zijn er nog een aantal producten die prima gebruikt kunnen worden tijdens de zwangerschap, maar wel met mate. Koffie is bijvoorbeeld geen probleem, maar meer dan 200 milligram cafeïne per dag is niet goed. Ter verduidelijking; in een kopje koffie van 100 ml zit ongeveer 60 mg cafeïne.
Ook kruiden als kaneel, anijs, venkel en nootmuskaat vormen geen probleem als ze gewoon worden gebruikt als keukenkruid in gerechten. Vrouwen die veel soja-producten gebruiken moeten oppassen dat ze niet teveel isoflavonen binnenkrijgen. Het gebruik van producten met zoethout (zoals drop en thee) moet worden beperkt bij een normale bloeddruk, en bij hoge bloeddruk worden vermeden. Ook thee van verschillende kruiden moet beperkt of vermeden worden.
Overige schadelijke stoffen tijdens de zwangerschap
Tot slot zijn er nog een aantal andere schadelijke stoffen waar de Gezondheidsraad advies over uitbrengt. Lood kan bijvoorbeeld een risico vormen bij huizen die loden leidingen hebben of waar de leidingen minder dan 3 maanden eerder zijn aangelegd.
Voedselinfecties moeten voorkomen worden door het vermijden van rauwe melk-, vlees- en visproducten en extra aandacht te hebben voor voedselhygiëne. Daarnaast moeten producten bij verhitting niet te bruin of zwart worden vanwege schadelijke stoffen die daarbij kunnen ontstaan.
Zwangerschaps Voorlichting
Alle adviezen en normen die nu zijn opgesteld, zijn ook verwerkt in voorlichtingsmateriaal van het Voedingscentrum, zoals de app ZwangerHap en de Eetmeter. De Gezondheidsraad benadrukt dat deze aanbevelingen alleen zijn opgesteld op het gebied van voeding. Adviezen over andere leefstijlfactoren zoals roken – wat ook vermeden moet worden tijdens en liefst al voor de zwangerschap – en beweging zijn dus niet in deze aanbevelingen opgenomen.
