Frikandel: hoe ongezond is deze langwerpige frituursnack?

Een frikandel is een langwerpige frituursnack van verschillende soorten vlees. Het wordt meestal gekocht in een snackbar of een automatiek. 

In een frikandel van 80 gram zitten ongeveer 188 calorieën. Maak je er een frikandel speciaal van, dan tel je 284 calorieën. Ter vergelijking: drie stuks fruit, drie volkoren boterhammen of 150 gram kip leveren ook ongeveer 188 calorieën.

De frikandel is bijna 70 jaar een favoriet in Nederlandse huishoudens. Maar wat weet jij over deze snack? In dit artikel vertellen we je alles wat je wilt weten over frikandellen. 

Volgens andere bronnen werd de frikandel voor het eerst in 1958 gemaakt door Jan Bekkers in Deurne. De frikandel van fijngemalen vlees die we nu kennen is afgeleid van Bekkers versie uit 1958.

De frituurhap van De Vries uit 1954, genaamd frikadelle, bevatte grover gehakt en was in wezen een gehaktstaaf.

Wat zit er allemaal in een frikandel?

Misschien heb je wel eens van de horrorverhalen gehoord over de frikandel. Zo zou de frikandel koeienogen of orgaanvlees bevatten. Dit is gelukkig een fabel. 

Een frikandel bevat water, paneermeel, kruiden, bindmiddel en smaakversterkers. Het grootste deel van de snack bestaat uit 'gewoon' vlees, zoals kippenvlees, varkensvlees en in uitzonderlijke gevallen paardenvlees. Al is het wel separatorvlees dat gebruikt wordt om deze delicatesse te fabriceren.

Separatorvlees

Separatorvlees is het vlees dat achterblijft op de botten, nadat de 'mooie' stukjes vlees ervan af zijn gehaald. Dit vlees wordt machinaal van de botten geschraapt, gemengd met andere ingrediënten en samengeperst tot 'frikandelvlees'. 

Voedingswaarden frikandel

Een gemiddelde frikandel van 80 gram bevat 188 kcal. Als je de snack frituurt komen hier extra calorieën bij. 

Een onbereide frikandel bevat per 100 gram gemiddeld:

• 235 kcal
• 13,1 gram eiwitten
• 17,2 gram koolhydraten
• 19,3 gram vetten
• 1,7 gram vezels
• 2,13 gram zout 

Frikandellen bevatten een kleine hoeveelheid mineralen door het kippen- en varkensvlees dat wordt gebruikt:

• Zink: 17,5% van de ADH
• IJzer: 14,8% van de ADH 

Vegetarische frikandellen

Ben je sinds kort vegetariër en mis je frikandellen stiekem enorm? Dan hebben we goed nieuws! Tegenwoordig zijn er vele vegetarische varianten te koop. Het grote verschil is dat de vega-frikandel wordt gemaakt van soja-eiwitten in plaats van vlees. 

Een onbereide vegetarische frikandel van Mora bevat per 100 gram gemiddeld:

• 218 kcal
• 6,4 gram eiwitten
• 2,7 gram koolhydraten, waarvan 1,4 gram suiker
• 18 gram vetten, waarvan 4,1 gram verzadigd 
• 10,1 gram vezels
• 1,7 gram zout

In vergelijking met de originele frikandel bevat de vegetarische variant meer voedingsvezels en minder zout en eiwitten.

Gezondheidseffecten

Een hoge inname van bewerkte vleesproducten wordt in verband gebracht met chronische aandoeningen, zoals hart-en-vaatziekten, kanker en diabetes. Bewerkt vlees is aangepast om de smaak te verbeteren of de houdbaarheid te verlengen.

Methoden voor vleesverwerking zijn onder meer zouten, pekelen, fermenteren, roken of het toevoegen van conserveermiddelen.

Eén frikandel zal geen negatief effect hebben op je gezondheid. Wel kun je bewerkt vlees, zoals frikandellen, beter niet meerdere malen per week eten.