Jodium kennen we allemaal als ontsmettingsmiddel voor wondjes. Maar dit mineraal heeft nog veel meer indrukwekkende eigenschappen. Zo regelt het de hormoonhuishouding van je schildklier en kan het je zelfs beschermen tegen radioactieve stralen.
Ben je benieuwd naar wat jodium voor jou kan betekenen? Lees dan snel verder en ontdek in welke voedingsmiddelen dit mineraal zit. Ook vertellen wij je wat het kan betekenen voor je gezondheid.
Geschreven door Aisha Kaars, Diëtist i.oBSc Voeding en diëtiek
Jodium is een spoorelement. Dat houdt in dat het een mineraal is waar je maar heel weinig van nodig hebt. Je lichaam kan het niet zelf aanmaken en daarom moet je zorgen dat er jodium in je voeding zit.
Je schildklier kan namelijk niet zonder jodium. Deze klier maakt hormonen aan die verschillende essentiële functies hebben.
Zo speelt de schildklier een rol bij de groei en ontwikkeling van je lichaam. Ook is dit orgaan een spil in je stofwisseling.
Verder is jodium belangrijk voor je zenuwstelsel, huid en geheugen. Ook regelt het mineraal je energieniveau.
Je behoefte aan jodium varieert per leeftijdsfase. Ook zwangerschap en borstvoeding spelen een rol in de benodigde dagelijkse hoeveelheid:
Ben je zwanger of geef je borstvoeding? Dan heb je dagelijks 200 microgram nodig.
Jodium tabletten bescherming bieden tegen schildklierkanker bij een nucleaire straling? Hierbij kan namelijk radioactief jodium vrijkomen. De Nederlandse overheid heeft deze tabletten daarom uitgedeeld aan Nederlanders die in de buurt van een kerncentrale wonen. Door jodium tabletten op tijd in te nemen, raakt de schildklier verzadigd met jodium en zal daardoor de radioactieve variant niet of minder opnemen.
Powered by FitChef
Jodium komt vooral voor in de zeeën en oceanen. Daardoor zijn er niet veel producten met jodium die in ons dagelijkse voedingspatroon zitten. Wel komt er via de atmosfeer jodium in de aarde, waar het door planten wordt opgenomen.
Maar dit is slechts een klein aandeel, waardoor groenten, vruchten en zaden geen sterke jodium bronnen zijn.
Het spoorelement vind je vooral in producten uit de zee. Vis, zeevruchten en zeewier zijn natuurlijke bronnen. Verder vind je het in zuivel doordat het mineraal in veevoer zit en in het desinfectiemiddel voor de uiers.
Omdat Nederlanders van nature geen dieet hebben dat rijk is aan voedsel uit de zee, heeft de overheid besloten om aan een aantal voedingsmiddelen jodium toe te voegen. Zo bestaat er gejodeerd zout. Dat is keukenzout met jodium. Ook zijn er bakkerszout en verschillende broodsoorten te koop waarin het is verwerkt.
In veel delen van de wereld van nature te weinig jodium in de voeding zit? Daarom is gejodeerd zout niet alleen een Nederlands verschijnsel, maar een internationaal initiatief.
Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.
Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.
Ga naar de Matching tool
Van de producten die het rijkste zijn aan jodium staat zeewier met stip op nummer één. De hoeveelheid is echter wel afhankelijk van het soort zeewier.
Zo zit er in 2 gram kelp 100% van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH). Nori geeft je dit met 3 gram. Ook brood kan rijk aan jodium zijn als je de variant neemt die gebakken is met bakkerszout. In principe heb je dan voor je jodiumbehoefte aan vijf of zes sneetjes volkorenbrood genoeg.
Eet je geen brood of zeewier? Dan kun je ook kiezen uit de volgende producten die jodium bevatten.
Het percentage geeft de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid aan voor een volwassene:
Eet een paar keer per week vis of zeevruchten voor een optimale aanvoer van jodium. En beleg je brood met kaas of een gekookt ei. Drink ook regelmatig melk en neem Griekse yoghurt als toetje.
Voldoende jodium in je voeding kan voorkomen dat je schildklier vergroot of ontregeld raakt. Maar het mineraal speelt ook een rol voor je gezondheid op andere gebieden:
Het belang van jodium begint al in de baarmoeder, want het is essentieel bij de ontwikkeling van het ongeboren kind. Is het kindje eenmaal geboren dan blijft jodium nog onmisbaar voor de ontwikkeling van de hersenen, het zenuwstelsel, de groei en de cognitieve functies.
Fibrotische borsten houdt in dat er goedaardige knobbeltjes zijn. Dit kan pijn en ongemak opleveren.
Hoewel er nog meer wetenschappelijk onderzoek nodig is, zou jodium verlichting kunnen geven bij de klachten.
Wanneer je voedingspatroon te weinig jodium bevat, kan dat gevolgen hebben voor je gezondheid. Zo maak je kans op krop of struma. Hierbij wordt je schildklier, eventueel zichtbaar, groter.
Ook kan je schildklier gevoelig of pijnlijk zijn als je het aanraakt. Verder kan bij deze aandoening de schildklierhormoonproductie toenemen. De symptomen die hierbij horen, zijn ademhalings- en slikmoeilijkheden.
Andere gevolgen van een jodium tekort zijn vermoeidheid, haarverlies, depressieve gevoelens en onverklaarbare gewichtstoename.
Ook kun je het koud hebben, terwijl de omgevingstemperatuur normaal is.
...bepaalde soorten schildklierkanker behandeld kunnen worden met radioactief jodium? Het klinkt eng, maar alleen schildkliercellen kunnen jodium opnemen. Daarom komt de straling enkel in de cellen van je schildklier en niet in de rest van je lichaam. Zo worden gericht de kwaadaardige cellen beschadigd en sterven ze.
Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.
Voor jodium geldt voor volwassenen een maximum van 1100 microgram per dag. Voor baby's is de maximale hoeveelheid niet vastgesteld, maar voor kinderen en tieners zijn de bovengrenzen:
Neem je in een keer een te grote dosis jodium? Dan kunnen de symptomen variëren van een brandend gevoel in je mond tot een zwakke hartslag. Hoe zwaar de bijwerkingen zijn, is afhankelijk van het jodiumgehalte in je lichaam.
Heb je langdurig te veel jodium in je eetpatroon opgenomen of een jodiumsupplement geslikt? Dan kan je schildklier te snel gaan werken.
Je merkt dit doordat je bijvoorbeeld gewicht verliest zonder dat daar een goede reden voor is. Ook kun je last krijgen van spierzwakte en een warme huid. Verder is het mogelijk dat je hartslag versnelt.
Bij een teveel aan jodium kun je net als bij een jodiumtekort op den duur struma krijgen. Bovendien loop je risico op een ontstoken schildklier of zelfs schildklierkanker. Gelukkig zul je niet snel een overdaad aan jodium via je voeding krijgen.
Pas op met het slikken van jodium supplementen wanneer je een hartaandoening hebt. Deze kunnen namelijk je hartslag beïnvloeden. Overleg sowieso altijd eerst met je huisarts als je een aandoening hebt en extra mineralen wilt nemen.
Als je supplementen neemt, let dan goed op het aangegeven ADH-percentage op de verpakking, om een mogelijk teveel te voorkomen.
Jodium is een spoorelement dat noodzakelijk is voor een goed werkend lichaam. Het is alleen niet altijd eenvoudig om er dagelijks genoeg van in te nemen, omdat het niet in alle voedingsmiddelen zit. Terwijl je met een jodiumsupplement weer moet oppassen dat je jodiumgehalte niet te hoog wordt.
Gelukkig heb je maar heel weinig jodium nodig en bestaat er met jodium verrijkt zout. Zo kun je gemakkelijk een snufje van het spoorelement aan je gerechten toevoegen. Ben je een broodliefhebber? Dan kun je ook brood kopen waaraan jodium is toegevoegd.
Stel dan je vraag gratis en eenvoudig aan één van onze voedingsexperts hier!
Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.
Ga naar de Matching tool
Ben je vaak moe? Is je gewicht toegenomen, terwijl je toch gezond leeft? Dan kan het zijn dat je te maken hebt met een t...
Zout: wie gebruikt het niet in meer of mindere mate? Zonder zout zijn veel maaltijden toch wat smakeloos. Alhoewel tevee...
Is de straling van mobiele telefoons slecht voor je gezondheid? Er komen regelmatig zorgelijke berichten langs over de i...
Van sommige mineralen heeft je lichaam maar hele kleine hoeveelheden nodig om goed te kunnen functioneren. Een daarvan i...
Wakame is een eetbaar zeewier dat al eeuwenlang in Japan en Korea wordt gekweekt. Het behoort tot de bruinwieren en groe...
Alleen zwangere vrouwen slikken foliumzuur, toch? Als je dit denkt ben je niet de enige. Maar deze vitamine is onmisbaar...
Het is pas 100 jaar geleden dat vitamines werden ontdekt. Toch lijkt het alsof we ze altijd al gekend hebben! Van jongs...
Blijf op de hoogte door je in te schrijven voor onze nieuwsbrief. Ontvang tijdelijk ons e-book 'Eet jij gezond?' helemaal gratis.
