Ben je vaak moe? Is je gewicht toegenomen, terwijl je toch gezond leeft? Dan kan het zijn dat je te maken hebt met een traag werkende schildklier.
De meeste mensen komen voor de diagnose bij een arts met een aantal vage klachten.
Daarbij kan het zijn dat de arts in eerste instantie niet aan de schildklier denkt, en bijvoorbeeld adviseert om het rustiger aan te doen of meer te gaan sporten.
Bloedonderzoek is noodzakelijk om vast te stellen of je een traag werkende schildklier hebt, oftewel 'hypothyreoïdie'.
Hieronder lees je welke symptomen wijzen op hypothyreoïdie. En welke factoren een rol kunnen spelen bij de oorzaken en behandeling van een traag werkende schildklier.
Hoe werkt een gezonde schildklier?
De schildklier is een klein, vlindervormig orgaan onderin je hals. Je kunt 'm voelen aan beide kanten van je strottenhoofd, op het moment dat je slikt.
Je schildklier regelt je stofwisseling. Dat doet de schildklier door (met behulp van jodium) schildklierhormonen aan te maken. Deze hormonen zijn essentieel voor de energie in AL je lichaamscellen.
Klachten bij een traag werkende schildklier
Er bestaan meerdere klachten waaraan je een traagwerkende schildklier zou kunnen herkennen:
- Chronische vermoeidheid. Door de verlammende vermoeidheid en daardoor beperkt beschikbare energie, ligt ook een burn-out en zelfs depressie op de loer.
- Je kunt je nerveus, labiel en agressief voelen en overgevoelig zijn voor prikkels. Je kunt een slechter geheugen hebben en een verminderde concentratie.
- Je zou het kunnen merken aan je gewicht. Als je zwaarder wordt terwijl je goed op je voeding/beweging let zou dit kunnen duiden op hypothyreoïdie.
- Vocht vasthouden is ook een veel voorkomende klacht.
- Last van haaruitval.
- Je hartslag is lager dan normaal.
- Spierklachten; spierpijn en spierkrampen.
- Maag- en darmklachten zoals obstipatie.
- Het snel koud hebben.
- Een droge huid.
- Gezwollen gezicht of oogleden.
- Soms is een zwelling van de schildklier waarneembaar.
- Het kan zijn dat je problemen ondervindt met je menstruatie. De traag werkende schildklier komt namelijk meestal voor bij vrouwen. Je hormoonhuishouding is verstoord.
- Geen of nauwelijks trek hebben. En dit terwijl je dus alsnog te zwaar kunt zijn.
Ziekte van Hashimoto
In veel gevallen van een traag werkende schildklier wordt de ziekte van Hashimoto vastgesteld (primaire/centrale hypothyreoïdie). Dit is een auto-immuunziekte waarbij je lichaam antistoffen gaat aanmaken tegen je schildklier.
Het gevolg is dat je schildklierweefsel beschadigd raakt van de continue onstekingsreacties. Je schildklier gaat trager werken en maakt mogelijk uiteindelijk helemaal geen schildklierhormonen meer aan.
De ziekte duurt voor de rest van je leven, maar is wel redelijk goed te behandelen met speciale kunstmatige/synthetische hormoonmedicatie. Na een aantal maanden zullen de waarden van je bloed weer normaal worden. Het effect van de hormoonmedicatie zal al merkbaar zijn na een aantal weken.
Je moet na het starten met de hormoonmedicatie regelmatig terugkomen bij de arts om bloed te prikken.
Veel auto-immuunziektes staan niet alleen. Je kunt bijvoorbeeld Hashimoto hebben en daarnaast reuma of weke delen reuma (fibromyalgie). Door de combinatie van meerdere van deze auto-immuunziektes heb je ook nog eens veel meer kans op hart- en vaatziekten.
Je hele leven verandert door een schildklieraandoening. Het moeilijkste is dat er veel onbegrip bestaat vanuit de omgeving. Mensen zien niet direct iets aan je en zullen de situatie in sommige gevallen (hopelijk alleen in eerste instantie) afdoen als 'psychisch' of 'luiheid'. Dit is waar veel patiënten met een traag werkende schildklier mee kampen.
Oorzaken traag werkende schildklier
Er kunnen meerdere oorzaken zijn voor een traag werkende schildklier:
- Aangeboren hypothyreoïdie. Het kan zijn dat de traag werkende schildklier erfelijk bepaald is.
- Je kunt na een zwangerschap een ontsteking aan je schildklier krijgen. Meestal gaat het dan vanzelf weer over.
- Als je een bestraling in de halsstreek hebt gehad kan de schildklier ook aangetast worden. Net als bij een behandeling met radioactief jodium kan de schildklier dan trager gaan werken. Uiteraard kun je ook problemen krijgen als je een operatie aan de schildklier hebt gehad.
- Wanneer je veel op dieet bent en het jojo-effect hebt ondergaan (snel wisselende afname en toename van het gewicht) dan kan dit voor schildklierproblemen zorgen. Je komt tijdens een streng en eenzijdig dieet bovendien vaak een periode bloot te staan aan een tekort aan vitamines en mineralen.
- Wanneer je te weinig jodium binnenkrijgt via de voeding kan dit ook tot hypothyreoïdie leiden. Jodium zit met name in zoutrijke producten zoals brood en vis. Maar ook in eieren, melk, kelp-producten ( bijvoorbeeld zeewier) of algen. Wanneer je zoutloos moet eten kan dit op den duur leiden tot een trage schildklier. Als je geen zoutarm dieet volgt is er geen reden tot paniek want in ons huidige voedsel zit meer dan genoeg zout.
- Een hoge consumptie van peulvruchten of soja zou mogelijk ook kunnen leiden tot een traag werkende schildklier. De stof fytinezuur in de peulen en soja bindt namelijk het ingenomen jodium aan zich. Het jodium wordt dan niet voldoende in je lichaam opgenomen. Om deze theorie te ondersteunen is nog meer wetenschappelijk onderzoek nodig.
- Als je last hebt van een verzwakte lever kun je ook problemen ondervinden aan je schildklier. Dit kan komen door vervetting of bij overmatig alcoholgebruik. Wanneer je weinig vitamines en mineralen binnenkrijgt kan je lever ook problemen geven. Een deel van de omzetting van je schildklierhormonen gebeurt namelijk in je lever.
- Er wordt gewaarschuwd voor PTFE (Teflon). Dit is een stofje dat bijvoorbeeld in de anti-aanbaklaag zit van pannen, maar ook in conserven-blikjes. Dit stofje zou kankerverwekkend zijn en voor schildklierproblemen zorgen, omdat het uiterst giftig is en bijna volledig door het lichaam wordt opgenomen als je het binnenkrijgt.
- Hetzelfde geldt voor Triclosan. Dit stofje zit in tandpasta, zeep en cosmetica. Wederom giftig; het zou de hormonen verstoren en in het lichaam actief blijven in plaats van dat het wordt afgebroken.
Wat kun je zelf doen om je schildklier te ondersteunen?
Ten eerste kun je door voldoende te bewegen, gezond en gevarieerd te eten, stress te beperken én goed te slapen de klachten voor zover mogelijk verzachten.
Verder zijn er een aantal bekende en minder bekende voedingselementen voor het ondersteunen en/of stimuleren van je schildklier:
Drink geen alcohol en cafeïne, rook niet en eet geen voeding met een teveel aan suikers en E-nummers. Dit heeft allemaal een negatief effect op de schildklier.
Gluten worden ook steeds vaker in verband gebracht met schildklieraandoeningen. Kokosolie daarentegen zou juist wonderen doen voor je schildklier.
Wees voorzichtig met de volgende voedingsmiddelen: cassave, pinda?s, walnoten, lijnzaad, spruitjes, bloemkool, koolrabi, radijsjes, koolraap en gierst.
L.D.N. (lage dosis naltrexone) is een geneesmiddel dat werkzaam is bij o.a. auto-immuunziekten. Het kan de pijn verminderen en versterkt het immuunsysteem.
Kijk uit voor het geneesmiddel synthroid. De bijwerkingen kunnen erg heftig zijn.
Te snel werkende schildklier
Je kunt ook last hebben van een te snel werkende schildklier. Dit heet hyperthyreoïdie. Dan maakt je schildklier teveel schildklierhormonen aan.
Je kunt dan last krijgen van gewichtsafname, hartkloppingen, diarree, kortademigheid en transpireren.
