Voedselallergieën, voedselovergevoeligheden en intoleranties wat zijn het en hoe herken je ze?

“Wij zijn een keuken, geen ziekenhuis”. Op de BBC Good Food Show opperde Raymond Blanc, een Franse Chef, dat het momenteel ‘in de mode’ is om voedselallergieën te hebben. Hij is niet de enige die heeft geklaagd dat mensen voedselallergieën en -intoleranties beweren te hebben. Hebben al deze mensen last van voedselallergieën of is het ‘in’ om bepaalde voedingsmiddelen niet te eten?

In dit artikel leer je meer over voedselallergieën, voedselovergevoeligheden en intoleranties. Aan het einde van dit artikel gaan we ook nog eens dieper op de materie in. Zo ben je na het hiervan in staat om zelf een wetenschappelijk onderbouwd antwoord te geven op die vraag.

Diëtist Desiré van der Kruk beantwoordt jouw vragen

Geschreven door Desiré van der Kruk, DiëtistBSc Voeding en diëtiek, WO niveau Nutrition, Exercise and Sports

Je immuunsysteem valt ten onrechte een voedingsmiddel aan

Wat is een allergie?

Als je een voedselallergie hebt, identificeert je immuunsysteem ten onrechte een bepaald voedingsmiddel of een stof in voedsel als iets schadelijks.

Neem bijvoorbeeld pinda’s: pinda’s zijn niet giftig, besmettelijk of een andere manier schadelijk voor mensen. Toch zorgt het eten van pinda’s er bij sommige mensen voor dat het immuunsysteem in de aanval gaat. 

Tip

Het stofje dat door je lichaam wordt aangevallen en een allergische reactie veroorzaakt wordt ook wel een allergeen genoemd.

Veelal gaat het bij soorten voedselallergieën om eiwitten die de reactie veroorzaken. De eiwitten zijn dus de allergenen. Deze worden door het lichaam gezien als indringers die buiten de deur gehouden dienen te worden.

Het lichaam zet een proces in dat sensibilisatie wordt genoemd; het gaat anti-stoffen/afweerstoffen, oftewel immunoglobulines (IgE's) aanmaken. Zodra de antistoffen in aanraking zijn gekomen met de allergenen wordt er een grote hoeveelheid van de stof histamine door het lichaam gepompt.

Histamine is een hormoon (overigens ook in voeding aanwezig) dat zorgt voor de bloedcirculatie, de lichaamstemperatuur, de ademhaling en het immuunsysteem.

Symptomen van een voedselallergie

Symptomen van een IgE-gemedieerde voedselallergie treden snel op; van een paar minuten na blootstelling tot een paar uur later. Je kunt hierbij last krijgen van de volgende klachten:

  • Zwelling van je tong, mond of gezicht
  • Ademhalingsproblemen
  • Lage bloeddruk
  • Braken
  • Diarree
  • Galbulten
  • Jeukende uitslag
Voedingsschema's op maatNieuw

Ontvang elke week een nieuw voedingsschema op basis van je persoonlijke macro- en caloriebehoefte. Inclusief wekelijkse boodschappenlijst.

Elke week een nieuw voedingsschema op maat!
Fitchef logo Powered by FitChef
Voedingsschema's

In ernstige gevallen kan een voedselallergie anafylaxie veroorzaken. Dit is een snel optredende, heftige allergische reactie. Symptomen zijn onder meer: jeukende uitslag, zwelling van de keel of tong, kortademigheid en lage bloeddruk. In sommige gevallen kunnen deze symptomen zelfs fataal zijn.

Voedselallergie zonder het IgE-antilichaam

Voedselallergieën kunnen ook niet-IgE-gemedieerd zijn. Hierbij is het IgE-antilichaam niet betrokken, maar zijn het andere delen van het immuunsysteem die reageren en klachten veroorzaken. Het is nog niet precies duidelijk hoe deze voedselallergie werkt.

Deze allergievorm veroorzaakt op een later moment klachten

Wat wel bekend is, is dat deze vorm pas op een later moment klachten veroorzaakt. Zo kan het 12 tot 48 uur duren voordat je symptomen krijgt. De meeste klachten hebben betrekking op het maagdarm- en spijsverteringskanaal, maar zijn niet levensbedreigend.

Tip

Wil je meer weten over dit proces? Onderaan dit artikel gaan we dieper op de stof in. Lees dus vooral verder!

Voedselallergie versus intolerantie

Een voedselallergie wordt vaak verward met een voedselintolerantie. Een voedselintolerantie is het onvermogen om bepaalde voedingsmiddelen te verteren of op te nemen. Hierbij is het immuunsysteem niet betrokken.

Wanneer je bijvoorbeeld lactose-intolerant bent, heb je niet genoeg van het enzym lactase om de suiker (lactose) uit zuivelproducten af te breken. Je kunt dan last krijgen van darmgas, pijnlijke buikkrampen of diarree. Hoewel de symptomen van voedselintolerantie extreem ongemak kunnen veroorzaken, blijven ze beperkt tot het maagdarmkanaal en zijn ze over het algemeen niet levensbedreigend.

Het immuunsysteem is enkel bij allergieën betrokken

Zowel allergieën als intoleranties zijn voedselovergevoeligheden. Dit is een verzamelterm voor alle overgevoeligheidsreacties op voeding. Bij een voedselovergevoeligheid komt het er op neer dat je lichaam abnormaal reageert op voedsel dat normaal gesproken als veilig wordt gezien.

Het verschil tussen voedselallergieën en voedselintoleranties is dat het immuunsysteem enkel bij allergieën is betrokken.

Soorten voedselallergieën

Voedselallergieën beginnen meestal in de wieg en de meeste kinderen ontgroeien ze wanneer ze volwassen worden. Maar voor sommigen blijft het risico op allergische reacties het hele leven bestaan, dit is vooral het geval bij allergieën voor pinda's en noten.

Het is ook mogelijk om op volwassen leeftijd voedselallergieën te ontwikkelen, in het bijzonder een allergie voor vissen of schaaldieren.

Wist je dat...

Er wereldwijd 500 miljoen mensen zijn die lijden aan een voedselallergie. Ook in Nederland hebben veel mensen hiermee te kampen. Zo treft het 5% van alle volwassenen en 8% van alle kinderen.

De 8 meest voorkomende voedselallergieën

Er bestaan talloze allergieën. Wij hebben de 8 meest voorkomende voedselallergieën op een rijtje gezet.

Wist je dat...

...negentig procent van alle voedselallergieën veroorzaakt wordt door allergenen in melk, eieren, pinda’s, noten, vis schaaldieren, tarwe of soja?

Een koemelkallergie kan voorkomen in twee verschillende vormen

1. Koemelkallergie

Een koemelkallergie kan voorkomen in twee vormen: wel of niet-IgE-gemedieerd. Deze eerste variant komt het meeste voor en is mogelijk de meest ernstige.

Kinderen of volwassenen met deze variant krijgen vaak binnen vijf tot dertig minuten na het drinken van koemelk al een reactie.

Bijbehorende symptomen zijn zwellingen, huiduitslag, netelroos, braken en in zeldzame gevallen anafylaxie. Een niet-IgE-allergie geeft meestal meer darm gerelateerde symptomen, zoals braken, obstipatie, diarree en een ontsteking van de darmwand.

Koemelkallergie komt vaak voor bij baby's

Een allergie voor koemelk wordt vaak gezien bij baby's en jonge kinderen. Deze allergie ontstaat met name wanneer kinderen, voordat ze zes maanden oud zijn, zijn blootgesteld aan koemelkeiwit.

Het is een van de meest voorkomende allergieën bij kinderen en treft twee tot drie procent van de baby's en peuters

Tip

Ongeveer negentig procent van de kinderen ontgroeit de aandoening tegen de tijd dat ze drie jaar zijn, waardoor het veel minder vaak voorkomt bij volwassenen.

De enige behandeling voor deze allergie is het vermijden van voedingsmiddelen die het koemelk-allergeen bevatten. Dit betreft de volgende producten:

  • Melk
  • Melkpoeder
  • Kaas
  • Boter
  • Margarine
  • Yoghurt
  • Room

Moeders die borstvoeding geven aan baby's met een allergie, moeten mogelijk ook koemelk uit hun dieet verwijderen.

2. Eieren

Een ei-allergie is de tweede meest voorkomende oorzaak van voedselallergieën bij kinderen. Gelukkig is dit een variant die uit zichzelf kan verdwijnen wanneer kinderen ouder worden. Zo is 68% deze allergie ontgroeid tegen de tijd dat ze 16 jaar zijn.

Symptomen zijn onder meer:

  • Spijsverteringsproblemen, zoals buikpijn
  • Huidreacties, zoals netelroos of uitslag
  • Ademhalingsproblemen
  • Anafylaxie (wat zeldzaam is)

De behandeling voor een ei-allergie is een eivrij dieet.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Hoe gezond eet jij?

Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Wil jij graag je gezondheid verbeteren?

Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.

Ga naar de Matching tool
Vind jouw ideale voedingsexpert
Wist je dat...

Het mogelijk is om allergisch te zijn voor eiwitten, maar niet voor dooiers en andersom? Dit komt doordat de eiwitten in eiwit en eigeel van elkaar verschillen. De meeste eiwitten die een allergie veroorzaken, worden aangetroffen in eiwitten. Een eiwitallergie komt daardoor vaker voor.

Pinda-allergieën kunnen ernstig zijn.

3. Pinda

Pinda-allergieën komen veel voor en kunnen ernstige en fatale allergische reacties veroorzaken. Hoewel de reden waarom mensen een pinda-allergie ontwikkelen onbekend is, wordt aangenomen dat mensen met een familiegeschiedenis van pinda-allergieën het meeste risico lopen.

Pinda-allergieën treffen ongeveer vier tot acht procent van de kinderen en een tot twee procent van de volwassenen.

Wist je dat...

...er vroeger werd gedacht dat een pinda-allergie bij een baby veroorzaakt kon worden door het dieet van de moeder tijdens het geven van borstvoeding? Inmiddels is het tegendeel bewezen en zijn er studies die aantonen dat het vroegtijdig introduceren van pinda’s juist beschermend kan werken.

4. Schaaldieren

Een allergie voor schaaldieren wordt veroorzaakt doordat je lichaam bepaalde eiwitten in schaaldieren aanvalt. Symptomen van deze allergie treden meestal snel op en zijn vergelijkbaar met andere IgE-voedselallergieën.

Een allergie voor zeevruchten is soms moeilijk te onderscheiden van een bijwerking op een verontreiniging van zeevruchten, zoals door bacteriën, virussen of parasieten. De symptomen zijn namelijk vergelijkbaar en beide kunnen spijsverteringsproblemen veroorzaken, zoals braken, diarree en maagpijn.

Een allergie voor schaaldieren verdwijnt niet in de loop der tijd, dus de meeste mensen met deze aandoening kunnen schaaldieren beter vermijden om een allergische reactie te voorkomen.

5. Tarwe

Een tarwe-allergie is een allergische reactie op een van de eiwitten die in tarwe wordt aangetroffen. Net als andere allergieën kan deze vorm leiden tot spijsverteringsproblemen, netelroos, braken, huiduitslag, zwelling en, in ernstige gevallen, anafylaxie. Een tarwe-allergie treft kinderen het vaakst, maar gelukkig ontgroeien ze het doorgaans op tienjarige leeftijd.

De enige behandeling voor deze aandoening is het vermijden van tarwe en producten die daar sporen van kunnen bevatten. Dit betekent het vermijden van alle voedingsmiddelen, schoonheids- en cosmetische producten die tarwe bevatten.

Een tarwe-allergie is niet hetzelfde als een glutenintolerantie

Verschil met coeliakie (glutenintolerantie)

Een tarwe-allergie wordt vaak verward met coeliakie, omdat deze aandoeningen vergelijkbare spijsverteringssymptomen veroorzaken.

Een echte tarwe-allergie veroorzaakt echte een immuunrespons op een van de honderden eiwitten die in tarwe worden aangetroffen. Terwijl coeliakie veroorzaakt wordt door een abnormale immuunreactie op een specifiek eiwit - gluten - dat toevallig ook in  tarwe wordt aangetroffen

Tip

Daarom wordt voor coeliakie patiënten geadviseerd om alle granen met gluten te vermijden. Mensen met een tarwe-allergie kunnen gluten gewoon verdragen.

6. Soja

Soja-allergieën komen voor bij ongeveer 0,4% van de kinderen en komen het vaakst voor bij 0 tot 3-jarigen. De allergische reactie wordt veroorzaakt door een eiwit in sojabonen. Ongeveer 70% van de kinderen die deze allergie heeft, ontgroeit deze ook weer op latere leeftijd.

De symptomen kunnen variëren van een jeukende, tintelende mond en loopneus tot huiduitslag en astma of ademhalingsmoeilijkheden. In zeldzame gevallen kan deze allergie ook anafylaxie veroorzaken.

Veel voorkomende voedseltriggers zijn sojabonen en producten die hiervan gemaakt zijn, zoals sojamelk en sojasaus. Omdat soja in veel voedingsmiddelen voorkomt, is het erg belangrijk om voedseletiketten goed te lezen.

7. Visallergie

Visallergieën komen voor en bij ongeveer 2% van alle volwassenen. In tegenstelling tot andere allergieën is het niet ongebruikelijk dat een visallergie pas op latere leeftijd aan de oppervlakte komt.

Een visallergie kan, net als een allergie voor schaaldieren, ernstige en mogelijk fatale allergische reacties veroorzaken. De belangrijkste symptomen zijn braken en diarree en in zeldzame gevallen kan anafylaxie optreden.

Omdat de symptomen vergelijkbaar zijn, wordt een visallergie soms verward met een reactie op een verontreiniging van vis, zoals door bacteriën, virussen of gifstoffen.

Notenallergieën kunnen heftige reacties geven.

8. Noten

Notenallergieën kunnen heftige allergische reacties geven, soms zelfs met fatale afloop. Allergieën voor noten zijn verantwoordelijk voor ongeveer vijftig procent van de anafylaxie-gerelateerde sterfgevallen.

Wie een notenallergie heeft reageert dikwijls op meerdere soorten noten. In Nederland komt een allergie voor walnoot of hazelnoot vaak voor. Bij kinderen wordt vaak een cashewnootallergie gezien.

Wie een notenallergie heeft reageert dikwijls op meerdere soorten noten. In Nederland komt een allergie voor walnoot of hazelnoot vaak voor. Bij kinderen wordt vaak een cashewnootallergie gezien.

Mensen met een notenallergie zijn allergisch voor producten die van noten zijn gemaakt, zoals notenpasta, notenoliën. Maar ook voor producten die sporen van noten bevatten. In tegenstelling tot sommige andere allergieën, is deze allergie in de meeste gevallen een levenslange aandoening.

Wist je dat...

Er meer dan 170 voedingsmiddelen in verband worden gebracht met allergische reacties?

Het diagnosticeren van een voedselallergie kan een uitdaging zijn

Diagnose

Het diagnosticeren van een voedselallergie kan een uitdaging zijn, omdat er geen test is die deze medische aandoening kan bevestigen of uitsluiten.

Veel mensen denken ergens allergisch voor te zijn, terwijl dit in werkelijkheid maar om een klein percentage gaat. Dit komt omdat mensen bepaalde klachten aan voedingsmiddelen koppelen.

Als je toevallig last van je maag krijgt na het eten van een broodje kun je mogelijk denken dat je hier niet goed tegen kunt. Terwijl de vervelende lichamelijke reactie op dit broodje ook veroorzaakt kon worden door de bedorven vissalade die erop zat of door de stress die je ervoer doordat je lang in de rij moest staan bij de broodjeszaak.

Als je denkt dat je allergisch bent, is het belangrijk om naar een arts te gaan. Wanneer je arts naar aanleiding van je medische geschiedenis en klachten een voedselallergie vermoedt, zal hij (een combinatie van) testen uitvoeren om dit te bevestigen.

Dit zijn enkele manieren waarop een diagnose kan worden gesteld:

Wist je dat...

...familiegeschiedenis een rol lijkt te spelen bij de vraag of iemand een voedselallergie ontwikkelt? Als je al andere allergische reacties hebt, zoals eczeem of astma, heb je een groter risico op het ontwikkelen van een voedselallergie.

Huidpriktest

1. De huidpriktest

Dit is een van de meest voorkomende testen die wordt gebruikt bij verdenking van een allergie. Hiervoor wordt een kleine druppel van het allergeen op je arm of rug geplaatst. Je huid wordt vervolgens geprikt met een speciale naald, zodat je lichaam het allergeen kan opnemen.

Na ongeveer vijftien tot twintig minuten wordt je huid onderzocht om te zien of er sprake is van roodheid of zwelling. 

fout-positief en fout-negatief

Een positieve reactie komt vaak voor bij mensen die daadwerkelijk allergisch zijn, maar in sommige gevallen is de uitslag ook positief, zonder dat er sprake is van een allergie. Andersom geldt hetzelfde; een negatieve test is handig om een allergie uit te sluiten, maar het betekent niet in alle gevallen dat je niet allergisch bent.

Dit staat bekend als een fout-positief en fout-negatief testresultaat. Een huidpriktest is dus helaas niet waterdicht.

Bloedtest/RAST-test

2. de bloedtest/RAST-test

Bij een RAST-test (radioallergosorbent-test) neemt een arts een bloedmonster af en stuurt dit naar een laboratorium. In het lab wordt het allergeen toegevoegd aan het monster.

Wanneer je allergisch bent voor een bepaald allergeen zullen IgE-antilichamen zich binden. 

Hierna wordt een radioactieve stof aan het bloedmonster toegevoegd, wat zich vervolgens bindt aan de antilichamen. Om de uitslag te bepalen wordt de radioactiviteit gemeten. Als deze hoger is, zijn er meer IgE-antilichamen gebonden en is de allergie heftiger.

Alternatief voor de radioactieve stof

Tegenwoordig is de radioactieve stof vervangen door van kleur veranderende eiwitten die zich aan de IgE-antilichamen binden. Bij deze test wordt de uitslag bepaald door de mate waarin de eiwitten van kleur veranderen. Hierbij geldt wederom: bij een grotere verandering is de allergie heftiger.

Tip

Deze test is helaas geen perfecte screeningstest, vanwege het hoge aantal fout-positieve resultaten. Het vinden van IgE voor een levensmiddel betekent niet altijd dat iemand allergisch is.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Hoe gezond eet jij?

Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

3. De provocatietest

Soms kan het, zelfs na het uitvragen van medische geschiedenis en het uitvoeren van bovenstaande testen, nog steeds onduidelijk zijn of je een voedselallergie hebt.

Wist je dat...

...je voorafgaand aan de provocatietest ook een eliminatiedieet kunt volgen? Hierbij schrap je stuk voor stuk alle voedingsmiddelen -waarvan bekend is dat ze allergische reacties kunnen veroorzaken -uit je dieet.

De provocatietest

Om de diagnose te helpen bevestigen kan een allergeen onder medisch toezicht worden aangeboden. Dit wordt een provocatietest genoemd.

Bij zo’n test wordt gestart met het aanbieden van een zeer kleine hoeveelheid van het voedingsmiddel waarvoor je denkt allergisch te zijn. Indien er geen allergische reactie ontstaat, zal na een korte tijd een grotere hoeveelheid worden toegediend.

Wanneer de test leidt tot een allergische reactie zal worden geadviseerd om het voedingsmiddel, waarbij een reactie ontstaat, in de toekomst te vermijden. Deze test mag alleen worden uitgevoerd in een medische omgeving en onder toezicht van een arts.

Omgaan met een allergie

Eten is een noodzaak om in leven te blijven. Dit betekent dat wanneer je allergisch bent je geen andere keuze hebt dan uit te zoeken hoe je met voedselallergieën om moet gaan.

Maar er is goed nieuws: leven met voedselallergieën is goed te doen. Met wat extra aandacht voor wat je eet, hoeft het leven met een voedselallergie je levensgeluk niet in de weg te zitten.

Vermijden van allergenen

Veel mensen met voedselallergieën vragen zich af of hun toestand blijvend is. Hier is geen eenduidig antwoord op te geven, omdat dit voor ieder persoon en elke allergie anders is. Allergieën voor melk, eieren, tarwe en soja kunnen in de loop van de tijd verdwijnen, terwijl allergieën voor pinda's, noten, vis en schaaldieren meestal levenslang zijn.

Kijk op de ingrediëntenlijst van producten

De belangrijkste manier om een voedselallergie te beheersen, is door te voorkomen dat je het voedsel consumeert dat je klachten bezorgt. Controleer de ingrediëntenlijst van producten zorgvuldig. Op de ingrediëntenlijst staan bekende allergenen dikgedrukt.

Let ook goed op termen zoals "kan bevatten" of "bevat sporen van". Wanneer dit op een etiket staat, worden er in de fabriek ook andere producten gemaakt die het betreffende allergeen wel bevatten. Kruisbesmetting is dan mogelijk.

Wees extra voorzichtig met het eten in restaurants. Het personeel is niet altijd op de hoogte van de ingrediënten van elk gerecht op de menukaart. Vertel het personeel daarom altijd over je allergieën en bespreek welke gerechten op het menu veilig zijn.

Medicatie bij voedselallergieën

Er bestaan twee soorten medicatie die kunnen worden gebruikt om de gevolgen van een allergische reactie te verlichten: antihistamine en adrenaline.

Antihistamine vermindert de klachten die het gevolg zijn van het vrijgekomen histamine. Wanneer iemand een milde allergische reactie heeft, kan dit medicijn worden gebruikt om symptomen af te remmen.

Mensen met heftige voedselallergieën, waarbij anafylaxie kan ontstaan, moeten het allergeen vermijden. Maar in geval van accidentele blootstelling kan een zelf injecterend apparaat (EpiPen, Twinject) voldoende adrenaline leveren om de reactie te dempen, totdat medische hulp arriveert. 

Tip

Een EpiPen of Twinject is een met adrenaline gevulde injectiespuit die gebruikt wordt om de symptomen van anafylaxie te verlichten en de luchtwegen te verwijden.

Duik dieper in de stof

Duik dieper in de stof: meer informatie over de werking van voedselallergieën

Wil je toch nog meer weten over de werking van voedselallergieën? Dan ben je bij ons ook aan het juiste adres. We leggen je hieronder precies uit hoe dit in zijn werk gaat.

De werking van het immuunsysteem op een allergeen

Wanneer het immuunsysteem een allergeen opmerkt, vindt een complexe kettingreactie plaats waarbij B-cellen, een type witte bloedcel dat betrokken is bij je afweersysteem, getriggerd worden om een bepaald antilichaam af te geven.

Dit antilichaam heet immunoglobuline E (IgE) en zorgt ervoor dat het stofje dat de allergische reactie veroorzaakt onschadelijk wordt gemaakt. Dit wordt ook wel een IgE-gemedieerde voedselallergie genoemd.

De volgende keer dat je zelfs maar de kleinste hoeveelheid van voedsel met dit stofje eet, herkennen je IgE-antilichamen het allergeen direct en gaat het immuunsysteem in de aanval.

De IgE-antilichamen die bij de eerste blootstelling aan het allergeen zijn aangemaakt, blijven namelijk op de loer liggen in je mestcellen. Deze cellen bevinden zich in de slijmvliezen van de verschillende ingangen van je lichaam zoals in de neus, ogen, longen en darmen.

Wanneer een allergeen de IgE-antilichamen ontmoet, geeft de mestcel histamine af aan je bloedbaan. Dit stofje is, samen met andere stoffen die vrijkomen bij deze ontmoeting, de veroorzaker van je allergiesymptomen.

Zo gaat dat in zijn werk

Stap 1
B-cellen
Stap 2
Mestcellen
Stap 3
Histamine
1.

Je bent blootgesteld. immuuncellen genaamd B-cellen geven immunoglobuline E (IgE) antilichamen af nadat je een allergeen eet.

2.

Nadat je bent blootgesteld binden IgE antlichamen aan de receptoren van twee andere cellen: mestcellen en basofielen.

3.

Wanneer je opnieuw bent blootgesteld herkennen IgE antilichamen het allergeen. Wanneer deze bindt aan IgE op een mastcel, geeft de cel histamine en andere stofjes vrij die allergische symptomen geven.

Tip

Voedselallergieën kunnen ook niet-IgE-gemedieerd zijn. Hierbij is het IgE-antilichaam niet betrokken, maar zijn het andere delen van het immuunsysteem die reageren en klachten veroorzaken. Aangenomen wordt dat veel niet-IgE-reacties door T-cellen, een ander type witte bloedcel dat een grote rol speelt in het afweersysteem, worden gemedieerd.

Onderverdeling in voedselintoleranties

Een allergie is dus niet hetzelfde als een voedselintolerantie. Met een intolerantie heeft het immuunsysteem niets te maken. Waar het dan wel mee te maken heeft, verschilt per soort.

Voedselintoleranties kun je onderverdelen in onder meer enzymatische, farmacologische en ongedefinieerde voedselintoleranties.

Een enzymatische intolerantie wordt veroorzaakt door een gebrek aan enzymen. Zo is een lactose-intolerantie het gevolg van een gebrek aan het enzym lactase.

Een farmacologische voedselintolerantie is een reactie op de werking van een (voedings)stof, zoals cafeïne of histamine. Deze stoffen kunnen medicijnachtige (farmacologische) bijwerkingen veroorzaken bij gevoelige personen.

Bij een ongedefinieerde intolerantie vindt een reactie plaats waarbij het onderliggende mechanisme onbekend is, zoals het geval is bij sommige reacties tegen bepaalde voedingsadditieven.

Voedselovergevoeligheid
  • 1 Voedselovergevoeligheid waarbij het immuunsysteem is betrokken, ofwel immuungemedieerd (voeldsel allergie)
    • IgE-gemedieerd (bijvoorbeeld een allergie voor pinda, tarwe, ei)
    • Niet-IgE-gemedieerd (bijvoorbeeld coeliakie)
  • 2 Voedselovergevoeligheid waarbij het immuunsysteem NIET is betrokken, ofwel niet-immuungemedieerd (voedsel intolerantie)
    • Enzymatisch (bijvoorbeeld een lactose intolerantie)
    • Farmacologisch (bijvoorbeeld cafeïne, histamine)
    • Anders/idiopathisch (bijvoorbeeld sulfieten)

Samenvatting

De meeste voedselallergieën worden veroorzaakt door acht voedingsmiddelen:

  • Koemelk
  • Eieren
  • Noten
  • Pinda's
  • Schaaldieren
  • Vis
  • Soja
  • Tarwe

In tegenstelling tot voedselintoleranties worden voedselallergieën veroorzaakt doordat je immuunsysteem sommige eiwitten in voedsel ten onrechte als schadelijk identificeert. Dit kan mogelijk levensbedreigende reacties veroorzaken en de enige behandeling is het verwijderen van het allergeen uit je dieet.

Als je vermoedt dat je een voedselallergie hebt, doe je er verstandig aan om dit met je huisarts te bespreken.

Beoordeel dit artikel

Diëtist Desiré van der Kruk beantwoordt jouw vragen

Nieuwsgierig naar meer informatie over dit onderwerp?

Stel dan je vraag gratis en eenvoudig aan één van onze voedingsexperts hier!

Wil jij graag je gezondheid verbeteren?

Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.

Ga naar de Matching tool
Vind jouw ideale voedingsexpert
Nieuw Voedingsschema's op maat

Gezond eten was nog nooit zo eenvoudig!

Voedingsschema's
Meer informatie
Fitchef logo Powered by FitChef

Beoordeel dit artikel

Gerelateerde artikelen

Noten gezond

Wat zijn de gezondste noten? ( + zo rooster je ze zelf)

Over noten hoor je tegenstrijdige verhalen. De één waarschuwt je voor deze caloriebommen. Terwijl de ander je juist vert...

Lactose intolerantie: symptomen, oorzaken, diagnose en behandeling

Lactose intolerantie, de symptomen, oorzaken en behandeling

Lactose intolerantie: het lijkt steeds vaker voor te komen. Eigenlijk is het menselijk lichaam na het derde levensjaar n...

Koemelkallergie: symptomen, oorzaken, diognose en behandeling

Koemelkallergie: symptomen en behandeling

Koemelkallergie komt veel bij zuigelingen voor; 2-6% van de zuigelingen heeft ermee te maken. Maar ook kinderen en volwa...

Diarree stoppen en behandelen

Diarree stoppen en behandelen

Last hebben van diarree is geen pretje. Je zult plekken en situaties willen vermijden waarbij je geen onmiddellijke toeg...

Allergische reactie muggenbeet

Allergische reactie muggenbeet: de Oorzaken en Symptomen

Veel mensen weten hoe vervelend muggen kunnen zijn, met hun constante gezoem en de jeukende bulten die ze veroorzaken. M...

Pinda voordelen en pinda-allergie

Wist jij dat pinda's geen noten maar peulvruchten zijn?

Heb jij wel eens van een grondnootje of aardnootje gehoord? Dit zijn de bijzondere bijnamen van ... de pinda! Hoewel dez...

Histamine: wat is het en war is een histamine-intolerantie?

Histamine: Functie, Histamine Intolerantie en Anti Histamine

Histamine is een chemische stof met verschillende belangrijke functies. Je vindt deze stof in voedsel, maar je maakt het...

Lees wat je gemist hebt

13398 Mensen gingen je al voor

Blijf op de hoogte door je in te schrijven voor onze nieuwsbrief. Ontvang tijdelijk ons e-book 'Eet jij gezond?' helemaal gratis.

Je ontvangt maximaal één persoonlijke e-mail per week van een van onze teamleden.
Een postbode met het (PDF) boek 'Gezond eten voor iedereen'