Wat je ontlasting je kan vertellen over je gezondheid

Ooit weleens in het toilet gekeken? Veel mensen zouden het niet toegeven, maar ik denk dat iedereen weleens een nacontrole doet. En dat is alleen maar goed! Want aan de vorm, kleur en geur van jouw ontlasting kun je heel wat opmaken over hoe het met je gezondheid gesteld is.

In dit artikel duiken we dieper in de WC-pot en halen we alle antwoorden boven. 

Professor Bink beantwoordt jouw vragen | Gezondeten.nl

Geschreven door Professor Bink, Vertegenwoordigt gezondeten.nl

Het darmflora vormt de basis van je welzijn

Waarom onze ontlasting?

Je ontlasting kan je veel vertellen over je gezondheid. Een goede darmflora vormt namelijk de basis voor je algehele welzijn.

Hierdoor kun je meer te weten komen over je maag-darmstelsel. En of je gevaar loopt om last te krijgen van infecties, spijsvertering-aandoeningen en andere narigheden.

Wist je dat...

... gemiddeld een persoon in zijn leven 5000 kilogram poep produceert? Een stoelgang bestaat voor 75% uit water. Verder bestaat het uit vezels, levende en dode bacteriën, diverse cellen en slijm.

Bristol Stool Chart

Britse wetenschappers hebben in kaart gebracht hoe je ontlasting eruit kan zien. Ze hebben onderzocht welke van de zeven categorieën wenselijk zijn voor een goede gezondheid.

Bristol Stool Chart categoriseert stoelgang in zeven types

We noemen dit medische hulpmiddel: De Bristol Stool Chart (Dit kan worden vertaald naar Bristol Stoelgangsschaal). 

Het is een kaart waarop de verschillende soorten ontlasting staan, gepubliceerd in 1997.

Deze schaal wordt nog steeds gebruikt om de verschillende types aan te duiden.

Voedingsschema's op maatNieuw

Ontvang elke week een nieuw voedingsschema op basis van je persoonlijke macro- en caloriebehoefte. Inclusief wekelijkse boodschappenlijst.

Elke week een nieuw voedingsschema op maat!
Fitchef logo Powered by FitChef
Voedingsschema's

De zeven types van ontlasting zijn:

  • Type 1:Losse harde keutels, zoals noten (moeilijk uit te scheiden).
  • Type 2:Worstvormig maar klonterig.
  • Type 3:Worstvormig maar met scheuren aan het oppervlak.
  • Type 4:Worstvormig, glad en zacht.
  • Type 5:Zachte keutels met duidelijke randen (makkelijk uit te scheiden).
  • Type 6:Zachte stukjes met gehavende randen, een papperige uitscheiding.
  • Type 7:Waterig, geen vaste stukjes. Helemaal vloeibaar.

Wat de vorm van je ontlasting is, hangt samen met wat je gegeten hebt en de tijd dat deze nodig heeft gehad om door je darmen heen te komen. Als je bijvoorbeeld vezelrijk voedsel hebt gegeten, dan werkt dat als lijm; het houdt de ontlasting samen.

Wist je dat...

...over het algemeen het lichaam er 18 tot 72 uur over doet om voedsel om te zetten in ontlasting.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Hoe gezond eet jij?

Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Wil jij graag je gezondheid verbeteren?

Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.

Ga naar de Matching tool
Vind jouw ideale voedingsexpert

Hoe ziet een gezonde stoelgang eruit?

Een gezonde stoelgang valt onder type drie, vier of vijf van de hierboven besproken categorieën. De vierde categorie in het bijzonder. Je kan een goede drol herkennen aan de volgende kenmerken.

  • Kleur: midden- tot lichtbruin
  • Lengte: ongeveer 5 cm dik en 45 cm lang
  • Vorm: S-vorm
  • Structuur: glad, zonder al teveel stukjes onverteerde etensresten
  • Plons in water: zacht
  • Zinken of drijven: langzame zinker
  • Geur: hoe minder de stank, hoe beter de kwaliteit
  • Afvegen: hoe minder het nodig is, hoe beter de kwaliteit
Wist je dat...

...scheten laten ook gezond is? Gemiddeld laten we 14 scheten per dag.

Constipatie

Er is sprake van constipatie bij een stoelgang van minder dan drie keer in de week. In categorie een en twee is dan al het vocht uit de ontlasting onttrokken door het lichaam. De ontlasting is hard en droog. Je kunt een opgeblazen gevoel krijgen of kramp in je buik.

Na je 65e heb je meer kans op constipatie. Sommige mensen gebruiken laxeerpillen. Dit is, zeker voor de lange duur, absoluut niet aan te raden want ze werken verslavend voor je lichaam.

Als je een lange periode last hebt van constipatie kun je kans krijgen op aambeien en je darmen kunnen beschadigd raken.

Diarree valt in categorie zes en zeven

Diarree

Als je ontlasting dun is, zoals in categorie zes en zeven, dan heb je last van diarree.

Wanneer dit het geval is heeft het lichaam niet genoeg tijd om het water te scheiden van het voedsel. 

Deze uiting kent meerdere oorzaken.

Heb je veel last van diarree en ben je niet plots veranderd van dieet, en eet je ook gewoon gezond? Dan kan het zijn dat je last hebt van een lactose- of glutenintolerantie, of erg gevoelig bent voor deze voedingsstoffen.

Ook kan het te maken hebben met het consumeren van zoetstoffen of fructose (fruitsuikers).

Ernstige aandoeningen

Ervaar je pijn, een sterke afwijking van je ontlasting? Last van hevige gewichtsafname of -toename? Raadpleeg altijd een arts wanneer je je zorgen maakt over je gezondheid.

Als er meer en meer slijm in de ontlasting zichtbaar is, dan kan dit wijzen op aandoeningen waarbij de dikke of dunne darm chronisch ontstoken is. Denk aan: prikkelbare darmsyndroom, de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa of darmkanker.

Blijft de ontlasting er aanhoudend podlood-vormig uitzien? Dan kan er een versperring zitten binnenin de darm. Dit zou in het ergste geval kunnen wijzen op een tumor of darmkanker.

Ook bij aanhoudende zwarte ontlasting of ontlasting met bloed is er vaak iets niet in orde. Er kan een bloeding zitten in het maag-darmstelsel. Bij grijze of witte ontlasting kan je een tekort hebben aan gal. Dit kan een ernstige oorzaak hebben, zoals hepatitis, cirrose (leveraandoening), storingen aan de alvleesklier, of een geblokkeerde gal-gang.

Gelige ontlasting kan duiden op giardia (parasiet), een galblaas probleem, of het syndroom van Gilbert (leverafwijking met lichte mate van geelzucht).

Bij abnormaal ruikende ontlasting kan er ook iets mis zijn. We hebben het dan bijvoorbeeld over een malabsorptie storing (voedingsstoffen kunnen dan niet goed worden opgenomen in het bloed), Coeliakie (glutenintolerantie), ziekte van Crohn, chronische alvleesklierontsteking of  taaislijmziekte (in de eerste levensjaren).

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Hoe gezond eet jij?

Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Tips voor een goede stoelgang

Last van onze darmen hebben we allemaal weleens en dat hoeft geen probleem te zijn. Wat belangrijk is, is dat de stoelgang gemakkelijk gaat. Ga niet hard zitten drukken.

Bedenk je dat veel zaken en veranderingen in je leven een negatieve invloed kunnen hebben op je stoelgang. Je kunt dan denken aan:

  • Chronische stress
  • Slechte eetgewoonten
  • Tekort aan beweging
  • Te snelle of te trage schildklier
  • Klimaat
  • Medicatie
  • Hormonale schommelingen
  • Zwangerschap
  • De overgang
  • Een onregelmatig slaappatroon
  • (Herstel van) ziekte
  • (Herstel van) operatie
  • Voedsel-intolerantie
De juiste houding is de squat houding

Squat houding: hurkend poepen gezonder

Een juiste houding op het toilet is erg belangrijk voor je gezondheid. De meest ideale houding is een hurkende houding, zoals bij het squatten.

Gelukkig hoef je hiervoor geen gat in grond te maken. Je kunt gewoon hurkend je ontlasting doen op je normale toilet. Gebruik hiervoor een krukje zoals te zien op de afbeelding.

Waarom is deze houding beter?

In deze hurkende houding is de puborectale spier (de spier die naast de kringspier verantwoordelijk is voor het tegenhouden van de ontlasting) totaal ontspannen en kan je ontlasting eenvoudiger en vollediger naar buiten.

Hierdoor heb je bijvoorbeeld minder kans op aambeien, darmkrampen of constipatie. Dat blijkt uit onderzoek van de bekkenbodemkliniek van de Amerikaanse Stanford universiteit.

Voeding, vezels en een gezonde darmwerking

Als je voldoende vezels eet kun je je darmwerking optimaliseren. Opname door je lichaam van vezels uit groenten is van enorm groot belang. Als aanvulling hierop kun je kiezen voor wateroplosbare vezels, zoals bij voorbeeld te vinden in havermout.

Je kunt ook kiezen voor psylliumvezels. Deze zijn afkomstig van de vlozaad-plant, en zorgen voor zachtere ontlasting en een reiniging van de darmen. Kijk wel uit voor de werking van medicijnen: neem je medicijnen een uur voor of 2 uur na inname van de Psyllium vezels.

Gezonde voeding is essentieel voor goed werkende darmen. Eet geen of zeer weinig suikerrijke en bewerkte producten. Boost je darmen zo af en toe met gefermenteerde producten als tempé, zuurkool of augurken.  Probiotica (zoals Kefir) zorgen ook voor een goede balans van de bacteriën in je darmen en voor de peristaltiek (de beweging van je darmen).

Drink daarbij voldoende water en ga naar het toilet als je aandrang voelt en wacht niet te lang daarmee.

Beoordeel dit artikel

Professor Bink beantwoordt jouw vragen | Gezondeten.nl

Nieuwsgierig naar meer informatie over dit onderwerp?

Stel dan je vraag gratis en eenvoudig aan één van onze voedingsexperts hier!

Wil jij graag je gezondheid verbeteren?

Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.

Ga naar de Matching tool
Vind jouw ideale voedingsexpert
Nieuw Voedingsschema's op maat

Gezond eten was nog nooit zo eenvoudig!

Voedingsschema's
Meer informatie
Fitchef logo Powered by FitChef

Beoordeel dit artikel

Gerelateerde artikelen

Wat doet de maag en waarom knort onze maag

De Maag: Anatomie, Functie en meest voorkomende Aandoeningen

Je maag is een belangrijk orgaan dat een essentiële rol speelt bij de vertering van je voedsel. Voedselvertering start i...

Aambeien behandelen

Aambeien behandelen

Aambeien behandelen is een onderwerp waar niet veel over gesproken wordt. Veel mensen houden het liever voor zichzelf en...

Wat zegt de kleur van je urine over je gezondheid?

Wat zegt de kleur van je urine over je gezondheid?

Al sinds het bestaan van de mensheid wordt het analyseren van urine gebruikt om gezondheidsproblemen vast te stellen. Da...

Diarree stoppen en behandelen

Diarree stoppen en behandelen

Last hebben van diarree is geen pretje. Je zult plekken en situaties willen vermijden waarbij je geen onmiddellijke toeg...

Constipatie en gebruik laxeermiddel of laxerende voeding

Constipatie en het gebruik van laxeermiddel of laxerende voeding

Constipatie kan erg lastig zijn. Bijna iedereen heeft er wel eens mee te maken. Je kunt last hebben van een langdurige o...

Te veel slijm in je keel of neus? Oorzaken en oplossingen

Te veel slijm in je keel of neus? Oorzaken en Oplossingen

Slijm in je neus of keel kan voor veel vervelende situaties zorgen. Zo kun je misschien niet slapen doordat je niet door...

psylliumvezels

Psylliumvezels: de voordelen, mogelijke nadelen en bijwerkingen

Misschien heb je weleens gehoord van psyllium, psylliumvezels, psylliumzaad, vlozaad, of psyllium husk? Dit zijn eigenli...

Lees wat je gemist hebt

14332 Mensen gingen je al voor

Blijf op de hoogte door je in te schrijven voor onze nieuwsbrief. Ontvang tijdelijk ons e-book 'Eet jij gezond?' helemaal gratis.

Je ontvangt maximaal één persoonlijke e-mail per week van een van onze teamleden.
Een postbode met het (PDF) boek 'Gezond eten voor iedereen'