Kurkuma is een specerij dat in delen van Azië al lang gebruikt wordt, maar nu eindelijk populair lijkt te worden in Nederland. De wortel heeft de opkomende populairiteit te danken aan de vermeende gezondheidsvoordelen dat het met zich meebrengt.
Lees in dit artikel alles over kurkuma en de 3 belangrijkste gezondheidsvoordelen van deze Indiase specerij.
Geschreven door Fleur Lassche, Diëtist & Content CreatorBSc Voeding en diëtiek, MSc Health education and promotion, HBO minor Klinische voeding
Kurkuma (je spreekt het uit als: koer- koe- ma) is een specerij waarvan de oorsprong ligt in India. Het specerij wordt gewonnen uit de wortel van de kurkumaplant. De plant is van dezelfde familie als de gember.
De plant groeit voornamelijk in tropische regenwouden. De bloem van de plant wordt ook wel de Siamese- of Aziatische tulp genoemd.
Het gemalen specerij is gemakkelijk te herkennen aan de gele of oranje kleur. Daarmee is kurkuma ook een krachtige natuurlijke kleurstof. De smaak van kurkuma is daarnaast ook heel krachtig en wordt vaak omschreven als mild bitter.
Turmeric is een andere benaming voor kurkuma. Eigenlijk is het de Engelse benaming, maar toch zie je deze term vaak staan op bijvoorbeeld theeverpakkingen. Om verwarring te voorkomen staan hieronder alle benamingen van kurkuma duidelijk onder elkaar:
Kurkuma kun je in veel verschillende vormen eten en drinken. Daarvoor wordt de wortel zelf, het extract hiervan en de gedroogde en gemalen wortel gebruikt. Kurkuma vind je in bijvoorbeeld (bepaalde):
Powered by FitChef
Golden milk is een opkomend populair (caffeïnevrij) drankje wat gemaakt wordt met warme (plantaardige) melk, specerijen zoals kurkuma en kardemom en een zoetmaker als honing of agave siroop.
Het Europees Medicijnen Agentschap heeft bepaald dat het veilig is om dagelijks tot wel 1000 milligram kurkuma te consumeren. Boven die hoeveelheid zouden er bijwerkingen op kunnen treden. Je kunt bij een hoge dosering van 6 gram of hoger last krijgen van:
Wanneer je voor een langere tijd een hoge dosering kurkuma inneemt kan dit bovendien leverschade veroorzaken.
... je al best snel aan een hoge hoeveelheid komt? Een theelepel kan al snel twee à drie gram kurkuma-poeder bevatten.
Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.
Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.
Ga naar de Matching tool
Kurkuma wordt vaak bestempeld als een van de meest gezonde specerijen. Kom in dit overzicht erachter welke gezondheidsvoordelen deze wortel met zich meebrengt:
In India wordt geelwortel al eeuwenlang gebruikt als geneeskrachtig kruid, tijdens de behandeling van schaafwonden en kleine sneetjes. De bioactieve stoffen in kurkuma zijn grotendeels verantwoordelijk voor de geneeskrachtige werking.
Bioactieve stoffen hebben een positief effect op cellen en weefsel, in kurkuma is dit met name de stof curcumine. Deze heeft een ontstekingsremmende werking.
Chronische ontstekingen liggen ten grondslag van vele moderne westerse ziekten. Door de ontstekende werking van curcumine, worden de risico's op chronische ziekten verkleind zoals:
Cucumine is een krachtige stof, maar de hoeveelheid curcumine in kurkuma is heel laag. Slechts 3% van het totale gewicht bevat deze bioactieve stof.
Oxidatie en de schade die dit met zich meebrengt, ligt ten grondslag van het verouderingsproces en vele moderne aandoeningen. Dit heeft onder andere te maken met zogenaamde ‘vrije radicalen’. Zij verstoren belangrijke structuren zoals vetzuren, eiwitten en zelfs DNA.
De reden waarom antioxidanten zo belangrijk voor ons zijn, is omdat ze deze schadelijke oxidatie tegengaan. Door zijn scheikundige structuur kan curcumine de vrije radicalen neutraliseren, en zo als antioxidant ons lichaam beschermen. Hierdoor wordt het verouderingsproces tegengegaan.
Veel breinstoornissen, zoals depressie en Alzheimer, worden in verband gebracht met een verlaagd Breingerelateerde Neurotrofe Factor- gehalte (BDNF). Bepaalde studies wijzen uit dat de bioactieve stof curcumine in geelwortel dit BDNF-gehalte kunnen verhogen.
Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.
Hierdoor kunnen (leeftijd-gerelateerde) breinaandoeningen verminderen en soms geheel verdwijnen. Mogelijk is ook, dat curcumine het geheugen kan verbeteren en denkprocessen kan versnellen. Om dit zeker te weten moet dit echter nog getest worden op menselijke proefpersonen, wat tot nu toe niet heeft plaatsgevonden.
Daarnaast lijkt curcumine een veelbelovende rol te spelen in de bestrijding van depressie.
In een wetenschappelijke studie werden 60 patiënten onderverdeeld in drie groepen. De eerste groep kreeg het antidepressivum Prozac, de tweede groep kreeg 1 gram curcumine en de derde groep kreeg beiden.
Na 6 weken werd duidelijk dat de curcumine voor dezelfde vooruitgangen had gezorgd als Prozac, maar de groep die Prozac in combinatie met curcumine had gekregen was er veruit het beste aan toe. Het is dus mogelijk, dat curcumine net zo krachtig werkt als een antidepressivum.
De bovengenoemde gezondheidsvoordelen klinken haast te mooi om waar te zijn. Je zou haast denken; wat is het addertje onder het gras? Die is er inderdaad wel degelijk. Het stofje curcumine, waar kurkuma de gezondheidsvoordelen aan te danken heeft, bevindt zich maar in kleine hoeveelheden in kurkuma.
Daarnaast neemt het lichaam dit stofje niet tot nauwelijks op. Wat wel opgenomen wordt, is vervolgens snel weer afgebroken. De stof komt vooral terecht in de darmen, nieren en lever. Curcumine zal de hersenen niet bereiken met de aanbevolen hoeveelheid kurkuma per dag.
Wanneer je wel voldoende kurkuma per dag neemt om te kunnen profiteren van de gezondheidsvoordelen, kun je mogelijk last krijgen van bijwerkingen.
Het toevoegen van piperine, een stofje dat zich bevind in zwarte peper, bevordert de opname van kurkuma tot wel 2000%. Ook vetten zouden de opname van kurkuma kunnen beïnvloeden.
Stel dan je vraag gratis en eenvoudig aan één van onze voedingsexperts hier!
Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.
Ga naar de Matching tool
Ben jij al bekend met aloë vera? Dit is een cactusachtige plant met een heilzame werking. Aloë vera is één van de oudst...
Kruiden en specerijen geven je gerechten niet alleen meer smaak, maar bieden ook veel gezondheidsvoordelen. Deze zijn ...
Er zijn vele wetenschappelijke onderzoeken gedaan naar de bijwerkingen van melatonine, zowel op de korte als de lange te...
Lijd jij of je partner aan een postnatale depressie? Een kind op de wereld brengen is een zeer emotionele en ingrijpende...
Wat zijn duidelijke artritis symptomen? Herken de symptomen en wees er op tijd bij als het om jouw gezondheid gaat. In ...
Wil je weten hoe een artritis behandeling in z'n werk gaat? Artritis is een pijnlijke reumatische aandoening en vraagt o...
Iedereen heeft vast wel goede herinneringen aan kaneel. Zo heb je als kind misschien gesabbeld op heerlijke kaneelsnoepj...
Blijf op de hoogte door je in te schrijven voor onze nieuwsbrief. Ontvang tijdelijk ons e-book 'Eet jij gezond?' helemaal gratis.
