Home

Voeding

Augurken, zure bommetjes met voordelen en nadelen

Augurken, zure bommetjes met voordelen en nadelen

Augurken kom je vaak tegen op feestjes: gerold in een plakje ham of samen met een stukje kaas aan een cocktailprikker. Of je vindt ze als garnering bij gerechten. Zoals op een broodje hamburger. Maar wat is een augurk eigenlijk?

Misschien associeer je deze groente met een komkommer. Dan ben je niet de enige. Ze lijken qua uiterlijk veel op elkaar, maar zijn toch totaal verschillend.

Na het lezen van dit artikel weet je wat een augurk uniek maakt en hoe zoetzure bommen gemaakt worden. Ook geef ik je een antwoord op de vraag 'Zijn augurken gezond?'

Aisha Kaars beantwoordt jouw vragen | Gezondeten.nl

Geschreven door Aisha Kaars, Diëtist i.oBSc Voeding en diëtiek

Wist je dat...

...augurken geen groentes zijn, maar vruchten? Het zijn als het ware de bessen van de augurkenplant.

Wat is een augurk?

Augurken lijken qua uiterlijk veel op komkommers, maar zijn wel een stuk kleiner. De kleinste zijn ongeveer 6 centimeter. Een grote variant kan 20 centimeter zijn.

Ondanks dat de groenten veel op elkaar lijken is de smaak wel echt heel anders. Een rauwe augurk is namelijk helemaal niet lekker. Vers geplukte exemplaren smaken naar niets.

Om de vruchten smakelijk te maken zijn er verschillende bereidingswijzen. Zo is inleggen met azijn en eventueel met kruiden een gebruikelijke optie. De azijn wordt opgezogen, waardoor de vruchten zoetzuur of zuur van smaak worden.

Ook kan een augurk gefermenteerd zijn. Hiervoor worden ze in zout water gelegd, waarna het fermentatieproces start. Tijdens dit proces zorgen bacteriën, schimmels en gisten voor de zure smaak.

Een interessante smaak

Wanneer augurken zijn behandeld met azijn of pekel, worden de saaie vruchtjes ware smaakbommetjes. Je proeft dan een combinatie van zoet, zuur en zout.

De uiteindelijke smaak wordt bepaald door de receptuur van het zuur of de pekel, want daar bestaan verschillende soorten van. Er kunnen bijvoorbeeld kruiden worden toegevoegd of suiker. In de winkel kun je daarom kiezen voor een hartige of zoete variant. Of probeer eens een pot augurken met knoflook.

Wist je dat...

....een augurk voor meer dan 90% uit water bestaat?

De herkomst

Augurken groeien aan de augurkenplant. De botanische naam voor deze plantensoort is de cucumis sativus. Het is een plant die kan klimmen of over de bodem kruipt.

De cucumis sativus heeft veel water nodig. Dat is niet verwonderlijk, aangezien water het belangrijkste bestanddeel is van de vruchten.

Het inmaken van augurken werd al meer dan 4000 jaar geleden gedaan. Het waren de bewoners van het toenmalige Mesopotamië die deze techniek bedachten. Het gebied waarin Mesopotamië zich bevond, ligt gedeeltelijk in het huidige Irak en het andere deel ligt in Syrië.

Is een augurk gezond?

Er is een goede reden om augurken te eten en een goede reden om ze niet te eten. Zo bevatten ze weinig calorieën, terwijl ze toch heel smaakvol zijn; ideaal als tussendoortje!

Augurken bevatten echter ook bestanddelen die minder gezond zijn, zoals suiker en zout. Daardoor kun je je beter niet te buiten gaan aan de zoetzure bommen.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Hoe gezond eet jij?

Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Start de quiz

Wil jij graag je gezondheid verbeteren?

Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.

Ga naar de Matching tool

Vind jouw ideale voedingsexpert

Voedingsstoffen in augurken

Doordat er verschillende soorten recepten bestaan voor het inleggen van een augurk kunnen de voedingswaarden van merk tot merk verschillen. De ene fabrikant doet er meer suiker in en de andere doet er extra kruiden in. Dus om zeker te weten wat er in je augurk zit, kun je het beste de voedingswaarden op de pot bekijken.

Om je een idee te geven wat er in een zure bom zit, bekeken we welke voedingsstoffen 100 gram augurken bevat. Wij kozen hierbij voor de zure variant.

Zure augurken bevatten per 100 gram de volgende voedingswaarden:

10 kcal
1 gram eiwitten
1 gram koolhydraten, waarvan 1 gram suiker
0,9 gram vezels
0 gram vetten

Vitaminen

Een augurk is geen grote leverancier van veel verschillende soorten vitaminen. Wel bevatten de vruchten veel vitamine K. In 100 gram augurken zit 67% van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) voor volwassenen.

Mineralen & spoorelementen

Van mineralen en spoorelementen heb je maar weinig nodig. Als je een augurk eet dan krijg je daarvan ook een paar onmisbare soorten binnen, zoals kalium, calcium en fosfor. Dit zijn echter zeer kleine hoeveelheden.

Augurken bevatten daarentegen wel veel natrium. In 100 gram zit 70% van wat je dagelijks nodig hebt.

Wist je dat...

...de kleine varianten ook cocktailaugurken worden genoemd? Ze zijn ideaal om aan cocktailprikker te rijgen. En wist je dat een grote augurk een zure bom heet? Neem een hap en je snapt meteen waarom!

De gezondheidsvoordelen

Een augurk geeft de smaak van een snack of gerecht een flinke opkikker. Maar er zijn ook redenen om ze voor je gezondheid te eten.

Augurken zitten boordevol vitamine K

Vitamine K speelt een belangrijke rol bij de aanmaak en ondersteuning van botten. Het is daarom belangrijk om genoeg binnen te krijgen van deze vitamine. Daarmee help je je lichaam een sterk skelet op te bouwen en eventuele botontkalking op latere leeftijd tegen te gaan.

Vitamine K helpt ook je bloed stollen. Zonder deze vitamine zou een wondje blijven bloeden.

Er zijn ook verschillende onderzoeken geweest naar de rol van vitamine K voor de gezondheid van je hart. Uit resultaten blijkt dat deze vitamine kan helpen om hartaandoeningen te voorkomen. Er is echter meer wetenschappelijk onderzoek nodig om het precieze verband te achterhalen.

Augurken kunnen je helpen aan een gezonde spijsvertering

Wanneer je optimaal wilt profiteren van de gezondheidsvoordelen die een augurk kan bieden, kun je het beste kiezen voor de gefermenteerde variant.

Dit zijn de augurken die gezouten zijn en zonder azijn zijn ingemaakt. Deze zogenaamde pekelaugurken bevatten namelijk probiotica.

In je darmen leven allerlei soorten bacteriën, waarvan een deel heel nuttig is voor je spijsvertering. Deze zogenaamde goede bacteriën zitten ook in gefermenteerd voedsel.

Deze bacteriesoort kan je maagzuur overleven. Met gefermenteerde augurk kun je daarom je darmflora dus helpen aan goede bacteriën.

Met een augurk kun je eenvoudige gerechten extra smaak geven. Van een plakje op je boterham met kaas tot in de aardappelsalade. Of ga experimenteren en verfris je bonenschotel met stukjes augurk of geef een Aziatisch gerecht een vleugje zuur.

De gezondheidsnadelen

Augurken bevatten veel natrium. Dit mineraal heeft een bloeddrukverhogende werking.

Wanneer je dus je bloeddruk in de gaten wilt houden, kun je er beter niet te veel van eten. Of kies voor een merk dat een natriumarme variant aanbiedt.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Hoe gezond eet jij?

Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Start de quiz

Ook is het een goed idee om te letten op het suikergehalte. Een teveel aan suiker kan leiden tot overgewicht, een slecht gebit of diabetes. Wil je daarom minder suiker eten? Kijk dan in het schap van de supermarkt naar merken met augurken waarin weinig of geen suiker is verwerkt.

Augurk uit eigen keuken

Augurken hoef je niet per se te kopen, je kunt ze ook zelf maken. Het voordeel is dat je dan precies weet welke ingrediënten je binnenkrijgt. Je kunt zo zelf variëren met kruiden, de hoeveelheid suiker en toegevoegd zout.

Er zijn verschillende recepten te vinden op internet. Zowel om augurken te fermenteren als om ze in te maken met azijn. Houd er wel rekening mee dat verse augurk alleen van mei tot september verkrijgbaar is.

Ga je verse augurken kopen? Kies dan alleen de exemplaren uit die stevig aanvoelen. Let er ook op dat ze geen butsen of andere beschadigingen hebben.

Zwangere vrouwen en augurken

Misschien wel de meest bekende klassieke "craving" als we denken aan de zwangere vrouw, namelijk augurken en het liefst samen met slagroom.

Echter krijgen niet alle vrouwen ineens trek in zure voedingsmiddelen zoals augurken. Het schijnt slechts voor te komen bij 10% van de zwangeren.

De meesten krijgen juist trek in zout of zoet voedsel. Bepaalde trek krijgen in soms de meest bizarre combinaties, wordt ook wel "zwangerschapslust" genoemd en heeft een hormonale oorzaak.

Na de bevalling verdwijnen de zwangerschapshormonen weer snel weer uit het lichaam. Rond de tiende dag is dit weer bijna op het niveau van voor de zwangerschap. De vreemde eetgewoonten zoals bijvoorbeeld de augurk met slagroom verdwijnen hiermee ook weer.

Conclusie

Augurken zijn prima smaakmakers. Je kunt ze eten als tussendoortje of als extra ingredient toevoegen aan een gerecht. Ze bevatten weinig calorieën en toch veel smaak, waardoor ze een goede vervanging zijn van een calorierijke snack.

Met augurk moet je echter ook een beetje oppassen vanwege het hoge natriumgehalte. Ook kan er (afhankelijk van de soort en het merk) veel suiker aan de vruchten zijn toegevoegd. Dus let bij het augurken kopen op voor welke variant je kiest.

Neem bijvoorbeeld de gefermenteerde exemplaren om zo te profiteren van de gezondheidsvoordelen van probiotica. Of kies voor een variant met weinig suiker of natrium. Of, maak je eigen augurken met azijn of pekelwater.