Chimichurri: Voedingswaarde, Recept en Voordelen

Heb je al eens genoten van beef chimichurri, maar vraag jij je af hoe je deze lekkere Argentijnse saus eigenlijk maakt? 

Chimichurri bevat verse ingrediënten en gedroogde kruiden, waarmee je onder meer kalium, natrium, vitamine A en vitamine C binnenkrijgt. Deze vitaminen en mineralen spelen een rol in het reguleren van je vochtbalans, je bloeddruk, je immuunsysteem en je spierfunctie. 

In dit artikel vertellen we hoe je zelf chimichurri maakt, welke voedingswaarden het basisrecept bevat en welke gezondheidsvoordelen de saus biedt. 

Chimichurri smaakt fris, kruidig en licht zuur. Het is een uitstekende toevoeging aan gegrild vlees, gevogelte en vis, maar wordt ook wel gegeten met gegrilde groenten, empañadas en tofu.

Het ‘traditionele’ recept wordt ook wel chimichurri verde genoemd, naar de groenachtige kleur van deze saus met een zachte, milde smaak. Voeg je extra Spaanse pepers toe? Dan krijg je de pittige variant van deze salsa: chimichurri rojo

Herkomst chimichurri

De herkomst van de naam chimichurri is mysterieus. Het is onduidelijk welke uitleg op waarheid is gebaseerd. 

Zo zou de naam een verbastering zijn van het Baskische ‘tximitxurri’, dat zoiets betekent als “een mix van verschillende dingen in een willekeurige volgorde”.

Anderen denken dat de naam afkomstig is van de Ierse Jimmy McCurry, die de saus als eerst zou hebben bereid tijdens zijn strijd voor de Argentijnse onafhankelijkheid. De lokale bevolking zou deze naam vervolgens verbasterd hebben tot chimichurri. 

Sommige historici denken dat de saus is uitgevonden door Argentijnse gauchos. Deze veehoeders zouden gedroogde kruiden hebben gebruikt om hun vlees op smaak te brengen.

Voor een basisrecept chimichurri heb je voor ongeveer 300 ml (dan heb je genoeg voor 6 à 8 personen) de volgende ingrediënten nodig: 

• 250 ml olijfolie
• 4 teentjes knoflook
• 1 bosje verse peterselie
• 5 eetlepels rodewijnazijn 
• 1 eetlepel gedroogde oregano
• Spaanse pepers (bijv. cayenne) naar smaak
• Peper en zout naar smaak 

Voedingswaarden chimichurri 

Je lichaam vraagt dagelijks om macronutriënten, zoals koolhydraten, vetten, eiwitten en vezels. Daarnaast heb je micronutriënten nodig: vitaminen en mineralen. 

Volg je het basisrecept met verse peterselie, olijfolie, rodewijnazijn, gedroogde oregano, knoflook, Spaanse peper en zout? Dan levert deze chimichurri saus je per 25 gram de volgende voedingswaarden: 

• 126 kcal 
• 0,3 gram eiwitten 
• 1,2 gram koolhydraten
• 14 gram vetten (22% van de Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid: ADH)
• 0,6 gram vezels
• 216 mg natrium
• 49 mg kalium
• Vitamine A: 9% ADH
• Vitamine C: 12% ADH
• Calcium: 3% ADH
• IJzer: 5% ADH

Zelfgemaakte, vers bereide chimichurri is altijd gezonder dan kant-en-klare. Aan voorverpakte sauzen en kruidenmengsels worden vaak extra ingrediënten toegevoegd om het langer te kunnen bewaren.

Ook worden er soms andere ingrediënten gebruikt in kant-en-klare saus, zoals zonnebloemolie in plaats van olijfolie. Zonnebloemolie is verkrijgbaar met verschillende verhoudingen oliezuur en linolzuur, ook wel omega-6 genoemd. Hiervan krijg je al gauw te veel binnen, daarom wordt aangeraden om producten met deze omega-vetten met mate te consumeren.

Zonnebloemolie wordt verder in diverse onderzoeken in verband gebracht met negatieve gezondheidseffecten. Bij overmatige verhitting van zonnebloemolie kunnen giftige verbindingen vrijkomen, die cellen in je lichaam kunnen beschadigen. Deze beschadigde cellen kunnen bijdragen aan het ontstaan van hartaandoeningen en de ziekte van Alzheimer. 

Ook kan overconsumptie van omega-6 leiden tot ontstekingen in je lichaam. Natuurlijk kun je best eens af en toe kant-en-klare chimichurri eten, maar vers bereide is het meest gezond!

Kalium

Kalium is een elektrolyt: een type mineraal dat je lichaam nodig heeft voor het uitvoeren van basisprocessen. Zo speelt kalium een rol in het reguleren van je: 

• Vochtbalans
• Bloeddruk 
• Spierwerking 
• Hartslag 
• Zenuwcellen (neuronen)

Voor een optimale gezondheid is het belangrijk om het kaliumniveau in je lichaam goed op peil te houden. 

Als je een chronische nierziekte hebt, is het extra belangrijk om te zorgen voor de juiste inname van kalium. Te veel of te weinig kalium wordt bij nierpatiënten in verband gebracht met een toename van hartziekten. 

Te veel zout wordt in verband gebracht met hoge bloeddruk, waardoor uiteindelijk nieraandoeningen en hart- en vaatziekten kunnen ontstaan. Verschillende gezondheidsautoriteiten hebben daarom richtlijnen opgesteld om de natriuminname te beperken. Toch is niet iedereen gebaat bij een natriumarm dieet. 

Natrium bevindt zich vooral in je bloed en de vloeistof rond je lichaamscellen. Het zout draagt bij aan de regulatie van je vochtbalans, maar levert ook een belangrijke bijdrage aan je zenuw- en spierfunctie.

Vitamine A

Vitamine A is essentieel voor verschillende lichaamsprocessen, zoals: 

• Je gezichtsvermogen en het voorkomen van nachtblindheid 
• De gezondheid van je immuunsysteem
• Een goede werking van je organen
• De groei en ontwikkeling van een baby in je baarmoeder

Hoewel de exacte rol van vitamine A in de ontwikkeling en behandeling van acne nog steeds onduidelijk is, lijkt een tekort aan vitamine A te kunnen bijdragen aan het ontstaan van acne. Ook loop je met een tekort aan vitamine A meer kans op botbreuken.

Vitamine C

Vitamine C is een essentiële vitamine die je in veel groenten en fruit vindt. Deze vitamine kan: 

• bijdragen aan het versterken van je immuunsysteem: als antioxidant bestrijdt vitamine C schadelijke cellen (vrije radicalen) 
• bijdragen aan het verlagen van je bloeddruk 
• het risico op hart- en vaatziekten helpen verlagen, door bijvoorbeeld bij te dragen aan een lager cholesterol
• het urinezuur in je bloed helpen verminderen, zodat je beter beschermd bent tegen jichtaanvallen
• je ijzeropname verbeteren en het risico op een tekort aan ijzer verlagen
• je immuunsysteem verbeteren en je lichaam helpen beschermen tegen ontstekingen
• je helpen beschermen tegen geheugen-aandoeningen, zoals dementie

Chimichurri gezond?

Op basis van verse ingrediënten en gedroogde kruiden, zoals peterselie, oregano, knoflook, Spaanse peper, olijfolie en rodewijnazijn, is een eetlepel chimichurri een heerlijke, gezonde toevoeging aan je maaltijd.