Is brood gezond of ongezond?

Is brood gezond of ongezond?

Velen van ons zullen ermee zijn opgevoed: brood.

Een bolletje met hagelslag bij het ontbijt, een boterham met kaas bij de lunch...

doodnormaal en ook nog eens heel erg Hollands.

Brood eten hoort bij het dieet van een gemiddelde inwoner van Nederland.

Toch horen we de laatste tijd steeds vaker diëtisten en voedingsdeskundigen commentaar leveren op het eten van brood.

Hoe serieus moeten we dit nemen? Is brood nu gezond of ongezond?

Verschillende broodsoorten

Allereerst is het misschien goed om de verschillende broodsoorten even op een rijtje te zetten. Want inmiddels kan je alleen al bij de supermarkt een aantal verschillende soorten brood kopen. Dan hebben we het nog niet eens over het assortiment bij de oude vertrouwde bakker of de biowinkel. Welke soorten brood komen we geregeld tegen?

• Witbrood
• Roggebrood
• Volkorenbrood
• Meergranenbrood
• Zuurdesembrood
• Speltbrood

We belichten kort de broodsoorten:

Witbrood - hier kan het lichaam niet heel veel mee. Er zitten zeer weinig vezels in, maar wel veel calorieën.

Roggebrood - ziet er anders uit dan gewoon brood (plat, zeer donkerbruin en het is een beetje 'plakkerig') en is extreem rijk aan vezels.

Volkorenbrood - brood gebakken van vezelrijk volkorenmeel. Werkt cholesterol verlagend.

Meergranenbrood - brood gebakken van, de naam zegt het al, meerdere granen. Dit is een beetje tricky: het kan positief, maar ook negatief zijn. Wanneer meergranenbrood wordt gebakken van granen van een slechte kwaliteit heeft je lichaam er alsnog weinig aan.

Zuurdesembrood - brood dat gebakken wordt zonder het gebruik van gist. De voedingswaarden van een zuurdesemboterham liggen vrij hoog.

Speltbrood - voor het bakken van dit brood wordt speltmeel gebruikt. Spelt is een graansoort dat door de bijzondere manier van verwerken ontzettend veel voedingsstoffen behoudt.

Waarom zou brood gezond zijn?

De positieve kanten van brood zijn dat het rijk is aan vitamine B, calcium, ijzer, fosfor, magnesium, zink en kalium. Dit geldt niet voor witbrood.

Waar hebben we deze stoffen voor nodig?

Vitamine B - goed voor het aanmaken van energie en het afbreken van vetten, suikers en eiwitten. Vitamie B heeft een positieve uitwerking op je huid, spieren, spijsvertering en gaat haaruitval en hart-en vaatziekten tegen.

Calcium - goed voor de opbouw en het onderhoud van de botten en tanden, maar ook nodig voor een goede werking van de spieren (zoals je hart!)

IJzer - helpt bij het vervoer van zuurstof door het lichaam en dient als onderdeel van de rode bloedlichaampjes. Omdat vrouwen twee keer sneller dan mannen ijzer kwijt raken, vooral tijdens de menstruatie, is het van groot belang dat vrouwen goed letten op hun ijzerinname.

Magnesium - onmisbaar voor de stofwisseling. Nodig voor groei en herstel van cellen.

Zink  - helpt bij de opbouw van eiwitten, de groei en ontwikkeling van weefsel en verbetert ons imuumsysteem.

Kalium - heeft een gunstig effect op de bloeddruk. Daarnaast zorgt kalium er (samen met natrium) voor dat zenuwprikkels goed worden geleid.

Het eten van een goede boterham is een gemakkelijke manier om al deze belangrijke voedingsstoffen binnen te krijgen! 

Waarom zou brood ongezond zijn?

Zoals hierboven wordt beschreven zitten er veel goede voedingsstoffen in brood. Echter: deze voedingsstoffen zitten ook in bijvoorbeeld groente, fruit, peulvruchten, noten, zaden en pitten. Kortom: het is niet zo dat we een tekort aan deze vitamines en mineralen oplopen als we geen brood eten. Je zou dus kunnen zeggen dat we brood niet per se nodig hebben in ons dieet.

In de meeste broodsoorten zit tarwe verwerkt. In tarwe zitten gluten. We horen steeds vaker dat mensen gluten-intolerant worden. Een verklaring voor dit gegeven zou kunnen zijn dat we teveel tarwe zijn gaan eten in de loop van de tijd. Een glutenintolerantie kan worden opgemerkt wanneer we last krijgen van prikkelbare darmen en vermoeidheid.

In brood zit gist. Helaas zit er in met name supermarktbrood een erg goedkoop gistmiddel. Massaproductie (bedenk eens hoeveel broden een gemiddeld supermarktketen per dag moet afbakken) zorgt ervoor dat de producten die worden gebruikt van een steeds lagere kwaliteit zijn. Goedkope gistmiddelen hebben ervoor gezorgd dat steeds meer mensen buikpijnklachten krijgen door het eten van brood. Mensen die last krijgen van gist, kunnen beter zuurdesembrood eten.

Vroeger bakte de bakker een mooi, kwalitatief hoogstaand brood voor je. Tegenwoordig is dat helaas wel anders. Door onderzoeken komt steeds vaker aan het licht wat voor troep er zoal in broden wordt gestopt: suiker, glansmiddel, koffie voor een bruinere kleur, conserveringsmiddel en nog veel meer. Waarom doen fabrikanten dit? Zodat jouw broodje er fantastisch uitziet. Helaas is wat er in zit minder fantastisch!

Alternatieven

Misschien denk je na het lezen van dit artikel: "hmmm, die supermarktbroden zijn het toch niet helemaal." Groot gelijk heb je. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat je nooit meer een lekker broodje kan eten! Misschien is het tijd om je horizon te gaan verbreden. Ga bijvoorbeeld eens naar een ouderwetse bakker en vraag hem om zijn meest pure brood. Of haal je boodschappen eens bij de biowinkel en neem een lekker spelt-desembrood mee. Een totaal andere smaak dan supermarktbrood, maar o zo lekker!

Natuurlijk, dit soort broden zijn wat duurder dan je misschien gewend bent. Maar je zal merken dat je voor kwaliteit hebt gekozen. Het brood is over het algemeen wat zwaarder, wat betekent dat je er minder van hoeft te eten om verzadigd te raken. En er zit minder tot geen troep in. Dat is wat we willen!

Misschien nog een stapje verder, maar ook erg leuk: bak je eigen brood! Dan weet je zeker wat erin zit. Haal je meel bij de natuurwinkel of fiets naar de molen in het dorpje verderop. Authentieker dan dit wordt het niet!

Samenvattend

Brood is op zich niet ongezond voor ons. Althans, niet zo lang je niet intolerant voor gluten en/of gist bent. Echter, wat maakt dat brood een ongunstig effect op onze gezondheid kan hebben is het feit dat we a) teveel brood eten (zeg eerlijk, brood is iets waarvan je van kan BLIJVEN eten) en b) brood van inferieure kwaliteit eten. Supermarktbrood is niet gezond. Daar zitten teveel toevoegingen in die niks positiefs voor ons lichaam brengen.