Maca: hoe gezond is deze superfood?

Maca is een veelgebruikt Peruviaans kruid. Met name macawortel is erg populair en staat al jaren bekend om de geneeskrachtige eigenschappen. De wortel kan diverse kleuren hebben en is niet alleen populair als geneesmiddel, maar ook als smaakmaker in traditionele gerechten.

Er is al veel onderzoek gedaan naar de gezondheidsvoordelen van dit kruid, maar in veel gevallen betreft dit slechts kleine onderzoeken of dierstudies. Je kunt helaas dus niet alles geloven wat je op internet tegenkomt over dit kruid. Wat we wel weten is dat maca bijzonder veel gezonde voedingsstoffen bevat. In dit artikel lees je hier meer over.

Diëtist Desiré van der Kruk beantwoordt jouw vragen

Geschreven door Desiré van der Kruk, BSc Voeding en diëtiek, WO niveau Nutrition, Exercise and Sports, Diëtist & Eigenaresse van Jouwfoodplan.nl

Wat is maca?

Maca is een Peruaanse plant, wetenschappelijk bekend als Lepidium meyenii. De plant groeit voornamelijk in de Andes van centraal Peru, onder barre omstandigheden en op zeer grote hoogte.

Maca is een kruisbloemige groente die verwant is aan broccoli, bloemkool, kool en boerenkool. Het belangrijkste deel van de plant is de wortel. Deze kan diverse kleuren hebben, variërend van wit tot zwart.

De bladeren en stengel zijn ook eetbaar, maar zijn minder populair. De meeste gezondheidsonderzoeken over maca zijn gebaseerd op de wortel.

De groente heeft een lange geschiedenis van culinair en medicinaal gebruik in Peru. Macawortel is een veelgebruikt ingrediënt in de Peruaanse keuken dat gerechten een aardse smaak geeft. Traditioneel wordt maca gekookt voordat het wordt geconsumeerd.

Maca in poeder- , wortel- en capsulevorm

Peruanen gebruiken gemalen maca om koude en warme dranken, cakes, koekjes, taarten, brood, soepen en stoofschotels te maken. Buiten Peru wordt het voornamelijk in verwerkte vorm geconsumeerd, zoals in supplementen of als poeder.

Met name in de volgende landen zijn producten gemaakt van maca populair: de Verenigde Staten, Canada, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, China, Japan en Nederland.

Wist je dat...

…maca verkrijgbaar is in verschillende vormen waaronder poeder, vloeistof, tabletten en capsules?

3 Gezondheidsvoordelen van maca

Maca wordt door de lokale bevolking gebruikt als ingrediënt in klassieke gerechten en in de traditionele volksgeneeskunde om de seksuele functie, vruchtbaarheid, energieniveau, alertheid, mentale concentratie, stemming en fysieke immuniteit te verbeteren.

Doordat macawortel al tradities lang wordt gebruikt in de volksgeneeskunde zien veel mensen deze wortel als superfood. Maar is dit eigenlijk wel terecht?

Wetenschappelijk informatie over maca is beperkt en bestaat uit kleinschalige onderzoeken en dierstudies. Dit maakt de resultaten minder betrouwbaar. De volgende gezondheidseffecten van macawortel komen uit deze studies naar voren.

Maca heeft een positief effect op de libido en vruchtbaarheid

1. Het heeft een positief effect op de libido en vruchtbaarheid

Dit Peruaanse kruid staat al eeuwenlang bekend om zijn libido-verhogende eigenschappen. Een onderzoek uit 2002 liet zien dat mannen een toegenomen libido ervaren door inname van maca supplementen. Dit werd gemeten via enquêtes die de deelnemers invulden.

Er werd echter geen verschil waargenomen in de hoeveelheid geslachtshormonen, wat normaal gesproken een rol speelt bij het bepalen van het libido. Er is in dit onderzoek geen verklaring gevonden voor de libidoverhoging die de mannen ervaarden.

Maca kan mogelijk ook gunstige effecten hebben op de voortplanting. Een kleine studie toonde aan dat het kruid een positieve invloed kan hebben op de vruchtbaarheid bij gezonde volwassenen. Het zou met name de spermaconcentratie en de beweeglijkheid van spermacellen verhogen.

2. Maca kan symptomen van de menopauze tegengaan

Een onderzoek uit 2005 bestudeerde het effect van maca supplementen op de symptomen van de overgang. De meeste vrouwen ervaarden een merkbare vermindering van overgangsklachten, zoals verminderde nervositeit, minder moeite om in slaap te vallen, betere concentratie, verbeterd concentratievermogen, een hoger energieniveau, minder vaak hoofdpijn en verminderd nachtelijk zweten

3. Het kan mogelijk de stemming, het geheugen en het energieniveau verbeteren

Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat maca invloed heeft op je stemming; het kan angst en symptomen van depressie bij vrouwen in de menopauze te verminderen.

Uit een dierproef kwam naar voren dat maca van invloed is op de gemoedstoestand van muizen. De beestjes die werden blootgesteld aan stress hadden een verminderde hoeveelheid stresshormonen wanneer ze het Peruviaanse kruid consumeerden. De gemeten hoeveelheid hormonen is vergelijkbaar met die van muizen die antidepressiva krijgen toegediend.

In een ander onderzoek met muizen werden verbeteringen waargenomen op het gebied van leren, geheugen en uithoudingsvermogen

Er is meer onderzoek om de gezondheidsclaims te bewijzen

Voordat je meteen naar de winkel rent om maca-supplementen te halen is het goed om te beseffen dat dit maar enkele onderzoeken zijn. Daarnaast zijn de onderzoeken die zijn uitgevoerd klein, uitgevoerd op dieren en/of gesponsord door bedrijven die maca produceren of verkopen.

Er is daarom meer onderzoek nodig om te bewijzen dat bovenstaande gezondheidsclaims kloppen en om aan te tonen dat de gezondheidsvoordelen ook gelden voor de gemiddelde volwassene.

Het voedingsprofiel van maca

Wat niet valt te betwisten is het voedingsprofiel van maca. Het kruid is een goede bron van koolhydraten, vezels en eiwitten. Het bevat veel voedingsstoffen, waaronder meer dan 20 aminozuren (bouwstenen van eiwitten), B-vitamines, vitamine C, ijzer, calcium, magnesium en koper. De meest waardevolle voedingsstoffen bevinden zich in de wortel

Kun je teveel maca consumeren?

Maca wordt voor de meeste mensen als veilig beschouwd. Bijwerkingen zijn zeldzaam. Er zijn anekdotische meldingen van mensen die lichte maag-darmklachten en hoofdpijn ervaren.

Het is onduidelijk hoe veilig het gebruik van maca is in combinatie met chronische aandoeningen of medicijngebruik. Veel mensen gebruiken kruidengeneesmiddelen, vaak zonder hun arts te vertellen. Dit kan gevaarlijk zijn, omdat plantaardige supplementen zoals macapoeder de werking van andere medicijnen kan beïnvloeden.

Interacties tussen kruiden en geneesmiddelen zijn zeldzaam, maar het risico bestaat. Daarom is het een goed idee om je arts te raadplegen voordat je maca gebruikt.

Wist je dat...

…je maca moet vermijden wanneer je een schildklieraandoening hebt? In deze doelgroep wordt maca in verband gebracht met een grotere kans op struma (een vergroting van je schildklier).

Maca tijdens je zwangerschap

Er is onvoldoende betrouwbare informatie om te kunnen concluderen of maca veilig is om te gebruiken tijdens je zwangerschap of borstvoeding. Het wordt over het algemeen niet aanbevolen om tijdens je zwangerschap met een kruidensupplement te beginnen en als je dit toch doet, bespreek dit dan met je arts of verloskundige.