Amandelstenen verwijderen: stinkende brokjes in de keel weghalen

Amandelstenen verwijderen is een vies klusje. Deze stinkende brokjes zitten stevig weggestopt in je keelamandelen en kunnen nare klachten veroorzaken. Je kunt er zelfs chronisch ziek door worden.

Wat is een amandelsteen? Hoe kom je eigenlijk aan amandelstenen? Hoe merk je dat je deze amandelsteentjes hebt? En hoe kom je er weer vanaf? Lees snel verder om van je amandelstenen af te komen.

Martijn Pothof, Initiatiefnemer Gezondeten.nl

Geschreven door Martijn Pothof, Initiatiefnemer van gezondeten.nlMSc Exercise Science and Health Promotion

Amandelsteen

Wat zijn amandelstenen?

Het hebben van amandelstenen kan erg vervelend zijn. Je wilt ze weg hebben, maar je kunt er niet goed bij en je irriteert je keel ermee. Geen pretje dus...

Amandelstenen worden ook wel tonsilstenen of keelsteentjes genoemd. Het zijn kleine, witgele korreltjes of brokjes die zich in de voegen van de keelamandelen bevinden.

De steentjes kunnen een aantal millimeter groot zijn, maar zich ook ontwikkelen tot de maat van een maïskorrel. Vaak worden deze ineens opgehoest of je vindt ze op je tong. En maak niet de fout om aan deze brokjes te ruiken!

Amandelsteentjes staan namelijk bekend om hun vieze geur. Bij een flink aantal of grote brokjes in de amandelen kan daarom de ademgeur aangetast worden. Ruik je niet fris uit je mond? Het hebben van amandelstenen kan inderdaad een oorzaak zijn. De amandelsteen verwijderen kan de nare geur van je adem wegnemen.

Tip

Een amandelsteentje kan als een ideale voedingsbodem voor bacteriën worden beschouwd. Bacteriën vormen een laag rond de "klont" en beginnen het op te eten. De resten die ze achterlaten kunnen ontzettend stinken .

Waar bestaat zo?n vies keelbrokje uit?

Een amandelsteentje bestaat uit onder andere:

  • Aanslag van de tong
  • Calcium (kalkresten)
  • Collageen (eiwit)
  • Dode slijmvliescellen uit de mond
  • Dode witte bloedcellen (ontstekingsmaterie)
  • Tandplak
  • Voedselresten

De dode bloedcellen vanuit het immuunsysteem, zijn vaak aanwezig omdat je afweer in je mond zeer actief is. Hierbij sneuvelen wel eens wat cellen. Deze plakken vervolgens vast aan de amandelsteentjes.

In dit proces komt ook calcium vrij, dat op hun beurt aan de steentjes gaat vastkleven. Vervolgens trekt de boel bacteriën aan en gaat woekeren. En dat stinkt!

Voedingsschema's op maatNieuw

Ontvang elke week een nieuw voedingsschema op basis van je persoonlijke macro- en caloriebehoefte. Inclusief wekelijkse boodschappenlijst.

Elke week een nieuw voedingsschema op maat!
Fitchef logo Powered by FitChef
Voedingsschema's
Symptomen van amandelstenen

Symptomen van amandelstenen

Maar hoe merk je nu dat je amandelsteentjes achter in je keel hebt zitten? Het ontstaan van deze stinkende brokjes merk je doorgaans niet snel. Vaak zorgen ze namelijk voor geen of lichte klachten.

Ook kun je ze bij een kleine infectie niet heel goed zien zitten. En wie kijkt er nu dagelijks helemaal achter in zijn mond, terwijl hij geen klachten heeft?

Zelfs als je dit doet, kun je het aangetaste deel van de amandelen niet heel goed zien. Vaak moeten de keelspieren wat aangespannen worden, voordat je het goed kunt bekijken.

Hiernaast belanden de brokjes meestal in je mond en slokdarm, voordat je ze gezien hebt. Toch valt de infectie wel te herkennen, vooral als deze iets minder mild is. Let hierbij op de volgende symptomen:

  • Algehele lusteloosheid
  • Dwingend gevoel in het bovenste keelgedeelte
  • Gezwollen lymfeklieren in de hals, keel en kaak
  • Kriebelhoest
  • Minder ruimte in de keel door de zwelling
  • Misselijkheid
  • Moeite met slikken
  • Ontstoken keelamandelen
  • Witgele brokjes in je mond
  • Slaapapneu
  • Slechte adem (halitose)
  • Steeds terugkerende keelklachten
  • Vieze smaak in je mond
amandelsteentjes

Wanneer de keelstenen te groot worden of teveel irritatie geven, kun je een keelinfectie (tonsilitis) krijgen. Bij mensen met amandelsteentjes zie je deze ontsteking vaak terugkeren of zelfs chronisch worden.

Dit kan doorslaan naar de bijholten, maar ook de lymfeklieren. Hier kan je flink ziek van worden, inclusief koorts en pijn. Ook neus- en oorklachten komen voor, van (chronische) irritatie van de slijmvliezen tot oorontsteking. De amandelsteen verwijderen is dus in de meeste gevallen wel aan te raden.

Wist je dat...

...amandelstenen niet besmettelijk zijn? Je kunt amandelstenen niet aan een ander doorgeven. De bacteriën die verantwoordelijk zijn voor tonsilstones (amandelstenen in het engels) bevinden zich namelijk in iedere mond.

Het ontstaan van amandelstenen

Achter in je mond zitten je keelamandelen, ook wel tonsillen genoemd. Ze hangen aan de linker- en rechterzijde van je keel, achter het gehemelte. Hierdoor bevinden ze zich in een nisje, achter de tonsilboog.

Deze ronde bolletjes, de keelamandelen, zijn werkzaam voor het immuunsysteem, samen met de neusamandelen, tongamandelen en lymfeklieren. Zo beschermen ze ons tegen schadelijke virussen en bacteriën die via de mond het lichaam binnen kunnen dringen. Keelamandelen hebben dus een belangrijke functie in ons lichaam.

Oorzaken van amandelsteentjes

Bij kinderen zijn keelamandelen uitermate actief en hebben de vorm van gladde, loshangende bolletjes.

Wanneer we ouder worden, verschrompelen deze bolletjes wat. Hierdoor vormen zich oneffenheden op het oppervlak, van kuiltjes en geultjes tot diepe groeven.

De keelbrokjes ontstaan doordat er vuil van de tong en ons eten in de voegen van de amandelen geduwd wordt. Bij een gezonde mond zal dit weinig gebeuren of weinig problemen opleveren.

Amandelsteentjes komen dus uit de amandelen zelf of zitten in de crypten hiervan. Crypten zijn diepe voegen waar de steentjes in gedrukt zitten. Zo?n steentje gaat gisten, waardoor de bacteriehuishouding allerlei stinkende zwavelverbindingen gaat aanmaken, maar ook nitraat en ammoniak. Deze drie componenten zorgen voor een uiterst onaangename geur. 

Door chronische irritatie kunnen de crypten van de amandelen steeds dieper worden, waardoor je weer extra steenvorming krijgt en hoger risico op ontstekingen.

Waardoor heb je meer risico op amandelstenen?

Er is niet één amandelstenen oorzaak aan te wijzen, het verschilt vaak per persoon. De volgende factoren geven je een grotere kans op het vormen van amandelstenen:

  • Aardappels of producten met aardappel eten
  • Alcohol drinken
  • Chronische ontsteking aan de keel of amandelen
  • Diepe groeven in de amandelen (crypten)
  • Overgevoeligheden, met name voor voedsel
  • Slechte mond- en gebitshygiëne
  • Suikers nuttigen
  • Te weinig drinken
  • Menthol gebruiken
  • Zuivel nuttigen

Toch is de manifestatie van amandelstenen en de bijkomende klachten voor iedereen anders. De één krijgt het van pindakaas, de ander krijgt gelijk een opgezwollen amandel bij het drinken van bier. Wel geldt dat bij een goede mondhygiëne het ontstaan van de steentjes kleiner is. Wanneer je er veel last van hebt, kun je met een dieet of verandering van leefstijl proberen jouw amandelsteen probleem op te lossen.

Is een amandelsteen gevaarlijk?

In de meerderheid van de voorkomende gevallen kunnen amandelstenen geen kwaad. Hoewel zij een aanzienlijke achteruitgang van de kwaliteit van de ademgeur veroorzaken, zijn zij niet direct schadelijk voor de gezondheid. In sommige gevallen kunnen amandelstenen wel tot ontstekingen leiden.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Hoe gezond eet jij?

Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Wil jij graag je gezondheid verbeteren?

Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.

Ga naar de Matching tool
Vind jouw ideale voedingsexpert
Amandelsteen verwijderen

Reguliere behandeling

Amandelstenen verwijderen kan het beste op een voorzichtige, hygiënische manier gedaan worden. Dit kun je zelf doen, net als het voorkomen van deze stinkende propjes.

Vaak hoef je hiervoor niet behandeld te worden door een arts.

Maar wanneer de propjes zich herhaaldelijk voordoen, zeer groot zijn en (herhaalde) gezondheidsklachten veroorzaken, kan het toch wijs zijn om een arts te raadplegen. Chronische ontstekingen in je lichaam kunnen voor allerlei secundaire problematiek zorgen en je afweersysteem ondermijnen.

De arts kan bepalen of je amandelen door de ontsteking en degeneratie in het weefsel nog wel naar behoren werken. Is dit niet het geval, of doet de amandel jouw lichaam meer kwaad dan goed, dan kunnen de amandelen verwijderd worden. Dit is een chirurgische ingreep, die we ook wel een tonsillectomie noemen. Hierbij gaat men onder gehele narcose, waarna de keelamandelen weggehaald worden. Hierbij verwijdert de arts de amandel laag voor laag, in plaats van het los of uit het weefsel te snijden. De wond wordt vervolgens dichtgebrand. Na de ingreep moet men vaak één nacht in het ziekenhuis blijven en veel ijs eten, om zwelling en pijn te verminderen.

Tip

Bij kinderen worden keelamandelen geknipt, omdat deze nog niet geïntegreerd zijn met het keelweefsel. Hierdoor is de ingreep veel minder heftig en is het patiëntje binnen een aantal dagen weer fit. Complicaties zijn hier uiteraard een uitzondering op.

Amandelsteentjes verwijderen

Bij volwassenen is de ingreep veel heftiger en de wond veel groter. Daarom zijn de meeste patiënten na de ingreep wel één of twee weken onder de pannen met hun klachten. Dit verschilt echter zeer per persoon.

In sommige landen kunnen de amandelen of de groeven verwijderd worden met een laser. Dit is in Nederland echter nog in de onderzoeksfase en nog niet mogelijk voor reguliere patiënten.

Gelukkig hoeft niet iedereen deze vervelende ingreep te krijgen om van zijn amandelstenen af te komen. Wat kun je zelf doen?

Amandelstenen verwijderen op natuurlijke wijze

Amandelstenen verwijderen kun je bij lichte en milde vormen van de aandoening prima zelf. Wees wel altijd voorzichtig bij het verwijderen van amandelsteentjes. Haal de steentjes weg zonder het omliggende weefsel te irriteren. Dit kan namelijk tot ontstekingen en meer steenvorming leiden.

Let op! Er worden (online) veel invasieve methoden aangeraden voor het verwijderen van amandelstenen waarbij je je weefsel binnendringt. Ga nooit met naalden en andere puntige voorwerpen in het weefsel van je keel zitten wroeten!

Je hebt hierbij grote kans dat je iets beschadigt en deze methoden kunnen heftige ontstekingen veroorzaken. Krijg je de amandelsteentjes niet weg? Wees dan geduldig met het herhaaldelijk uitvoeren van onschadelijke methoden of bezoek een arts.

Hoe kun je veilig en hygiënisch amandelstenen verwijderen? Wij geven 6 eenvoudige tips die kunnen helpen bij het verwijderen van amandelstenen.

Tip 1: Gebruik een monddouche om amandelstenen te verwijderen

Met het straaltje van een monddouche kun je de amandelsteentjes uit de crypten van je amandelen spoelen. Breng hiervoor water aan de kook en los er wat keukenzout in op. Wacht tot het mengsel afgekoeld is tot lauwwarm en gebruik het water voor de monddouche.

Let er hierbij op, dat de straal niet zo hard is dat deze irritatie aan het weefsel veroorzaakt. Je wilt je keel reinigen en niet de kans op ontstekingen vergroten.

Lukt het niet om alles in één keer weg te halen? Herhaal de methode met de monddouche dan twee tot drie keer per dag en wees geduldig. De steentjes zullen vanzelf loskomen. Is dit na twee weken niet het geval, raadpleeg dan een arts.

Tip 2: Gorgelen met appelazijn om amandelsteentjes te verwijderen

Ook kun je gorgelen met een oplossing van appelazijn. Meng hierbij één theelepel azijn in een beker afgekoeld, gekookt water en gorgel één tot drie keer daags.

Hiernaast kun je ook gorgelen of spoelen met een paar druppels olie. Vaak wordt hierbij kokosolie, sesamolie of olijfolie gebruikt.

Tip 3: Gebruik speciale producten

Er zijn tegenwoordig genoeg veilige producten op de markt waarmee je, met wat oefening, de keelamandelen kunt bevrijden van amandelstenen. Vraag je tandarts of mondhygiënist welke merken veilig en betrouwbaar zijn.

Een veelgebruikt middel is een glazen pipet met een zuigballetje. Hiermee knijp je het balletje in en plaatst de pipet op het amandelweefsel. Daarna laat je het balletje los zodat er vacuüm ontstaat en het amandelsteentje uit de crypte kan komen en opgevangen wordt. Het gebruik van deze methode is prettig omdat je niet in je amandelen hoeft te prikken.

Tip 4: Hoesten

Vaak komen amandelstenen vanzelf los doordat je hoest. Soms merk je door je kriebelhoestje pas, dat je amandelstenen hebt. Daarom kun je dit ook gebruiken om ze zelf los te krijgen.

Hoest hierbij zachtjes, maar kort en sterk van achter uit je keel. Laat het steentje niet los, heb dan nog even geduld. Het komt vanzelf. Komt de steen los, gorgel dan gelijk met zoutoplossing om de restanten van de steen weg te spoelen en de omgeving te reinigen.

Tip 5: Voorkomende of oplossende middelen

Hiernaast zijn er producten te koop die de vorming van steentjes tegengaat of bestaande steentjes helpt af te breken. Hier zijn neusdruppels, monddruppels, keelsprays, tandpasta?s en keelspoelingen voor verkrijgbaar.

Niet al deze producten zijn echter zo onschadelijk als het lijkt. Niet alleen voor je mond en keel, maar ook voor je tanden of maag-darmstelsel. Kijk daarom bij voorkeur dat er geen chemische middelen inzitten en kies liever voor zuurstof producten. Raadpleeg bij twijfel altijd een tandarts of huisarts.

Tip 6: Amandelsteen verwijderen huisarts

Wil je amandelsteen verwijderen bij een huisarts? Je zult zeker niet de eerste zijn. Lukt het na twee weken niet om de amandelstenen weg te krijgen? Geef dan niet toe aan de verleiding om zelf met je vingers of andere attributen in de groeven of nissen te gaan peuteren. Het is frustrerend, maar in dit geval kun je beter een arts om raad vragen. Bij beschadiging ben je alleen maar verder van huis.

Wist je dat...

...als amandelstenen te lang aanwezig blijven, ze je amandelen kunnen gaan irriteren?  Dit kan zelfs leiden tot een amandelontsteking. Op de vraag of amandelstenen gevaarlijk zijn, kan het antwoord dus ?ja? zijn.

Amandelstenen voorkomen

Je amandelstenen verwijderen is iets wat je geregeld zult moeten doen, wanneer dit probleem eenmaal de kop opsteekt. En dit geldt vooral wanneer je geen maatregelen neemt om de vorming zoveel mogelijk te voorkomen.

Hoe zorg je ervoor, dat je geen stinkende steentjes (meer) in je mond krijgt?

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Hoe gezond eet jij?

Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!
Amandelstenen voorkomen

Gorgelen met zout water

Zout is een eeuwenoud en succesvol reinigingsmiddel. Je keel hiermee gorgelen is dan ook een goede manier om amandelstenen te voorkomen én te verwijderen.

Gelukkig hoef je hiervoor geen eetlepels zout naar binnen te werken. Vul een beker met gekookt water en los hier twee theelepels keukenzout in op. Roer goed door tot de korrels opgelost zijn.

Vervolgens laat je het mengsel afkoelen naar lauwwarm, waarvan je één slok in je mond neemt. Houd je hoofd achterover, open je mond en laat het water iets je keel in zakken. Vervolgens adem je langzaam uit, waardoor je gorgelende geluiden gaat maken.

Houd dit 3 seconden vol en spuug het water vervolgens uit in de wasbak. Neem een nieuwe slok en gorgel opnieuw. Herhaal dit naar eigen inzicht en bekijk eventueel het resultaat tussendoor.

Ook kun je ervoor kiezen om je mond te spoelen met mondwater dat actieve zuurstof bevat. Naast het gorgelen kan ook het spoelen met dit mondwater de amandelstenen voorkomen. Immers, hoe minder afval en (slechte of opgehoopte) bacteriën zich in de mond bevinden, hoe kleiner de kans op achterblijvend, woekerend vuil.

Tip

Mondwaters die actief zuurstof bevatten blijken een positief effect te hebben op het verminderen van stinkende steentjes in je keel.

Tanden poetsen om amandelstenen te voorkomen

Goede mondhygiëne

Om deze reden is een goede hygiëne in de mond belangrijk bij het voorkomen van amandelsteentjes.

Poets daarom minimaal tweemaal per dag je tanden, ?s ochtends en ?s avonds. Vergeet hierbij niet je tandvlees schoon te maken en goed te flossen of stoken tussen de tanden.

De tong goed reinigen

Een enorme bron van vuil in de amandelcrypten is de tong. Tussen de smaakpapillen blijft van alles hangen. Dit zien we terug als aanslag, die de roze kleur van onze tong met een witte laag bedekt.

Om te voorkomen dat dit vuil in de amandelcrypten geduwd wordt, moet je minimaal tweemaal per dag je tong goed reinigen. Dit kan door zacht te poetsen met een zachte tandenborstel, maar ook met een speciale tongschraper.

Tegelijkertijd kun je kiezen voor natuurlijke tongdruppels met zuurstof. Deze hebben bewezen de aanslag los te weken van de tong en de geur te capteren.

Wist je dat...

...er meer bacteriën in je mond zitten dan er mensen op de wereld zijn? Veel mensen vergeten dat de mond een broeinest van bacteriën is. Vandaar dat het zo belangrijk is om de tong schoon te maken en schoon te houden.

amandelstenen voorkomen door neus snuiten

Neusholten schoonhouden

Ook viezigheid en taai slijm vanuit onze neusholten kan in de amandelen belanden. Houd daarom je neus schoon en snuit deze regelmatig. Let er echter op dat je dit zacht doet, om irritatie of beschadiging van het weefsel te voorkomen.

Ook kan het helpen eens in de paar dagen je neus te spoelen. Dit kun je doen met een neusdouche of spuit, met lauwwarme zoutoplossing.

Droge mond voorkomen

In een droge mond kan van alles gaan woekeren. Roken, alcohol, menthol, kruidig eten en bepaalde medicatie kan voor verminderde vochtigheid zorgen, waardoor het milieu verstoord raakt. Zo hebben bacteriën vrij spel.

Tip

Een droge mond, ook wel xerostomie genoemd, is een situatie die optreedt als de speekselklieren niet voldoende speeksel produceren. Deze inactiviteit van de klieren is geen ziekte op zich, maar een verschijnsel, meestal van een onderliggend gebrek aan evenwicht in de gezondheid of een bijwerking van medicatie.

Enzymsupplementen tegen plakvorming

Er zijn supplementen op de markt met enzymen die helpen bij de afbraak van je voeding. Dit kan voorkomen dat zich veel plak vormt in de mond of er meer afval achterblijft voor in de amandelstenen. Laat je hiervoor adviseren door een medisch specialist, arts of apotheker

Beoordeel dit artikel

Martijn Pothof, Initiatiefnemer Gezondeten.nl

Nieuwsgierig naar meer informatie over dit onderwerp?

Stel dan je vraag gratis en eenvoudig aan één van onze voedingsexperts hier!

Wil jij graag je gezondheid verbeteren?

Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.

Ga naar de Matching tool
Vind jouw ideale voedingsexpert
Nieuw Voedingsschema's op maat

Gezond eten was nog nooit zo eenvoudig!

Voedingsschema's
Meer informatie
Fitchef logo Powered by FitChef

Beoordeel dit artikel

Gerelateerde artikelen

Keelpijn, 5 gezonde tips tegen een zere keel

Keelpijn, 5 gezonde tips tegen een zere keel

Keelpijn is een onschuldige, maar veel voorkomende kwaal. Als je er last van hebt dan wil je er graag zo snel mogelijk v...

Slechte adem - uit je mond stinken voorkomen

Slechte adem - uit je mond stinken voorkomen

Slechte adem is een vervelende kwaal, zeker omdat het niet altijd (alleen) met mondhygiëne te maken heeft maar anderen d...

Droge mond en keel: 8 oorzaken

Droge mond en keel: 8 oorzaken

Iedereen heeft natuurlijk weleens last van een droge mond maar dat is meestal tijdelijk. Een op de vijf mensen heeft hie...

Ontstoken keelamandelen: symptomen, oorzaken en behandeling

Ontstoken keelamandelen: symptomen, oorzaken en behandeling

Ontstoken amandelen kunnen erg naar zijn. Ze zorgen voor vervelende klachten en worden niet altijd vanzelf beter. Maar w...

Witte aanslag op de tong verwijderen

Witte aanslag op de tong, de oorzaken en behandeling

Witte aanslag op de tong kan heel vervelend zijn. Het ziet er niet fris uit, de mond wordt droog en je krijgt een slecht...

Te veel slijm in je keel of neus? Oorzaken en oplossingen

Te veel slijm in je keel of neus? Oorzaken en Oplossingen

Slijm in je neus of keel kan voor veel vervelende situaties zorgen. Zo kun je misschien niet slapen doordat je niet door...

onvoldoende water drinken

Gevaren van te weinig water drinken ( +tips om meer te drinken)

Heb je regelmatig last hebt van hoofdpijn of spierpijn? Of voel je je soms slapjes of heb je moeite met afvallen? Grote ...

Lees wat je gemist hebt

14131 Mensen gingen je al voor

Blijf op de hoogte door je in te schrijven voor onze nieuwsbrief. Ontvang tijdelijk ons e-book 'Eet jij gezond?' helemaal gratis.

Je ontvangt maximaal één persoonlijke e-mail per week van een van onze teamleden.
Een postbode met het (PDF) boek 'Gezond eten voor iedereen'