Leptine: De Werking en een Leptine-resistentie Voorkomen

In dit artikel lees je over het verzadigingshormoon leptine. We behandelen wat dit hormoon is en wat het doet voor je lichaam. Ben je benieuwd geworden? Lees dan snel verder!

Diëtist i.o. Sammie Eslamimoghaddam

Geschreven door Sammie Eslamimoghaddam, Diëtist i.o.BSc Voeding en diëtiek

leptine hormoon

Wat is leptine? 

Leptine is een eiwithormoon, die van nature aanwezig is in je lichaam en een rol speelt bij de regulatie van je verzadigingsgevoel. Het wordt daarom ook wel het verzadigingshormoon genoemd.

Het hormoon wordt hoofdzakelijk aangemaakt in je vetcellen en een beetje in je maag. Zodra je eet, reist leptine via je bloed naar je hersenen. Leptine wordt actief, als het zich bindt aan een leptine-receptor.

Door deze binding wordt er een signaal naar de rest van je lijf gestuurd, om te vertellen dat je genoeg hebt gegeten. Dit leidt tot een afname van je eetlust.

Leptine geeft aan je lichaam door wat de stand van zaken is. Genoeg voedingstoffen binnen? Dan vertelt het hormoon dat je even niets meer nodig hebt. Hierdoor draagt het bij aan het gevoel van vol zitten. Wanneer je eet neemt de afgifte van leptine toe en na het eten neemt het weer af.

Leptine en insuline zijn samen verantwoordelijk voor onder andere de vetopslag en energievoorziening van je lijf. Leptine geeft aan je hersenen door wanneer er voldoende vet opgeslagen is in je cellen, en er geen eten meer nodig is. Insuline zorgt ervoor dat koolhydraten worden opgenomen.  

honger en verzadiging

Leptine & Ghreline

Het gevoel van volzitten is precies het tegenovergestelde van honger hebben. De tegenhanger van leptine is ghreline, het hongerhormoon.

Dit hormoon geeft aan wanneer je lijf energie nodig heeft en het tijd is om te eten. De ghrelinespiegel stijgt net voordat je gaat eten en daalt na je maaltijd ook weer snel.

Ghreline en leptine werken samen in je lichaam. Je hebt honger door de afgifte van ghreline en weet wanneer je vol zit door leptine. Als deze hormonen hun werk goed kunnen doen, zorgt dit voor de juiste energiebalans. 

Voedingsschema's op maatNieuw

Ontvang elke week een nieuw voedingsschema op basis van je persoonlijke macro- en caloriebehoefte. Inclusief wekelijkse boodschappenlijst.

Elke week een nieuw voedingsschema op maat!
Fitchef logo Powered by FitChef
Voedingsschema's
Wist je dat...

…leptine is de letterlijk vertaling van het Griekse woord ‘leptos’, wat ‘dun’ betekend.

Eet je bord leeg  

Als baby luisterde je eigenlijk heel goed naar het gevoel van honger en verzadiging. Je huilde wanneer je honger had en stopte met eten als je genoeg had. Dit aangeboren gevoel is helaas vaak van korte duur en gaat vaak verloren door invloeden uit je opvoeding en omgeving.

Het oude en bekende “Eet je wel je bord leeg?”, draagt hier bijvoorbeeld aan bij. Je leert aan dat je bord leeg moet, ondanks dat je misschien als genoeg gegeten hebt.

kinderen verzadiging

Hierdoor kun je al op jonge leeftijd minder gevoelig worden voor de verzadigingsprikkels en signalen die leptine afgeeft.

Wanneer je jezelf aanleert om regelmatig door te blijven weten wanneer je eigenlijk al vol zit, kan dit ervoor zorgen dat je niet meer goed kunt aanvoelen wanneer je verzadigd bent.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Hoe gezond eet jij?

Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Wil jij graag je gezondheid verbeteren?

Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.

Ga naar de Matching tool
Vind jouw ideale voedingsexpert

Niet alleen je opvoeding, maar ook de huidige maatschappij kan het lastig maken om naar je gevoel te luisteren. De constante blootstelling aan eten en drinken die je zintuigen prikkelt, maakt het je niet gemakkelijker.

Die heerlijke geur van verse croissantjes, de reclames voor die nieuwe burger van je favoriete fastfoodketen of de 2-halen-1 betalen-aanbieding van je lievelingskoeken. Je wordt continue verleidt om meer te eten en het signaal van leptine te onderdrukken.

Wist je dat...

 …een omgeving die stimuleert tot het maken van ongezonde keuzes ook wel een obesogene samenleving wordt genoemd.

Gewend aan leptine

Hoe kan het dan dat je niet stopt met eten, ondanks dat je lichaam een hormoon afgeeft dat je vertelt wanneer het genoeg is? Je zou denken dat het hormoon leptine ervoor zorgt dat je jezelf niet overeet. Helaas is dat niet altijd waar.

Uit onderzoek blijkt dat je lichaam gewend kan raken aan het hormoon. Dit zorgt ervoor dat je lijf niet zo goed meer reageert en luistert naar deze signalen. Dit kan ervoor zorgen dat je niet meer goed voelt wanneer je vol zit.

Dit kan komen door een leptine-resistentie. Dit betekent eigenlijk dat je lijf gewend raakt aan leptine en hierdoor minder goed reageert op het hormoon. Een resistentie kan dus zorgen voor een verstoord verzadigingsgevoel.

Dit kun je merken als je leptine-resistent bent:

  • Je hebt een grotere eetlust Door het verminderde verzadigingsgevoel, kun je meer honger krijgen.
  • Je hebt moeite met afvallen Een leptine-resistentie kan het afvallen bemoeilijken. Door een verstoord verzadigingsgevoel is de kans groter dat je meer eet.
  • Je hebt een verhoogde kans om in gewicht aan te komen Een resistentie kan bijdragen aan gewichtstoename. Een ongevoeligheid voor leptine, kan bijdragen aan een hogere energie-inname. Een teveel aan energie slaat je lichaam op als vet.
  • Je bent vaker vermoeidheid Uit onderzoek blijkt dat een leptine-resistentie bijdraagt een vermoeid en futloos gevoel. 
Wist je dat...

..na verloop van tijd het verzadigingsgevoel weer langzaam afneemt. Na het eten wordt de aanmaak van leptine steeds minder. Na een tijd komt het honger hormoon ghreline weer om de hoek kijken. Zo wisselen honger en verzadiging elkaar af.

leptine volzitten

Leptine & overgewicht

In theorie zorgt leptine voor een goede balans tussen honger en verzadiging, zodat je niet te veel eet.

Uit onderzoek blijkt dat een leptine-resistentie een van de grootste risico’s is op het ontwikkelen van overgewicht of obesitas. Als je een resistentie hebt, is het namelijk lastiger om aan te voelen wanneer je vol zit.

Wanneer je overgewicht hebt, maakt je lichaam meer leptine aan. Dit komt omdat leptine grotendeels wordt aangemaakt in de vetcellen van je lichaam. Wanneer er meer van deze cellen aanwezig zijn in je lijf, wordt dit hormoon dus in grotere mate afgegeven.

Een grotere mate van afgifte kan ervoor zorgen dat je gewend raakt aan leptine. Door deze verstoring luisteren je hersenen minder naar het leptine-signaal en kun je meer gaan eten.

Langdurig meer eten dan je behoefte, kan leiden tot gewichtstoename.  Zo is de cirkel dus rond. Dit verklaart waarom het voor mensen met overgewicht zo lastig is om gewicht te verliezen.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Hoe gezond eet jij?

Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!
Wist je dat...

…leptine pas in 1995 ontdekt is en eerst in verband werd gebracht met honger. Pas later werd ontdekt dat leptine juist te maken heeft met verzadiging.

insuline hormoon

Leptine & Insuline 

Leptine en insuline gaan hand in hand. Ook insuline is een hormoon. Dit hormoon zorgt ervoor dat glucose (suiker) opgenomen wordt in je lichaamscellen, waar het als energiebron wordt gebruikt.

In een ideale situatie zorgt je lijf ervoor dat er precies genoeg insuline is om de in je bloed aanwezige glucose te verwerken. Maar als je langdurig te veel suiker binnenkrijgt, kan deze opname bemoeilijkt worden en raakt je lichaam minder gevoelig voor insuline.

Dit heet, net als bij leptine, een resistentie. Een insuline-resistentie zorgt ervoor dat niet alle glucose in je lichaam kan worden opgenomen. Dit kan zorgen voor een verhoogde bloedsuiker.

Een insuline-resistentie kan een oorzaak zijn van een leptine-resistentie. Insuline kan namelijk de werking van leptine onderdrukken. Hierdoor kun je een blijvend gevoel van honger ervaren, waardoor je meer kan gaan eten.

5 tips tegen een leptine-resistentie

Je kunt een ongevoeligheid voor leptine tegengaan of genezen door de juiste voeding te eten en je leefstijl aan te passen.

  • Tip 1: Beperk fructose Fructose is een fruitsuiker. Het komt van nature voor in fruit, maar wordt ook door veel fabrikanten toegevoegd aan verschillende voedingsmiddelen zoals snoep, koek en frisdrank. Fructose kan de werking van leptine tegengaan, waardoor je minder goed voelt dat je vol zit.  
  • Tip 2: Eet voldoende vezels Vezels dragen bij aan een langdurig verzadigd gevoel. Vezelrijke voeding zorgt ervoor dat suikers minder snel worden opgenomen in je bloed.

    Hierdoor blijft je bloedsuikerspiegel stabieler en heb je minder snel trek hebt in ongezonde enkelvoudige koolhydraten. Dit heeft een positief effect op de hormonen insuline en leptine.
  • Tip 3: Zorg voor voldoende slaap Door een slaaptekort stijgt je eetlust. Dit komt doordat je lichaam na een paar nachten slecht slapen meer ghreline aanmaakt, maar minder leptine. Hierdoor krijg je dus meer trek en voel je je minder snel vol.

    Door voldoende te slapen hou je deze hormonen in balans. Een goede nachtrust heeft een gunstig effect op de werking van het leptinehormoon.
  • Tip 4: Streef naar een gezond gewicht Overgewicht is een van de oorzaken van een leptine-resistentie. Als je gewicht wilt verliezen, is het belangrijk om gezond en consistent af te vallen.

    Het volgen van een crashdieet kan resulteren in een verstoring van je hormonen. Het kan namelijk zorgen voor een verhoogde aanmaak van het hongerhormoon en een verstoorde werking van leptine. Hierdoor val je vaak niet af, maar kom je juist aan.
  • Tip 5: Eet voldoende eiwitten Door dagelijks voldoende eiwitrijke voedingsmiddelen te eten, kun je ervoor zorgen dat je lijf weer gevoeliger wordt voor leptine. Eiwitten vind je in vlees, vis, zuivelproducten, eieren, noten, peulvruchten en bonen.
Tip

Fruit bevat fructose, maar zit ook boordevol vezels. Door de aanwezigheid van deze voedingsvezels zal de fructose minder snel leptine-resistentie veroorzaken. Het vermijden van fruit is dus niet nodig. Let wel op met vruchtensappen. Doordat deze nauwelijks nog vezels bevatten heeft de fructose vrij spel.

Beoordeel dit artikel

Diëtist i.o. Sammie Eslamimoghaddam

Nieuwsgierig naar meer informatie over dit onderwerp?

Stel dan je vraag gratis en eenvoudig aan één van onze voedingsexperts hier!

Wil jij graag je gezondheid verbeteren?

Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.

Ga naar de Matching tool
Vind jouw ideale voedingsexpert
Nieuw Voedingsschema's op maat

Gezond eten was nog nooit zo eenvoudig!

Voedingsschema's
Meer informatie
Fitchef logo Powered by FitChef

Beoordeel dit artikel

Gerelateerde artikelen

Alles over Koolhydraten

Alles wat jij moet weten over koolhydraten

Koolhydraten hebben vaak een slechte naam en worden al snel gelinkt aan gewichtstoename. Maar niet alle koolhydraten zij...

Alles over vezels

7 tips om meer vezels te eten (+ vezelrijk voorbeeldmenu)

Je leert van jongs af aan dat voedingsvezels goed zijn voor je stoelgang. Als je moeilijk naar de wc kan, luidt het advi...

Diabetes Type 1

Diabetes type 1, wat is het en hoe wordt het veroorzaakt?

Als je diabetes type 1 hebt, maakt je lichaam het hormoon insuline niet meer aan. Zonder die stof kun je niet leven. Het...

Gezonde tips voor meer energie

Wil je meer energie? Wij zetten de 5 beste tips op een rij!

We willen graag het maximale uit de dag halen. Het is dan frustrerend als dat niet lukt omdat je de energie niet meer he...

Buikvet afvallen

Buikvet, wat is het en hoe raak je het kwijt?

Iedereen heeft vet rond de buik, maar de één wat meer dan de ander. Dit blijkt ongezonder dan vet rondom de heupen, maar...

Intuïtief eten: wat houdt het in en hoe begin je ermee?

Intuïtief eten: Wat is het? De Voordelen en Nadelen

Eten wanneer je honger hebt, stoppen wanneer je verzadigd bent en je behoeftes respecteren: dat is in een notendop intuï...

hormonen honger

Ghreline: daar krijg je honger van!

Een rommelende maag of een vervelend gevoel wanneer je te lang niet hebt gegeten, klinkt voor de meeste mensen niet onbe...

Lees wat je gemist hebt

13445 Mensen gingen je al voor

Blijf op de hoogte door je in te schrijven voor onze nieuwsbrief. Ontvang tijdelijk ons e-book 'Eet jij gezond?' helemaal gratis.

Je ontvangt maximaal één persoonlijke e-mail per week van een van onze teamleden.
Een postbode met het (PDF) boek 'Gezond eten voor iedereen'