Ga je op zoek naar vleesvervangers, dan is de kans groot dat je uiteindelijk bij jackfruit uitkomt. Jackfruit vleesvervangers worden door veel mensen als een goed alternatief voor vlees gezien, maar hoe zit dat nu precies? Wat is de voedingswaarde van jackfruit en waarvoor kun je het allemaal gebruiken? Wij leggen het je uit.
Jackfruit, een perfecte vleesvervanger?
Wat is jackfruit?
Jackfruit is een vrucht die aan een 30 meter hoge boom groeit. De vrucht zelf is ook vrij groot en kan tot wel 40 kilo wegen. Je herkent hem aan een bruingroene schil met allemaal kleine punten erop.
Oorspronkelijk groeide jackfruit alleen in India, maar inmiddels vind je dit fruit ook terug in landen als Vietnam, Indonesië en de Filipijnen.
Deze vrucht kan eigenlijk op twee manieren gegeten worden: rijp of jong. Rijpe jackfruit staat bekend om zijn zoete smaak. Het vruchtvlees wordt vaak in desserts verwerkt, maar de zaden zijn ook lekker om op te snacken. Jonge jackfruit heeft juist een neutrale smaak en een structuur die aan vlees doet denken. Hierdoor is de vrucht jackfruit de laatste jaren steeds bekender geworden als vleesvervanger.
Wist je dat...
...jackfruit ook wel nangka genoemd wordt?
De voordelen van jackfruit
Het is niet voor niets dat steeds meer mensen jackfruit eten. De vrucht kan zowel als groente als fruit gegeten worden. Bovendien is het verbouwen van jackfruit relatief makkelijk wanneer je het juiste klimaat hebt.
De bomen waaraan deze vruchten groeien hoeven nauwelijks verzorgd te worden en kunnen goed tegen droogte en hitte. Ook insecten of ziektes tasten de boom nauwelijks aan.
Voedingswaarde van jackfruit
Jackfruit kan dan wel zo lekker en divers zijn, maar hoe zit het met de voedingswaarde? Er zijn verschillende voedingsstoffen die je uit je eten jackfruit kunt halen, van eiwitten en koolhydraten tot mineralen en vitaminen.
Eiwitten, koolhydraten en vetten
Jackfruit is een fruit. Dat betekent dat het net als andere fruitsoorten relatief hoog in koolhydraten is. Tegelijkertijd bevat alle fruit relatief weinig eiwitten en vetten. De gemiddelde voedingswaarde van 100 gram jackfruit is als volgt:
- Eiwitten: 1,5 gram
- Koolhydraten: 24 gram
- Vetten: 0,3 gram
Vitaminen en mineralen
Als we kijken naar de voedingswaarden van jackfruit, zijn eiwitten, vetten en koolhydraten zijn niet het enige dat je uit deze voeding haalt. De hoeveelheid vitaminen en mineralen is ook belangrijk. Jackfruit is vooral een goede bron van vitamine C. Verder vind je ook vitamine A en vitamine B6 terug in dit fruit. Daarnaast is het een goede bron van kalium en calcium.
Je krijgt dus verschillende gezonde voedingsstoffen binnen wanneer je jackfruit eet. Maar dat geldt eigenlijk voor alle fruitsoorten.
Jackfruit en vitamine B6
Vitamine B6 zit met name in vlees, maar ook in jackfruit zit deze vitamine. Mede hierdoor is deze vrucht als vleesvervanger ontzettend populair geworden. In vlees zit ongeveer 0,7 mg B6 per 100 gram. Als we kijken naar hoeveel vitamine B6 er in een jackfruit zit, dan is dit 0,33 mg per 100 gram.
Jackfruit mist echter een aantal andere belangrijke voedingswaardes om het een volwaardige vleesvervanger te maken. Lees verder om erachter te komen welke voedingswaardes dit zijn en hoe goed jackfruit als vleesvervanger is.
Antioxidanten
In jackfruit zitten maar liefst veertien verschillende soorten caroteen. Dit is een antioxidant, een stofje dat je cellen beschermt tegen schade van buitenaf.
Voor een gezond lichaam is het belangrijk om voldoende antioxidanten binnen te krijgen, waar jackfruit dus een goede bron van is, maar niet perse beter dan bijvoorbeeld wortel, pompoen of rode paprika.
Wist je dat...
...antioxidanten ook belangrijk zijn voor een goede huid? Je voelt je dus niet alleen beter, maar ziet er ook beter uit.
Jackfruit een goede vleesvervanger?
Tegenwoordig wordt jackfruit steeds vaker als alternatief voor vlees gezien. De vraag is of het wel zo'n goede vervanger is. Dat hangt van twee factoren af: de structuur en de voedingswaarde.
Structuur
Jonge jackfruit heeft een draderige structuur die veel mensen aan vlees doet denken. Tegelijkertijd is de smaak van dit fruit ontzettend neutraal. Dat komt goed uit, want dat betekent dat het andere smaken goed opneemt.
Je kunt jackfruit dus goed kruiden en marineren, waardoor het meer naar vlees gaat smaken. Op het gebied van structuur is jackfruit dus een goede vleesvervanger.
De draadachtige structuur maakt jackfruit vooral een goede vervanger voor stoofvlees. Gebruik het bijvoorbeeld om zelf rendang of hachee te maken. Er zijn populaire recepten met jackfruit voor eten van over de hele wereld. Denk aan jackfruit rendang, een jackfruit curry recept of een Mexicaans jackfruit recept.
Voedingswaarde
Een goede structuur is niet het enige dat een vleesvervanger moet hebben. De voedingswaarde moet namelijk ook goed zijn. Vlees is een belangrijke bron van eiwitten. Eet je geen vlees? Dan moet je die eiwitten uit andere voedingsmiddelen halen.
Jackfruit is dan geen geschikt alternatief. In 100 gram vlees zit gemiddeld 26 gram eiwitten, terwijl er slechts 1,5 gram eiwitten in 100 gram jackfruit zit. Daarnaast is vlees een belangrijke bron van vitamine B12, vitamine B1 en ijzer, allemaal voedingstoffen die niet of nauwelijks in jackfruit zitten. Dat maakt deze vrucht niet de perfecte vleesvervanger.
Vanwege de structuur is jackfruit als vleesvervanger een goed alternatief voor bijvoorbeeld pulled pork. Maar eet hier wel iets anders bij om alsnog alle benodigde voedingsstoffen binnen te krijgen. Ook is variatie in voeding belangrijk.
Zoek je goede plantaardige eiwitbronnen? Eet dan meer peulvruchten, noten of sojaproducten. En kies vleesvervangers die naast genoeg eiwitten ook vitamine B12, B1 en ijzer bevatten.
Is jackfruit duurzaam?
Veel mensen laten vlees staan omdat ze duurzamer willen leven. Alternatieven als jackfruit komen dan al snel voorbij, maar is het eten van jackfruit wel zo duurzaam? Er zijn verschillende redenen waarom dit voedingsmiddel eigenlijk een erg inefficiënte keuze is.
Weinig voedingswaarde
Je haalt uiteindelijk maar weinig voedingsstoffen uit jackfruit. Het is een goede bron van koolhydraten, maar verder geeft het je weinig energie, vezels, eiwitten en gezonde vetten. Wil je dus gezond en gebalanceerd eten jackfruit als alternatief voor vlees gebruiken?
Dan is jackfruit niet de beste keuze. Af en toe kan prima, maar voeg dan wel genoeg andere vleesvervangers, noten of peulvruchten aan je voedingspatroon toe.
Deels eetbaar
Wanneer je hoort dat jackfruit tot wel 40 kilo kan wegen, verwacht je dat één vrucht ook veel eten oplevert. Dat valt in de praktijk helaas tegen.
De schil is enorm dik en een groot deel van de binnenkant bestaat uit harde delen die je niet kunt eten. Uiteindelijk is slechts 30% van de vrucht eetbaar en kan de overige 70% weggegooid worden.
Veel transport
Jackfruit kan niet in Nederland groeien, ook niet in kassen. Daarom moet deze vrucht altijd van ver komen. Verse jackfruit zal je daarom niet gauw tegenkomen in de Nederlandse supermarkt.
Meestal wordt dit fruit ingevroren, ingeblikt of vacuüm verpakt. Er zit dus veel meer verpakkingsmateriaal omheen dan bij een gewone appel of banaan. Tegelijkertijd moet het fruit van het zuidoosten van Azië naar Nederland vervoerd worden, wat erg belastend is voor het milieu.
Dat maakt jackfruit een minder efficiënte duurzame keuze dan groenten en fruit die gewoon in Nederland of Europa groeien.
Hoe eet je jackfruit?
Jackfruit is ontzettend veelzijdig en kan dus op verschillende manieren gegeten worden. Heb je een verse jackfruit in handen, dan moet je deze eerst doormidden snijden. Vervolgens haal je alleen het gele vruchtvlees en de zaden uit de jackfruit. Het fruit is ontzettend plakkerig, dus het is verstandig om handschoenen te dragen. Koop je jackfruit uit blik of uit de vriezer dan hoef je dit allemaal niet te doen.
Rijpe jackfruit kun je toevoegen aan yoghurt of kwark wanneer je een gezond en zoet dessert wilt maken. Ook aan muffins, panna cotta of ijs kun je stukjes jackfruit toevoegen voor een zoete smaak.
Meestal gebruik je dan rijp jackfruit uit een blik met siroop, wat weer nadelen heeft door de verschillende toevoegingen, denk aan bijvoorbeeld suiker en conserveringsmiddelen.
Jonge jackfruit kun je in principe gebruiken voor ieder gerecht waar je normaal gesproken vlees in zou doen. Maak de vrucht pittiger met kruiden en voeg het toe aan taco's of verwerk jackfruit in een curry of stoofpotje.
Pulled jackfruit
Een van de bekendste recepten die je met jackfruit kunt maken is pulled jackfruit. Dit is een vegetarische variant van pulled pork: kruidig varkensvlees dat lange tijd gestoofd wordt en vervolgens uit elkaar wordt getrokken.
Dit vleesgerecht is vooral populair op broodjes en met jackfruit kun je het op een compleet vegetarische manier nabootsen.
Hoe maak je pulled jackfruit?
Zelf thuis pulled jackfruit maken, dan heb je de volgende ingrediënten nodig:
- 1 ui
- 2 teentjes knoflook
- 500 gram jonge jackfruit
- 4 eetlepels barbecuesaus
- Olijfolie
- Peper en Zout
Snipper de ui en hak de knoflookteentjes fijn. Verhit een beetje olijfolie in een pan en fruit vervolgens de ui en knoflookteentjes aan. Neem ondertussen de jonge jackfruit en spoel deze af onder de kraan.
Gebruik vervolgens je vingers om de stukjes jackfruit te verscheuren. Als het goed is ontstaan er fijne sliertjes wanneer je de vrucht uit elkaar trekt. Voeg de jackfruit toe aan de pan en laat dit vijf minuten op smaak komen met de ui en knoflook.
Als laatste stap voeg je de barbecuesaus toe en breng je het geheel op smaak met peper en zout.
Serveer de pulled jackfruit over wat rijst of serveer hem op broodjes met sla.
Waar kun je jackfruit kopen?
Vroeger was jackfruit alleen verkrijgbaar in de toko of ecologische supermarkt. Tegenwoordig kom je dit product ook tegen in grotere supermarkten.
Dit gaat dan meestal om jackfruit in blik. Ook online zijn er verschillende plekken waar je jackfruit kunt kopen, waaronder vacuüm verpakt vruchtvlees. Een blikje jackfruit van 550 gram kost gemiddeld €2,50. Eenzelfde hoeveelheid jackfruit in vacuümverpakking kost gemiddeld €7,50.
Wist je dat...
...je bij sommige groenteboeren ook verse jackfruit kunt bestellen? Dit is wel erg prijzig en kan meer dan €100,- kosten voor een complete vrucht
Conclusie
Jackfruit is een ontzettend veelzijdige vrucht die je op allerlei manieren kunt bereiden. Het vruchtvlees heeft de textuur van draadjesvlees en kan op allerlei manieren gekruid worden, waardoor veel mensen het een goede vleesvervanger vinden.
Maar jackfruit is meer een lekkere snack dan een volwaardige vleesvervanger, want onder andere de hoeveelheid eiwitten in dit product is erg laag. Dat neemt niet weg dat het wel leuk kan zijn om soms te experimenteren met jackfruit.
