13 oorzaken van vermoeidheid

Ben je vaak moe en weet je niet precies hoe dat komt?

Soms liggen de oorzaken van vermoeidheid voor de hand. Je hebt bijvoorbeeld een paar nachten te weinig geslapen of je bent een avondje flink doorgezakt.

Misschien heb je net een nieuwe baan, ben je een jonge ouder of ga je door een moeilijke tijd heen.

Het is dan logisch dat je hersenen en de rest van je lichaam meer rust nodig hebben.

Maar wat als je steeds een gebrek aan energie hebt terwijl je dit eigenlijk niet goed kunt verklaren?

En wellicht naast je vermoeidheid ook nog andere vage klachten hebt?

In dit artikel gaan we dieper in op oorzaken van vermoeidheid.

Oorzaken waar je misschien nog niet bij stil hebt gestaan en waarnaar je bij je huisarts verder onderzoek kunt laten doen.

Zo kun je gerichter naar een oplossing zoeken om weer fitter en vitaler door het leven te gaan.

Symptomen van vermoeidheid

Hoe herken je vermoeidheidsklachten? Vaak heb je naast vermoeidheid ook last van andere klachten. Je kunt daarbij denken aan:

• Veel gapen
• Wallen onder ogen
• Bleekheid
• Hoofdpijn
• Misselijkheid
• Duizeligheid
• Je zwak voelen
• Pijn in spieren en gewrichten
• Weinig eetlust of juist veel trek in suiker- en vetrijke voeding
• Niet uitgerust zijn na het slapen
• Moeilijk kunnen concentreren
• Moeilijk dingen kunnen onthouden
• Neerslachtigheid, wisselende stemmingen, kort lontje
• Benauwdheid
• Zware en vermoeide benen
• Vermoeide ogen
• Keelpijn
• Grieperig gevoel
• Gevoelig zijn voor prikkels, zoals lawaai en drukte

Oorzaken van vermoeidheid

Maar liefst 3 tot 5 miljoen Nederlanders hebben regelmatig last van extreme vermoeidheid.

Steeds vaker zijn het ook jongeren die hiermee te maken hebben.

Er zijn zowel fysieke als mentale oorzaken van vermoeidheid. Vaak lopen deze door elkaar heen en beïnvloeden elkaar.

Vermoeidheid kan vervolgens ook weer nieuwe klachten veroorzaken waardoor je weer gaat piekeren. Je kunt hierdoor gemakkelijk in een vicieuze cirkel terechtkomen.

Hieronder staan 13 oorzaken van vermoeidheid.

#1 Stress en depressie

Een teveel aan stress is één van de meest voorkomende oorzaken van vermoeidheid. Bij stress komt er cortisol en adrenaline vrij maar in de meeste gevallen doen we daar niets mee en de stoffen blijven te lang in het lichaam.

Je kunt hier flink opgebrand van raken en uiteindelijk kan een teveel aan stress leiden tot angstaanvallen, hyperventilatie, bijnieruitputting, burn-out en een depressie.

Bij een depressie kan er ook sprake zijn van een tekort aan het gelukshormoon serotonine. Dit geeft een futloos en somber gevoel en maakt je erg vermoeid.

Bij stress en depressie is het altijd belangrijk om je af te vragen: neem ik niet teveel hooi op m'n vork? Doe ik wat ik echt leuk vindt?

Lees ook: stress verminderen

#2 Te weinig beweging of juist overtraining

Beweging reguleert stress en bevordert de bloedsomloop. Je gaat er vermoeidheid mee tegen.

Sommige mensen trainen juist overmatig veel. Hier gaat je lichaam zich tegen verzetten en dit resulteert in vermoeidheid.

#3 Traag werkende schildklier

Een van de oorzaken van vermoeidheid is een traag werkende schildklier. Het komt veel voor bij vrouwen na de overgang in verband met verminderde aanmaak van bepaalde hormonen.

Overgewicht en vermoeidheid zijn kenmerken van een traag werkende schildklier. Een simpele bloedtest kan uitwijzen of je hiermee te maken hebt.

#4 Hormonale schommelingen

Vrouwen zijn vaker extreem moe dan mannen. Dit heeft in veel gevallen te maken met hormonale schommelingen zoals die tijdens de menstruatie, ovulatie, zwangerschap, tijdens het geven van borstvoeding en tijdens de overgang.

Veel vrouwen onderschatten de werking van hun hormoonhuishouding op hun geestelijke en lichamelijke gestel.

Je kunt naast vermoeidheid ook klachten hebben als zware, vermoeide benen, pijn in je heupen en pijn in je onderrug.

Lees ook:

#5 Bloedarmoede

Bloedarmoede is één van die sluimerende en soms onzichtbare oorzaken van vermoeidheid.

Hemoglobine in rode bloedcellen zorgt ervoor dat er zuurstofrijk bloed door het lichaam stroomt. Een tekort hieraan door uitéénlopende oorzaken zorgt ervoor dat je vermoeid raakt.

Ijzertekort is een bekende oorzaak van bloedarmoede.

#6 Een verkeerd eetpatroon

Zwaar en/of ongezond eten behoort tot de oorzaken van vermoeidheid. Snelle koolhydraten, bewerkte en suikerrijke voeding geven pieken maar ook dalen in de bloedsuikerspiegel.

Wanneer je te weinig voedingsstoffen binnenkrijgt door eenzijdige voeding kan dit leiden tot vermoeidheid en overgewicht.

Ook eetstoornissen kunnen je lichaam uitputten.

Veel mensen hebben een lichte voedselintolerantie, bijvoorbeeld voor koemelk of gluten (coeliakie) en lopen jaren rond met vermoeidheidsklachten zonder de oorzaak te vinden.

Onvoldoende opname van vitamine B12, magnesium of vitamine D kan tot veel klachten leiden, waaronder vermoeidheid, een zwak gevoel in de spieren en somberheid.

Cafeïne is een goed hulpmiddel bij vermoeidheid maar een teveel aan cafeïne in de vorm van koffie, cola of energiedrankjes kan voor enorme energiedips zorgen.

Ten slotte is uitdroging door te weinig (water) drinken een grote veroorzaker van vermoeidheid.

#7 Een slechte slaaproutine

Wisselende shifts en nachtdiensten kunnen je biologische klok behoorlijk in de war schoppen. Structuur in je slaapritme is erg belangrijk.

Ben je regelmatig moe na het slapen (bij het opstaan)? Dat kan verschillende oorzaken hebben.

Misschien lig je veel te malen en lig je langer wakker dan de 10-20 minuten die de meeste mensen nodig hebben om in slaap te vallen.

Een oude, slechte matras en kussen kunnen ook voor slechte nachten zorgen, evenals slechte ventilatie, een niet goed verduisterde kamer, blauw licht, snurken en slaapapneu (je adem stopt dan ieder uur voor minimaal 10 seconden).

Zware slaapmiddelen helpen misschien tijdelijk maar je kunt er overdag erg suf van raken.

#8 Medicatie

Veel soorten medicatie hebben bijwerkingen waaronder vermoeidheid en sufheid. Met name antidepressiva, antihistamine en antibiotica kunnen je erg moe maken.

#9 Drugs, roken en alcohol

Veelvuldig gebruik van cannabis, xtc, speed of cocaïne kan leiden tot grote energiedips en je pleegt er roofbouw mee op je lichaam.

Roken vertraagt de bloedsomloop en tast je longen aan, waardoor je minder zuurstof(rijk bloed) in je lichaam krijgt.

Alcohol, al is het maar een paar glazen per dag, is zeer slecht voor je lichaam. Daarbij slaap je er ook slechter door (al val je er wel makkelijk bij in slaap) waardoor je een slaaptekort opbouwt.

#10 Continue bereikbaarheid en prikkels

In deze tijd bestaat er nauwelijks kwalitatieve rusttijd voor de hersenen.

Door sociale media staan wij (onbewust) constant standby, zelfs 's nachts. Blauw licht remt daarbij de aanmaak van het slaaphormoon melatonine waardoor het slapen ook lastiger wordt.

Wij doen dus bijna nooit meer helemaal niets. Dat maakt het voor veel mensen ook moeilijk om echt te ontspannen en stil te genieten van de wereld om hen heen.

#11 Chronisch vermoeidheidssyndroom

Heb je 6 maanden of langer last van extreme vermoeidheid zonder duidelijk aantoonbare redenen? Dan kan het zijn dat je lijdt aan ME (myalgische encefalomyelitis) of Chronisch vermoeidheidssyndroom.

#12 Psychische aandoeningen

Ben je hoog sensitief, hoogbegaafd, dyslectisch, heb je ADHD, ADD of autisme? Dan ervaar je prikkels sterker dan mensen zonder deze 'aandoeningen'. Van al deze indrukken, impulsen en prikkels kun je uiteraard erg vermoeid raken.

#13 Fysieke aandoeningen

Een parasiet, bacteriële infectie of virale infectie zoals de ziekte van Pfeiffer, de ziekte van Lyme maar ook een blaasontsteking of urineweginfectie behoren tot de oorzaken voor vermoeidheid.

Verder zijn bijna alle denkbare aandoeningen oorzaken van vermoeidheid. Pijn put je lichaam en geest immers uit. Denk aan:

• Reumatische aandoeningen, bijvoorbeeld fibromyalgie (weke delen reuma)
• Spierziekten zoals MS en ALS
• Luchtwegaandoeningen zoals astma en COPD
• Hart- en vaatziekten
• Aandoeningen aan de nieren en lever
• Diabetes mellitus
• Epilepsie
• Darmziekten zoals de ziekte van Crohn
• Kanker
• De ziekte van Alzheimer