Zo wordt gezond eten met een verstandelijke beperking een eitje

Een verstandelijke beperking zorgt voor meer uitdagingen in het leven. Zo kan gezond eten misschien lastig zijn. Gelukkig zijn er genoeg manieren die je kunnen helpen om gezonder eten wat makkelijker te maken.

Van hulp van een diëtist tot speciale voeding. Je kunt dus gezond eten met een verstandelijke beperking.

Welke zorg hebben mensen met een verstandelijke beperking nodig? En hoe kan een verstandelijke beperking eten lastiger maken? Je leest hier alles wat je wilt weten.

Martijn Pothof, Initiatiefnemer Gezondeten.nl

Geschreven door Martijn Pothof, Initiatiefnemer van gezondeten.nlMSc Exercise Science and Health Promotion

verstandelijke beperking hersenen

Wat is een verstandelijke beperking?

Een verstandelijke beperking wordt veroorzaakt door je hersenen.

Je hersenen ontwikkelen zich minder snel of goed dan gemiddeld.

Hierdoor kun je meer moeite hebben om te functioneren dan leeftijdsgenoten. 

Een verstandelijke handicap ziet er bij iedereen anders uit. Zo zijn er lichte, matige en zware verstandelijke beperkingen. 

Misschien heb je problemen met het leren van nieuwe dingen. Maar je kunt ook moeite hebben met praten en bewegen. Of met het beheersen van je emoties.

Wanneer spreek je van een verstandelijke beperking?

Wat valt allemaal onder een verstandelijke beperking? Dat wordt bepaald met de intelligentiequotiënt. Door verschillende testjes af te leggen, kan een expert bepalen hoe hoog je IQ is. Bij een IQ lager dan 70 is er sprake van een verstandelijke handicap.

beperkingen bij lager IQ

Het komt vaak voor dat een lager IQ samengaat met andere beperkingen.

Welke beperkingen gaan vaak samen met een verstandelijke beperking? 

Dat kunnen verschillende aandoeningen zijn zoals epilepsie en dementie.

Ook psychische stoornissen kunnen voorkomen bij een verstandelijke beperking.

Voedingsschema's op maatNieuw

Ontvang elke week een nieuw voedingsschema op basis van je persoonlijke macro- en caloriebehoefte. Inclusief wekelijkse boodschappenlijst.

Elke week een nieuw voedingsschema op maat!
Fitchef logo Powered by FitChef
Voedingsschema's
Wist je dat...

...een verstandelijke beperking niet altijd vanaf je geboorte merkbaar is? Soms wordt de beperking pas vastgesteld op latere leeftijd.

Wat zijn de mogelijke oorzaken van een verstandelijke beperking?

Een verstandelijke beperking kan heel ingrijpend zijn. Maar wat veroorzaakt deze beperkingen nou eigenlijk? De verschillende oorzaken heb ik voor je uitgezocht.

Oorzaak 1: Erfelijkheid

Heb je iemand in je familie met een verstandelijke beperking? Dan is de kans groter dat jij er ook mee geboren bent. Er zit dan een foutje in je genen dat is doorgegeven door je vader of moeder.

Down syndroom

Oorzaak 2: Problemen bij de ontwikkeling

Tijdens de zwangerschap kan het gebeuren dat een baby zich net anders ontwikkelt.

Dat kan bijvoorbeeld voor het syndroom van Down zorgen.

Een van de kenmerken van dit syndroom is een verstandelijke beperking

Oorzaak 3: Roken of drinken tijdens de zwangerschap

Rookt of drinkt een moeder tijdens de zwangerschap? Dan vergroot dit de kans op problemen. Ze kan dan een baby krijgen met een bepaalde aandoening. Bijvoorbeeld een verstandelijke beperking.

Oorzaak 4: Problemen bij de geboorte

Is een kindje veel te vroeg geboren? Dan vergroot dat de kans op een verstandelijke beperking. 

Ook zuurstoftekort tijdens de bevalling kan de hersenen van de kleine beschadigen. Dat kan voor een lager IQ zorgen.

verstandelijke beperking en gezond eten

Een verstandelijke beperking en gezond eten

Gezond eten met je verstandelijke beperking is natuurlijk belangrijk.

Net als iedereen heb je gezonde voedingsstoffen nodig voor je lichaam.

Je eet net als ieder ander persoon gezond en gevarieerd.

Wat is gezond eten? Hier lees je wat een gezond voedingspatroon inhoudt. Dit advies geldt voor iedereen. Dus ook wanneer je een verstandelijke beperking hebt. 

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Hoe gezond eet jij?

Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Wil jij graag je gezondheid verbeteren?

Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.

Ga naar de Matching tool
Vind jouw ideale voedingsexpert

Gezond eten wanneer je niet op jezelf woont

Woon je bij ouders of verzorgers? Dan kun je samen voor een gezond eetpatroon zorgen. Kijk eens naar de volgende tips.

  • Eet drie hoofdmaaltijden en drie tussendoortjes per dag.
  • Probeer aan iedere maaltijd groenten of fruit toe te voegen.
  • Kook samen een gezonde avondmaaltijd. Zorg dat deze veel groenten, eiwitten en volkoren producten bevat.
  • Eet altijd samen en bespreek wat je wel of niet lekker vindt.
gezond eten uitwonend

Gezond eten wanneer je uitwonend bent

Woon je zelfstandig of in een woongroep? Dan vind je het misschien lastiger om gezonder te eten.

In een zelfstandige woning moet je vaak zelf voor je maaltijden zorgen.

In een woongroep kook je vaak samen, maar heb je minder te zeggen over wat je eet.

Er zijn een paar manieren om gezond eten net wat makkelijker te maken in deze situatie. Ik geef je een paar tips.

  • Zorg dat je gezonde tussendoortjes bij de hand hebt. Fruit, ongezouten noten of bakjes cottage cheese of kwark zijn goede voorbeelden. 
  • Kook je zelf? Gebruik dan voorgesneden groenten om het makkelijker te maken.
  • Bespreek met je begeleiders dat je meer gezonde maaltijden wilt eten. Samen kunnen jullie misschien wel lekkere én gezonde maaltijden bedenken.
  • Kook samen met vrienden of familieleden. Maak meteen een extra grote hoeveelheid en vries een deel in. Zo heb je altijd een gezonde maaltijd bij de hand.

Verstandelijke beperking en problemen met voeding

Helaas gaat eten niet altijd vanzelf. Eetproblemen bij verstandelijke beperkingen zijn heel gebruikelijk. Je kunt tegen verschillende problemen aanlopen. Ik heb ze voor je op een rij gezet.

Down syndroom slikproblemen

1. Problemen met kauwen en slikken

Moeite met kauwen en slikproblemen komen vaak voor bij een verstandelijke beperking.

Je hebt misschien moeite met het controleren van je mondspieren.

Dat komt veel voor bij het syndroom van Down.

Is het lastiger om op eten te kauwen of om het door te slikken? Dan krijg je misschien ook minder zin in eten. Het kost je simpelweg te veel moeite. Misschien kun je alleen vloeibare producten eten. Hier hoef je namelijk niet op te kauwen.

Je kunt kauw- en slikproblemen soms behandelen met fysiotherapie. Helaas lukt dat niet altijd.

Medische voeding kan dan een oplossing zijn. Dit is vloeibare voeding met alle belangrijke voedingsstoffen die je nodig hebt. In dit artikel lees je meer over medische voeding.

maag- en darmproblemen verstandelijke beperkingen

2. Problemen met je maag en darmen

Maar liefst de helft van de mensen met een ernstige verstandelijke beperking heeft last van maag- en darmproblemen. 

Je kunt last hebben van buikpijn, obstipatie of misselijkheid.

Hierdoor kun je minder of helemaal geen zin hebben om te eten.  

De oorzaken van deze maag- en darmproblemen kunnen heel divers zijn.

Vaak heb je met een verstandelijke handicap ook last van mobiliteitsproblemen. Dat kan ook invloed hebben op je maag en darmen. Ze bewegen minder goed en hebben dus moeite met het verteren van eten. 

Een diëtist voor mensen met een beperking kan de klachten en het eetpatroon analyseren. Met dit onderzoek geeft de diëtist een advies. Door het advies constant bij te stellen, krijg je een eetschema dat je maag en darmen zo kalm mogelijk houdt.

Wist je dat...

...er speciaal opgeleide diëtisten voor mensen met verstandelijke beperkingen zijn? Dit wordt ook wel een diëtist VG genoemd. Dat staat voor diëtist Verstandelijke Gehandicaptenzorg.

3. Problemen met je stofwisseling

Verschillende aandoeningen veroorzaken niet alleen een verstandelijke beperking, maar ook stofwisselingsproblemen. Je stofwisseling bepaalt hoeveel energie je lichaam verbruikt. In dit artikel ontdek je hoe dat precies werkt.

Een verstandelijke beperking kan gepaard gaan met een trage stofwisseling. Eet je een normale hoeveelheid en verbruikt je lichaam weinig energie? Dan kom je aan.

overgewicht bij verstandelijke beperking

Daarom is overgewicht bij mensen met een verstandelijke beperking een probleem.

Bij stofwisselingsproblemen is het belangrijk om een diëtist mee te laten kijken naar je eetpatroon.

Zo weet je zeker dat je alle belangrijke voedingsstoffen binnenkrijgt. Zonder dat je overeet. 

Tip

Wil je graag hulp bij gezonder eten? Met onze gratis Matching tool vind je een gespecialiseerde diëtist in jouw omgeving.

motorische problemen beperking

4. Problemen met je motoriek

Heb je een verstandelijke beperking? Dan kan het zo zijn dat je ook motorische problemen hebt.

Het is dan lastiger om je lichaam gecontroleerd te bewegen. 

Dat kan het maken van grote bewegingen lastig maken. Maar het kan ook zo zijn dat je juist kleine bewegingen lastig vindt.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Hoe gezond eet jij?

Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Zo is het misschien lastig om je eten in stukjes te snijden. Je kunt er ook moeite mee hebben om je vork of lepel naar je mond te brengen. Het is dan een uitdaging om elke dag genoeg te eten. 

Er zijn genoeg hulpmiddelen die eten makkelijker maken. Denk aan bestek met een extra breed handvat of bekers waarmee je niet kunt knoeien. 

Sondevoeding kan ook een uitkomst zijn. Je krijgt dan alle voeding binnen via een slangetje. Deze loopt van je neus naar je maag.

Tip

Er zijn speciale winkels die allerlei soorten medische hulpmiddelen aanbieden. Hier vind je ook roterende lepels, antislipborden en kommen die niet om kunnen vallen.

ongezond eten beperking

Meer zin in ongezond eten

We hebben allemaal wel eens zin in een ongezonde snack.

Maar heb je een verstandelijke beperking? Dan kun je daar nog meer zin in hebben!

Eten met veel suiker en vet geeft je namelijk een fijn gevoel. Het is bovendien lekker snel en makkelijk.

Is het lastig om eten te bereiden? Of zoek je naar manieren om je fijn te voelen? Dan ligt ongezond eten op de loer.

Helaas kan een ongezond dieet voor allerlei problemen zorgen. Je kunt hierdoor overgewicht of een vitaminetekort krijgen. Dit veroorzaakt ondervoeding bij verstandelijk gehandicapten.

Daarom is het bij een verstandelijke beperking extra belangrijk om aandacht te hebben voor gezond eten. Eet bijvoorbeeld samen met vrienden of familie. Zo staat er een gezonde maaltijd op tafel. Én zo geniet je van extra gezelligheid.

Tip

Heb je moeite met het bereiden van gezonde maaltijden? Er zijn maaltijdservices die verse, gezonde maaltijden bij je thuis bezorgen. 

afvallen verstandelijke beperking

Afvallen met een verstandelijke beperking

Afvallen is lastig voor iedereen. Met een verstandelijke handicap kan het nog wat lastiger zijn.

Je vindt het misschien lastig om te weten wat nu echt gezond is. Ook is het bereiden van eten niet altijd even makkelijk.

In dit artikel vind je een paar algemene tips om gezond af te vallen. Dit is een goed startpunt. 

Daarnaast is er het digitaal stippendieet. Dit dieet is speciaal samengesteld voor iedereen met een verstandelijke beperking. Wil je meer lezen over het Stippencoach programma? Klik dan hier.

Wist je dat...

...een diëtist VG je kan helpen met het stippendieet? De diëtist stelt het plan voor je op en geeft je alle nodige hulpmiddelen.

Conclusie

Voeding in de gehandicaptenzorg is een belangrijk thema. Dat is niet voor niets. Met een verstandelijke beperking kun je namelijk last hebben van allerlei eetproblemen. 

Misschien is kauwen of slikken lastiger. Ook stofwisselingsproblemen of maagproblemen komen veel voor.

Daarom is het zo belangrijk om de juiste hulp te krijgen. Een gespecialiseerde diëtist VG kan met je meekijken. Deze diëtisten weten wat je lichaam nodig heeft. Ze geven je ook nog handige tips om iedere dag zo gezond mogelijk te eten.

Beoordeel dit artikel

Martijn Pothof, Initiatiefnemer Gezondeten.nl

Nieuwsgierig naar meer informatie over dit onderwerp?

Stel dan je vraag gratis en eenvoudig aan één van onze voedingsexperts hier!

Wil jij graag je gezondheid verbeteren?

Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.

Ga naar de Matching tool
Vind jouw ideale voedingsexpert
Nieuw Voedingsschema's op maat

Gezond eten was nog nooit zo eenvoudig!

Voedingsschema's
Meer informatie
Fitchef logo Powered by FitChef

Beoordeel dit artikel

Gerelateerde artikelen

Alles over Koolhydraten

Alles wat jij moet weten over koolhydraten

Koolhydraten hebben vaak een slechte naam en worden al snel gelinkt aan gewichtstoename. Maar niet alle koolhydraten zij...

Afvallen

Afvallen, hoe doe je dat op een gezonde manier?

5 Kilo afvallen in 3 weken. Klinkt dat te mooi om waard te zijn? Dan is dat het waarschijnlijk ook. Gezond afvallen is n...

Wat doet een voedingscoach?

Dit kun je verwachten van een voedingscoach

Het is soms lastig om door de bomen het bos te zien wanneer je gezond wilt eten. Want wat is goede voeding? En met welke...

Behaal jouw doelen met een gepersonaliseerd voedingsschema

Gezond aan je gewicht werken? Gebruik een voedingsschema

Afvallen, spiermassa opbouwen, op gewicht blijven of het nastreven van een bepaalde sportieve challenge. Wat je doel ook...

Alles over voedselallergieën

Voedselallergieën, voedselovergevoeligheden en intoleranties wat zijn het en hoe herken je ze?

“Wij zijn een keuken, geen ziekenhuis”. Op de BBC Good Food Show opperde Raymond Blanc, een Franse Chef, dat het momente...

Gezondeten.nl, Alles wat je moet weten over Macronutriënten

Alles wat je moet weten over macronutriënten

In dit artikel wordt een antwoord gegeven op de volgende vragen. Waarom heb je dagelijks macronutriënten nodig? Hoeveel ...

Gezondeten.nl Vetten, een onmisbaar onderdeel van het dieet?

Vetten, onderschat maar onmisbaar in een gezond eetpatroon

Vetten, zijn ze vet belangrijk? Of kun je er beter voor zorgen dat je niet te veel van deze stofjes binnenkrijgt? Over ...

Lees wat je gemist hebt

14332 Mensen gingen je al voor

Blijf op de hoogte door je in te schrijven voor onze nieuwsbrief. Ontvang tijdelijk ons e-book 'Eet jij gezond?' helemaal gratis.

Je ontvangt maximaal één persoonlijke e-mail per week van een van onze teamleden.
Een postbode met het (PDF) boek 'Gezond eten voor iedereen'