Overgewicht, een zware last om te dragen (+ zo kom je ervan af)

Vermoeidheid, pijnlijke gewrichten en een lusteloos gevoel. Het zijn allemaal symptomen van overgewicht. Veel mensen worstelen met een te hoog gewicht. Het is dus helemaal niet gek wanneer je last hebt van deze klachten.

Maar wat is overgewicht precies? En wat kun je er nu echt aan doen? Ik heb het voor je uitgezocht en leg het je allemaal uit. In dit artikel ontdek je mogelijke oorzaken én oplossingen.

Terry Schouten beantwoordt jouw vragen | Gezondeten.nl

Geschreven door Terry Schouten, Gezondheidswetenschapper & LeefstijlcoachBSc Gezondheidswetenschappen, MSc Zorgmanagement, Post HBO Leefstijl- en vitaliteitscoach

overgewicht vetlaag

Wat is overgewicht?

Het is heel normaal om een vetlaag te hebben. Dat heeft iedereen.

Vet beschermt namelijk je organen en houdt je warm.

Overgewicht betekent dat je een te hoog vetpercentage hebt. Dat kan gevaarlijk zijn voor je gezondheid. 

Bij hoeveel kilo is er sprake van overgewicht? Daar is niet zomaar een antwoord op te geven. Je gewicht zegt namelijk niet alles. Overgewicht berekenen doe je daarom altijd door ook naar je lengte te kijken.

Wist je dat...

...meer dan de helft van de volwassenen in Nederland een te hoog gewicht heeft? Bij kinderen en jongeren is dat meer dan 15%.

Hoe weet je of je overgewicht hebt?

Om te weten of je overgewicht hebt, wil je je BMI berekenen. Deze afkorting staat voor Body Mass Index. Je berekent er de verhouding tussen je lengte en gewicht mee. 

Je BMI wordt weergegeven als een getal. Maar wanneer heb je overgewicht? Wanneer je een BMI hoger dan 25 hebt.

Voedingsschema's op maatNieuw

Ontvang elke week een nieuw voedingsschema op basis van je persoonlijke macro- en caloriebehoefte. Inclusief wekelijkse boodschappenlijst.

Elke week een nieuw voedingsschema op maat!
Fitchef logo Powered by FitChef
Voedingsschema's

Dit betekent het getal dat uit je BMI-berekening komt:

  • Lager dan 18,5: Ondergewicht
  • Tussen 18,5 en 24,9: Gezond gewicht
  • Tussen 25 en 29,9: Overgewicht
  • Tussen 30 en 39,9: Obesitas
  • Boven 40: Morbide obesitas
Tip

Wij maken het je makkelijk met deze tool om je BMI te berekenen. Vul gewoon je gewicht, lengte, leeftijd en geslacht in.

overgewicht en obesitas

Wat is het verschil tussen overgewicht en obesitas?

Niet alle soorten overgewicht zijn hetzelfde. Zo heb je vast wel ooit gehoord van obesitas.

Obesitas is een ernstige vorm van overgewicht.

Je hebt ook nog morbide obesitas. Dit is nog schadelijker voor je gezondheid. 

Wat zijn de mogelijke oorzaken?

De oorzaken van overgewicht zijn heel divers. Soms is het een combinatie van verschillende oorzaken. Hieronder lees je wat de belangrijkste veroorzakers zijn.

Oorzaak 1: Ongezonde leefstijl

Ongezond eten, weinig bewegen en roken. Het zijn allemaal veroorzakers van overgewicht. 

Eet je elke dag veel meer calorieën dan je verbruikt? Dan slaat je lichaam elke dag energie op als vet. Na verloop van tijd zorgt dat voor een te hoog gewicht.

Je kunt dit voor een deel voorkomen door je caloriebehoefte te kennen. Dat bereken je met onze caloriebehoefte tool. Je weet dan hoeveel calorieën je per dag wilt eten om op gewicht te blijven. 

Tip

Wil je je leefstijl verbeteren? In dit artikel vind je 5 handige tips.

overgewicht aandoeningen

Oorzaak 2: Onderliggende aandoeningen

Soms zorgt ziekte voor overgewicht, bijvoorbeeld een schildklier die traag werkt.

Dan kan dat je stofwisseling heel erg vertragen. Je lichaam verbrandt dan veel minder energie.

Zelfs met een gezonde leefstijl is het dan lastig om op gewicht te blijven.

Wist je dat...

…bepaalde medicijnen ook kunnen zorgen voor een trage stofwisseling? Hierdoor kun je aankomen in gewicht.

Verder kan een ziekte ervoor zorgen dat je heel weinig energie hebt. Genoeg bewegen is dan echt een uitdaging. Dat maakt je kans op overgewicht groter.

Overgewicht kan ook ontstaan doordat je niet meer goed reageert op leptine. Dit is een hormoon dat je verzadigd laat voelen. Je hebt dan veel meer honger en eet al snel te veel. Lees hier hoe leptine werkt.

mentale problemen overgewicht

Oorzaak 3: Mentale problemen

Zit je niet lekker in je vel? Dan is het ook lastig om goed voor jezelf te zorgen.

Tijdens een depressie kost het je misschien veel te veel moeite om gezond te koken. 

Ook een kleine wandeling kan al te veel gevraagd zijn. Dat kan uiteindelijk voor een te hoog gewicht zorgen.

Emotie-eten kan ook tot overgewicht leiden. In dit artikel ontdek je wat emotie-eten precies inhoudt. Je lijkt dan geen controle te hebben over wat je eet. Dit kan een vorm van een eetstoornis zijn.

Wist je dat...

...een eetbuienstoornis de meest voorkomende eetstoornis in Nederland is? Het komt dus vaker door dan anorexia of boulimia. 

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Hoe gezond eet jij?

Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Wil jij graag je gezondheid verbeteren?

Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.

Ga naar de Matching tool
Vind jouw ideale voedingsexpert

De gevolgen van overgewicht

De gevolgen van overgewicht zijn heel divers. Een te hoog gewicht kan invloed hebben op je lichamelijke en geestelijke gezondheid. Ik leg je uit hoe overgewicht gevolgen heeft op je gezondheid.

Gevolg 1: Een hoger risico op chronische ziekten

Er zijn verschillende ziekten die veroorzaakt kunnen worden door overgewicht. Zo loop je meer risico op:

overgewicht gewrichtspijn

Gevolg 2: Een hoger risico op gewrichtspijn

Ben je te zwaar? Dan moeten je spieren en gewrichten ook harder werken.

Dat kan ervoor zorgen dat je gewrichten sneller slijten.

Je krijgt misschien pijn aan je knieën of enkels.

Ook pijn aan je rug, heupen of voeten is niet raar. Je lichaam moet namelijk veel meer gewicht meedragen. Tijdens een wandeling moet je misschien iets sneller gaan zitten om de pijn te verlichten.

Wist je dat...

...artrose geen vreemd symptoom van overgewicht is?

Gevolg 3: Een hoger risico op vermoeidheid

Je lichaam moet een stuk harder werken wanneer je te zwaar bent. Het kost meer energie om te wandelen, fietsen of sporten. Daarom kun je heel veel last hebben van vermoeidheid.

Vermoeidheid kan ook ontstaan door slecht te slapen. Dat zit zo. Bij overgewicht heb je meer vet rondom je hals. Dit maakt het lastiger om goed te ademen in je slaap. 

Soms kan dat zelfs tot slaapapneu leiden. Je stopt dan regelmatig met ademen in je slaap. Hierdoor kun je extreem vermoeid raken.

Tip

Twijfel je of je goed slaapt? Je huisarts kan je doorverwijzen voor een slaaponderzoek. Je komt dan meteen te weten of je last hebt van slaapapneu.

mentale klachten overgewicht

Gevolg 4: Een hoger risico op mentale klachten

De psychische gevolgen van overgewicht mogen niet vergeten worden.

Door je vermoeidheid voel je je misschien lusteloos.

Je blijft misschien liever binnen en sluit je af van de wereld. Dat kan weer voor een depressie zorgen.

Mentale klachten kunnen dus zowel een oorzaak als een gevolg zijn van te veel overtollig vet. 

Onzekerheid komt ook vaak voor wanneer je obesitas hebt. Je bent misschien onzeker over je uiterlijk. Het kan ook gebeuren dat je weinig zelfvertrouwen hebt. Daardoor vermijd je nieuwe mensen of situaties.

Tip

Merk je dat je mentale klachten hebt? Zoek dan de hulp van een psycholoog. Zo kun je leren om meer in jezelf te vertrouwen. Dat maakt afvallen uiteindelijk ook makkelijker. 

Wat kun je zelf doen tegen overgewicht?

Een te hoog gewicht kan heel schadelijk zijn voor je gezondheid. Daarom is het zo belangrijk om naar een gezond gewicht te streven. 

Wil je weten wat een gezond gewicht voor je is? Gebruik dan onze tool om je ideale gewicht te berekenen. Zo weet je wat je doel is. 

Maar hoe bereik je dat gezonde gewicht? Overgewicht aanpakken doe je op een aantal manieren. Dit zijn tips die ik je kan geven.

Tip 1: Houd een gezond eetpatroon aan

Deze tip klinkt als een open deur. Maar toch is dit de beste tip die ik je kan geven. Zorg ervoor dat je gevarieerd en gezond eet. Vaak ben je je zelf niet bewust van de 'fouten' in je voedingspatroon.

Waardoor je denkt gezond te eten en goed bezig te zijn. Terwijl dat eigenlijk niet het geval is. Het gevolg: je valt niet af, terwijl je wel ontzettend je best doet. Klinkt dit herkenbaar en worstel je al een tijdje met overgewicht?

Zoek dan hulp van een professional, zoals een gewichtsconuslent. Dan kunnen jullie samen naar jouw eetpatroon kijken en verbeteringen doorvoeren. Zo vergroot je je kans op succes aanzienlijk.

ongezonde producten overgewicht tips

Tip 2: Haal geen ongezonde producten in huis

Ongezond snoepen is voor veel mensen een valkuil.

Merk je dat je vaak naar suikerrijke snacks grijpt?

Dan is de oplossing eigenlijk vrij simpel. Haal deze ongezonde producten dan niet meer in huis. 

Haal je ongezonde producten in huis voor je gezin? Vertel ze dan dat ze de snacks moeten verstoppen op een plek waar jij ze niet kunt vinden. Helpt dat niet? Vraag ze dan of ze jou willen steunen door je te verbieden eraan te komen.

Daarnaast helpt het als je ervoor zorgt dat je altijd voedzame snacks bij de hand hebt. Dat kunnen ongezouten noten zijn. Maar ook kwark, snackgroenten of een plakje gezond bananenbrood.

Wist je dat...

...je gerust af en toe van iets ongezonds mag genieten? Bij een gezond eetpatroon eet je voor 80% gezonde producten. De overige 20% mag gerust wat minder gezond zijn. Zo houd je de balans.

tip slim boodschappen doen

Tip 3: Doe slimmer boodschappen

Met gezonde intenties ga je boodschappen doen. Maar toch ga je altijd naar huis met ongezonde producten.

Herkenbaar? Ga dan minder vaak naar de supermarkt.

Doe bijvoorbeeld eens per week grote weekboodschappen.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Hoe gezond eet jij?

Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Haal je vaak producten in huis die je niet nodig hebt? Dan helpt het om een gezonde snack te eten voordat je boodschappen gaat doen.

Met een gevulde maag zien die ongezonde producten er net wat minder aantrekkelijk uit. Zo kun je makkelijker écht gezonde boodschappen doen.

Tip 4: Maak bewegen leuk

Volgens de beweegrichtlijnen zou je 2,5 uur per week matig intensief moeten bewegen. Klik hier om te ontdekken wat de richtlijnen precies inhouden. Je vindt er ook voorbeelden van matig intensief bewegen.  

Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Vooral als je het helemaal niet leuk vindt om een stuk te wandelen of een uur te sporten. Maak bewegen daarom leuk. Houd je van dansen? Zet je favoriete muziek op en dans erop los in je woonkamer.

Er zijn ook verschillende games die bewegen leuker maken, zoals Ring Fit. Spreek je iedere week af om koffie te drinken met een vriend of vriendin? Haal die koffie dan to go en praat bij terwijl jullie wandelen.

Wist je dat...

…langdurig zitten je levensverwachting verkort? Lees hier hoe dat zit.

Begeleiding bij overgewicht

Afvallen is vaak makkelijker gezegd dan gedaan. Je weet misschien precies wat je moet doen. Maar toch lukt het je niet. Dat is heel begrijpelijk. Daarom zijn er verschillende professionals die je kunnen helpen.

diëtist voedingspatroon

Wat kan een diëtist voor je betekenen?

Zo kun je een diëtist naar je voedingspatroon laten kijken.

Deze professionals weten alles over gezond eten en afvallen.

Ze geven je een eetschema en tips om gezonder te eten.

Tip

Ieder jaar vergoedt je basisverzekering drie behandeluren.

Wat doet een leefstijlcoach?

Wil je juist dat er iemand naar je complete leefstijl kijkt? Dan kan een leefstijlcoach je helpen. Deze professional geeft ook advies over genoeg bewegen, slapen en ontspannen.

Individuele begeleiding door een leefstijlcoach wordt alleen vergoed wanneer je aanvullend verzekerd bent.

Tip

Zoek je een diëtist of leefstijlcoach bij jou in de buurt? Gebruik dan onze Matching tool. Het is helemaal gratis en helpt je om een voedingsexpert in je omgeving te vinden.

Gecombineerde leefstijlinterventie

Er zijn tegenwoordig verschillende complete programma’s die je helpen om af te vallen. Dit wordt ook wel gecombineerde leefstijlinterventie, of GLI, genoemd.

Word je door je huisarts doorverwezen voor GLI? Dan wordt dit programma helemaal vergoed.

De opbouw van deze programma’s kan per ziekenhuis of regio verschillen. Meestal heb je groepsgesprekken waarbij je je afvalpogingen bespreekt. Je gaat ook samen sporten en krijgt samen coaching voor gezonde voeding.

Afvallen met een operatie

Afvallen met een operatie

Afvallen met zwaar overgewicht kan een zware strijd zijn. Heb je alles geprobeerd en lijkt niets te helpen? 

Dan is afvallen met een operatie misschien een oplossing.

Dit is geen makkelijke keuze, want een maagverkleining heeft levenslange gevolgen.

Lees hier hoe je kunt afvallen met een maagverkleining. Bespreek met je huisarts of deze behandeling bij je past. Misschien zijn er nog andere behandelingen die je eerst kunt proberen.

Conclusie

Een te hoog gewicht kan veel invloed hebben op je gezondheid. Wat wordt er verstaan onder overgewicht? Bij een BMI van 25 of hoger is je gewicht te hoog. Dat kan oplopen tot obesitas of morbide obesitas.

Overgewicht kan diverse oorzaken hebben. Van onderliggende ziektes tot mentale problemen. De gevolgen kunnen ook divers zijn. Gewrichtsproblemen, vermoeidheid en chronische ziektes zijn voorbeelden hiervan.

Daarom is het belangrijk om overgewicht aan te pakken door gezond te eten en bewegen.

Beoordeel dit artikel

Terry Schouten beantwoordt jouw vragen | Gezondeten.nl

Nieuwsgierig naar meer informatie over dit onderwerp?

Stel dan je vraag gratis en eenvoudig aan één van onze voedingsexperts hier!

Wil jij graag je gezondheid verbeteren?

Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.

Ga naar de Matching tool
Vind jouw ideale voedingsexpert
Nieuw Voedingsschema's op maat

Gezond eten was nog nooit zo eenvoudig!

Voedingsschema's
Meer informatie
Fitchef logo Powered by FitChef

Beoordeel dit artikel

Gerelateerde artikelen

Alles over Koolhydraten

Alles wat jij moet weten over koolhydraten

Koolhydraten hebben vaak een slechte naam en worden al snel gelinkt aan gewichtstoename. Maar niet alle koolhydraten zij...

Afvallen

Afvallen, hoe doe je dat op een gezonde manier?

5 Kilo afvallen in 3 weken. Klinkt dat te mooi om waard te zijn? Dan is dat het waarschijnlijk ook. Gezond afvallen is n...

Wat doet een voedingscoach?

Dit kun je verwachten van een voedingscoach

Het is soms lastig om door de bomen het bos te zien wanneer je gezond wilt eten. Want wat is goede voeding? En met welke...

Behaal jouw doelen met een gepersonaliseerd voedingsschema

Gezond aan je gewicht werken? Gebruik een voedingsschema

Afvallen, spiermassa opbouwen, op gewicht blijven of het nastreven van een bepaalde sportieve challenge. Wat je doel ook...

Alles over voedselallergieën

Voedselallergieën, voedselovergevoeligheden en intoleranties wat zijn het en hoe herken je ze?

“Wij zijn een keuken, geen ziekenhuis”. Op de BBC Good Food Show opperde Raymond Blanc, een Franse Chef, dat het momente...

Gezondeten.nl, Alles wat je moet weten over Macronutriënten

Alles wat je moet weten over macronutriënten

In dit artikel wordt een antwoord gegeven op de volgende vragen. Waarom heb je dagelijks macronutriënten nodig? Hoeveel ...

Gezondeten.nl Vetten, een onmisbaar onderdeel van het dieet?

Vetten, onderschat maar onmisbaar in een gezond eetpatroon

Vetten, zijn ze vet belangrijk? Of kun je er beter voor zorgen dat je niet te veel van deze stofjes binnenkrijgt? Over ...

Lees wat je gemist hebt

13444 Mensen gingen je al voor

Blijf op de hoogte door je in te schrijven voor onze nieuwsbrief. Ontvang tijdelijk ons e-book 'Eet jij gezond?' helemaal gratis.

Je ontvangt maximaal één persoonlijke e-mail per week van een van onze teamleden.
Een postbode met het (PDF) boek 'Gezond eten voor iedereen'