“Ik gebruik geen pakjes en zakjes hoor. Want al die E-nummers zijn zó slecht voor je.” Komt deze gedachte jou bekend voor? Dan ben je niet de enige.
E-nummers hebben een slechte naam. Maar wist jij dat lang niet alle nummers chemisch zijn? Je vindt de stofjes bijvoorbeeld ook in tomaten en bananen. Zelfs zuurstof heeft een E-nummer!
Waar komt de vrees voor deze mysterieuze nummertjes dan vandaan? Lees snel verder voor antwoorden.
Geschreven door Martijn Pothof, Initiatiefnemer van gezondeten.nlMSc Exercise Science and Health Promotion
Je leest op vrijwel alle verpakkingen van voeding over E-nummers.
E-nummers zijn codes voor hulpstoffen en worden ook wel additieven genoemd.
Deze mogen door fabrikanten aan voedingsmiddelen worden toegevoegd.
...E-nummers niet alleen toegevoegd worden aan voedingsmiddelen. Maar ook andere producten, zoals cosmetica en make-up.
Door additieven toe te voegen, worden bepaalde eigenschappen van het product, zoals smaak, geur, kleur en houdbaarheid verbeterd.
In Europa bestaan er richtlijnen voor het gebruik van E-nummers. Deze worden opgesteld door de EFSA; de Europese Voedselautoriteit. Dit is het wetenschappelijk instituut voor voedselveiligheid in Europa.
Als een stof wordt goedgekeurd, en volgens de EFSA veilig is voor je gezondheid, krijgt het een E-nummer.
...in een blauwe bes meer dan 13 E-nummers zitten? Sommige zijn van nature aanwezig in veel groenten en fruit. Bijvoorbeeld vitamine C (E300) en zuurstof (E948). Wat er nog meer in blauwe bessen zit lees je hier.
Powered by FitChef
Een stof krijgt dus niet zomaar een E-nummer. Het belangrijkste is dat de stof niet schadelijk mag zijn voor je gezondheid. In de Europese wetgeving staat hoeveel er maximaal aan producten mag worden toegevoegd.
Voedingsmiddelen van buiten Europa mogen niet per definitie verkocht worden in Europa. Dit omdat daar weer andere regels gelden met betrekking tot het gebruik en toestaan van E-nummers.
Europa is ten opzichte van de rest van de wereld vrij streng als het gaat om controle en handhaving op het gebied van voedsel.
Ondanks de strenge regelgeving kunnen sommige mensen producten met bepaalde E-nummers beter niet nuttigen, omdat dit risico's voor hun gezondheid met zich meebrengt.
Mensen met een aandoening als Phenylketonurie (PKU) of met een overgevoeligheid voor sulfiet kunnen E-nummers vermijden.
Om te weten wat de verschillende functies van E-nummers zijn en waarvoor ze dienen, kun je het volgende overzicht raadplegen:
Iedere hulpstof is uitvoerig onderzocht en getest. Daarna krijgt het pas een E-nummer. Toch kun je redenen hebben om zo min mogelijk (van bepaalde) E-nummers te nuttigen.
Zulke persoonlijke redenen lopen uiteen van zwangerschap tot een lage weerstand. En van het hebben van een auto-immuunziekte tot het hebben van een stoornis.
De volgende lijst bestaat uit de meest omstreden E-nummers op het gebied van veiligheid.
In lightproducten vind je zoetstoffen. Denk aan sacharine, stevia en xylitol.
De voedingsindustrie speelt in op het idee dat bepaalde zoetstoffen verantwoord zouden zijn.
Dit omdat ze van natuurlijke oorsprong zijn.
Dit is helaas niet helemaal waar. Natuurlijke zoetstoffen zijn niet beter voor je dan kunstmatige zoetstoffen.
Zoetstoffen bevatten weinig tot geen calorieën maar hebben hetzelfde effect als suiker. Je lichaam ziet geen verschil tussen zoetstof en suiker en maakt insuline aan. In dit artikel lees je meer over het effect van suiker op je lichaam.
Aspartaam is misschien wel de meest bevraagde zoetstof. Er is veel onderzoek naar gedaan. Zo blijkt dat het innemen van grotere hoeveelheden een ongunstig effect kan hebben op je gezondheid.
Grote hoeveelheden aspartaam hebben een remmend effect op de enzymen in je hersenen. Dit wordt in verband gebracht met de ziekte van Alzheimer en Parkinson. Chronische vermoeidheid en depressie behoren ook tot de mogelijke risico's.
Klik hier om de andere gezondheidseffecten van aspartaam te ontdekken.
...aspartaam is gevaarlijk voor mensen met de erfelijke aandoening "fenylketonurie" (PKU). Deze mensen kunnen een aminozuur in de stof niet goed afbreken. Dit heeft negatieve effecten op de hersenen.
Aspartaam en kanker worden regelmatig in verband gebracht. Er zijn twee studies geweest die aantoonden dat ratten kanker kregen na toediening van aspartaam.
Achteraf bleken deze ratten al ziek te zijn geweest voor de test. Daarna zijn heel veel studies geweest, maar deze relatie tussen kanker en aspartaam is nooit meer gevonden.
Acesulfaam-K oftewel E950 is een relatief nieuwe synthetische zoetstof. Deze stof kan bij overmatig gebruik schade aan je nieren kunnen toebrengen.
De kunstmatige zoetstof glucose-fructosestroop (HFCS) wordt gewonnen uit maïs. Ondanks dat deze stof geen E-nummer heeft wordt deze toch genoemd in dit rijtje.
Deze zoetstof kan in grote hoeveelheden namelijk gezondheidsproblemen veroorzaken. HFCS kan je (slechte) LDL-cholesterol namelijk laten stijgen.
Geen van deze zoetstoffen is slecht voor je gezondheid. Maar pas goed op met de hoeveelheid die je tot je neemt.
Monosodium glutamaat (MSG) is een aminozuur en smaakversterker.
MSG ontstaat tijdens het fermentatieproces van zetmeel, suikerbieten, suikerriet of melasse.
In de afgelopen jaren heeft MSG een behoorlijk slechte naam gekregen.
Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.
Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.
Ga naar de Matching tool
De kortdurende effecten die je door inname van deze zoetstof kunt ervaren zijn hoofdpijn of een plaatselijk licht verlamd gevoel aan je tong of mond. Dit effect wordt ook wel het Chinese Restaurant Syndroom (CRS) genoemd.
Het CRS is niet het enige dat E621 (MSG) een slechte naam heeft gegeven. Door een onderzoek op zwangere muizen wordt het eten van producten met MSG doorgaans afgeraden bij zwangere vrouwen.
Dit onderzoek (en de resultaten ervan) zijn echter niet erg betrouwbaar. De dosering die tijdens deze studie gebruikt is is namelijk ongelooflijk hoog geweest.
...door het consumeren van producten met MSG, ofwel ve-tsin, de kans op overgewicht vergroot kan worden? Het signaal dat ervoor zorgt dat je vol zit, wordt door deze hulpstof niet goed doorgegeven. Hierdoor eet je vaak meer dan nodig.
Daarnaast nemen mensen MSG op een hele andere manier op. Zo is er een onrealistisch beeld ontstaan over het daadwerkelijke effect van deze zoetstof op je zwangerschap.
Studies tonen aan dat mensen regelmatig placebo-klachten ervaren wanneer ze voedingsmiddelen met MSG consumeren.
Er zijn daarentegen ook mensen die echt last hebben van kortdurende onschadelijke effecten. Echter zal het merendeel geen effecten van MSG ervaren.
De hierboven genoemde E-nummers zijn azo-kleurstoffen. Dit zijn kunstmatige kleurstoffen.
Ze worden onder andere gebruikt in zoetigheden als snoep en frisdrank.
De FSA en de Southampton University hebben vijf azo-kleurstoffen onderzocht.
In het onderzoek naar kleurstoffen werden de vijf stoffen op twee groepen kinderen getest: driejarige peuters en acht- en negenjarigen.
Het bleek dat de onderzochte kleurstoffen kunnen zorgen voor hyperactiviteit en verminderde oplettendheid bij kinderen. Dit kan de prestaties op school nadelig beïnvloeden.
Toch levert het onderzoek geen overtuigend bewijs. Het is namelijk niet duidelijk naar voren gekomen welke kleurstof welk effect veroorzaakt. De stoffen zijn namelijk niet individueel getest.
Uit voorzorg heeft het Europese Parlement alsnog besloten dat op producten met bepaalde kleurstoffen een waarschuwing op het etiket moet staan.
Vanaf 20 juli 2010 is de volgende waarschuwing op het label van de producten met de desbetreffende kleurstoffen verplicht. 'Dit product bevat azo-kleurstoffen. Kan de activiteit of oplettendheid van kinderen nadelig beïnvloeden.'
E221 kan een intolerantie reactie geven. Denk daarbij aan huiduitslag door natriumsulfiet zoals netelroos, galbulten en eczeem. Ook darmstoornissen komen voor en longirritaties zoals hoesten, astma en benauwdheid.
Hoofdpijn is ook een symptoom en in een erg geval kan (natrium-)sulfiet leiden tot anafylaxie. Je vindt sulfiet in wijn, mosselen en gedroogd fruit.
Dit additief is een conserveermiddel. Het wordt gebruikt om vlees er roder en dus aantrekkelijk uit te laten zien.
Het wordt veelal gebruikt bij bewerkte vleeswaren. Maar ook in visconserven en kaas.
...E251 kan bij overmatig gebruik schade aanrichten aan je lever en alvleesklier.
BHA (Butylhydroxyanisole) en BHT (butylhydroxytolueen) betreffen antioxidanten. Je vindt deze E-nummers in gebak en koekjes, ontbijtgranen, chips, snoep en bewerkte rijst. Beiden vind je ook in cosmetica, tevens voor conservering.
BHA en BHT zouden in grote hoeveelheden je neurologische systeem aan kunnen tasten. Dit zou kunnen zorgen voor gedragsveranderingen en hormoonverstoringen.
In combinatie met vitamine C kan BHA vrije radicalen vormen die schade aan je cellen zou kunnen geven.
...eigenlijk 80% van alle E-nummers gewoon van natuurlijke oorsprong is? Een tomaat bevat er maar liefst 15! Klik hier om te ontdekken welke stofjes er allemaal in tomaten zitten en wat deze stofjes doen voor je lijf.
Deze hulpstof is een van de oudste conserveermiddelen. Er zijn mensen die bij hoge consumptie last krijgen van intolerante reacties. Denk hierbij aan darmstoornissen, bronchitis, astma en longirritaties.
Dit betreft een conserveermiddel dat wordt gebruikt bij het maken van brood.
Het zorgt voor een steviger deeg.
Uit onderzoek is gebleken dat het bij dieren in grote hoeveelheden mogelijk kankerverwekkend kan zijn.
Kun je een allergie voor bepaalde E-nummers hebben? Ja, dat kan zeker. Ik heb een lijst voor je gemaakt met stofjes die allergische reacties kunnen veroorzaken.
...er kunnen ontzettend veel natuurlijke (en onnatuurlijke) stofjes in je eten zitten die een allergie kunnen veroorzaken. Ben je benieuwd welke? Je ontdekt het in dit artikel over allergieën.
Luteïne is een natuurlijke gele kleurstof. Dit stofje komt voor in zeer gezonde producten, zoals eieren, spinazie, andijvie en broccoli.
Dit zijn dit sorbinezuur (E200), natriumsorbaat (E201), kaliumsorbaat (E202) en calciumsorbaat (E203).
Dit zijn allemaal natuurlijke of synthetische (chemische) conserveermiddelen.
Ze zijn afkomstig van de bessen van de lijsterbes.
Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.
Je vindt deze E-nummers onder andere in limonadesiroop, mayonaise, gebak en koek. De stofjes worden met name gebruikt als conserveermiddel.
Carrageen is een natuurlijk plantaardig verdikkingsmiddel uit rood zeewier.
Mannitol wordt ook wel suiker-alcohol genoemd.
Dit stofje wordt gemaakt van genetisch gemanipuleerde maïs.
Het wordt gebruikt als zoetstof, vulmiddel en antiklontermiddel.
Montaanzuur is een natuurlijk glansmiddel (was). Het wordt onder andere gebruikt voor citrusvruchten.
Om maar met de deur in huis te vallen. Transvetten zijn geen E-nummers.
Wat wel overeenkomt is dat ze beide een slechte reputatie hebben.
En in het geval van transvetten is deze reputatie zeker terecht.
Waarom zijn transvetten eigenlijk zo slecht voor je? Dat komt onder andere doordat je lichaam ze slecht kan afbreken. Hoe dat precies zit lees je in dit artikel over transvetten.
Transvetten zijn conserveermiddelen om de houdbaarheid van voedingsmiddelen te verlengen. Transvet is onverzadigd vloeibaar plantaardig vet of olie die gehard wordt. Dit chemische proces heet 'hydrogenering'.
Met dit proces wordt meestal gebruik gemaakt van zonnebloemolie of sojaolie. Of van watergas-moleculen en nikkelpoeder. Het onverzadigde vet wordt vaak gedeeltelijk gehard. Zo ontstaat er transvet.
Het eten van transvetten verhoogt het niveau van 'slechte' cholesterol (LDL) en verlaagt het niveau van 'goede' cholesterol (HDL) in je lichaam. Dit is een significante risicofactor voor hart- en vaatziekten.
Het is beter voor je gezondheid om verzadigde vetten en transvetten te vervangen. Bijvoorbeeld door mono- en meervoudig onverzadigde vetten. Denk hierbij aan zonnebloemolie, olijfolie, noten en visolie.
Het is wettelijk niet verplicht om de hoeveelheid transvetten op een etiket te vermelden. Wil je er toch zo weinig mogelijk van binnen te krijgen? Zoek dan naar ‘gedeeltelijk gehard vet’, ‘gedeeltelijk geharde olie’ of ‘gehydrogeneerd vet’.
Een gezond voedingspatroon bestaat uit verse en natuurlijke voeding. En die voeding bevat doorgaans weinig of geen E-nummers.
Al zijn E-nummers ongevaarlijk, voedingsmiddelen waaraan veel extra stoffen zijn toegevoegd zijn vaak sterk bewerkt.
Bewerkte producten wil je zo veel mogelijk vermijden. Hier zitten namelijk ook vaak andere stoffen in die je niet binnen wilt krijgen. Denk aan toegevoegde suikers en zout.
Om als maatschappij minder afhankelijk te worden van E-nummers zijn veranderingen nodig.
Bewerkte producten bevatten vaak veel suikers, zout en vetten. Wil je snel aankomen in gewicht, dan ook is het beter om bewerkte voeding te laten staan. Kies hiervoor in plaats liever voor onbewerkt en puur.
Vandaag de dag worden E-nummers veel gebruikt om verspilling tegen te gaan en werken ze overconsumptie in de hand doordat ze het uiterlijk van producten verfraaien.
Het probleem is dat onze huidige voedselproductie maar moeilijk zonder voedseltechnologie kan. We zijn vervreemd van de oorsprong van ons voedsel en streven naar de 'perfecte' producten.
Natuurlijke, onbewerkte voeding is nou eenmaal bederfelijk, maar daar nemen we geen genoegen mee.
E-nummers zijn door de EFSA goedgekeurde stoffen. De stofjes worden toegevoegd aan voedingsmiddelen, omdat ze bepaalde eigenschappen beïnvloeden. Zo kunnen ze de kleur, structuur, geur of houdbaarheid veranderen of verbeteren.
Er is veel discussie over de veiligheid van E-nummers. Ben je gezond? Dan zijn producten met de stofjes veilig te gebruiken. Maar uiteraard met mate.
Uit onderzoek blijkt niet dat E-nummers ongezond zijn. Toch kun je altijd beter kiezen voor onbewerkte en natuurljke producten.
Stel dan je vraag gratis en eenvoudig aan één van onze voedingsexperts hier!
Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.
Ga naar de Matching tool
Denk niet te licht over light producten. Waarom? Stel, je wilt afvallen, maar hebt toch wel heel veel zin in een lekker ...
Transvetten zitten verstopt in veel verschillende voedingsmiddelen. Zelfs in voeding die door de voedselindustrie als 'g...
Wil je astma symptomen leren herkennen? Lees dan verder... Heb je een vermoeden dat je klachten gerelateerd zijn aan as...
Hoe gaat de behandeling van astma in z'n werk? Hoe komt een arts tot een diagnose? En wat zijn, naast medicatie, manie...
Een alternatieve behandeling bij astma; wat zijn de mogelijkheden? In Nederland zijn er zo'n half miljoen mensen met as...
Aspartaam is een zoetstof dat onder andere gebruikt wordt in light frisdranken. Het lijkt een aantrekkelijk middel als j...
Drink je weleens cola zero of een andere light-frisdrank? Tegenwoordig heeft bijna elk product in de supermarkt wel een ...
Blijf op de hoogte door je in te schrijven voor onze nieuwsbrief. Ontvang tijdelijk ons e-book 'Eet jij gezond?' helemaal gratis.
