De schappen van de supermarkten zijn steeds meer gevuld met verschillende soorten plantaardige yoghurt. Wat veel mensen niet weten, is dat deze yoghurt meestal niet gezonder is dan de versie van koemelk. Ontdek in dit artikel hoe je de gezondste plantaardige yoghurt vindt en waar je precies op moet letten.
Plantaardige yoghurt: Soorten, Voordelen en Nadelen
Verschillende soorten plantaardige yoghurt
Plantaardige yoghurt wordt gemaakt van allerlei verschillende grondstoffen. Zo bestaat er de keuze uit yoghurt gemaakt van soja, haver, amandelen en kokos. Wij leggen precies uit wat iedere soort is en uit welke varianten je kunt kiezen.
Sojayoghurt
Sojayoghurt wordt gemaakt van sojamelk, een plantaardige melk die wordt gemaakt door sojabonen te weken in water en vervolgens te vermalen en te zeven. Deze melk kan gewoon zo gedronken worden, maar ook gebruikt worden om yoghurt mee te maken. Dat gebeurt niet anders dan bij het normale productieproces van yoghurt.
Er worden speciale melkzuurbacteriën aan de sojamelk toegevoegd. Deze bacteriën eten de suikers die van nature voorkomen in de sojamelk en verteren de suiker, waardoor er uiteindelijk zuur ontstaat. Dit zuur maakt de melk langzaam dikker en steviger, waardoor je na verloop van tijd yoghurt krijgt.
Sojayoghurt is nog altijd een van de meest bekende alternatieven voor yoghurt gemaakt van koemelk. Het is tegenwoordig in vrijwel iedere supermarkt te verkrijgen. Verschillende huismerken maken sojayoghurt, maar merken als Melkan en Alpro spelen ook in op deze trend. Voor mensen die graag plantaardig eten zijn er dus genoeg alternatieven te vinden in de supermarkt.
Je kan sojayoghurt bovendien in allerlei varianten kopen. Sommige soorten zijn ongezoet, terwijl andere soorten juist toegevoegde suikers bevatten voor een zoetere smaak. Dit staat altijd duidelijk aangegeven op de verpakking, zodat je weet welke variant je koopt. Ook sojayoghurt met een smaakje is verkrijgbaar, van aardbei en bosbes tot vanille.
Sojabonen voor menselijke consumptie worden geteeld in Canada en Europa waar geen bossen voor worden gekapt. Dit gebeurt voornamelijk bij soja voor veevoer uit Zuid-Amerika. Lees meer over klimaat en milieuproblematiek verderop in het artikel.
Haveryoghurt
Yoghurt wordt tegenwoordig ook op basis van haver gemaakt. Haver is een graan dat je misschien ook wel kent in de vorm van havermout. Het is erg veelzijdig, want het is ook mogelijk om melk te maken van haver. Ook dat wordt gedaan door de haver in water te laten weken en vervolgens fijn te malen met een krachtige machine en vervolgens alles door een fijne zeef te halen.
Havermelk heeft een vrij neutrale, lichtzoete smaak. Dat verandert wanneer de melk in yoghurt wordt getransformeerd, net als bij de sojamelk. De melkzuren die aan de melk worden toegevoegd, eten ook hier alle natuurlijke suikers op. Ze scheiden vervolgens een zuur uit, wat de yoghurt niet alleen zuurder laat smaken maar ook dikker laat worden.
Haveryoghurt is minder makkelijk te vinden in de supermarkt dan yoghurt op basis van soja. Toch zijn er steeds meer merken die deze plantaardige yoghurt maken. Zo koop je bij de Albert Heijn een Griekse yoghurt op basis van haver en maakt Alpro nu ook een havervariant van hun yoghurt. Het merk Oatly is gespecialiseerd in het maken van haverzuivel en heeft dus ook een lijn met haveryoghurt.
Ook bij yoghurt op haverbasis is er keuze uit verschillende varianten. Kies voor traditionele neutrale yoghurt of kies voor Griekse yoghurt gemaakt van haver. Deze is vaak iets dikker en romiger. Je kan ook voor een smaakje kiezen, zoals bosbes.
Amandelyoghurt
Wanneer je van de smaak van amandelen houdt, is amandelyoghurt misschien wel een goede optie. Deze yoghurt wordt natuurlijk op basis van amandelen gemaakt. Deze noten worden lange tijd in water geweekt, zodat ze een veel zachtere textuur krijgen. Vervolgens wordt het geheel fijngemalen en gezeefd. Op deze manier ontstaat er amandelmelk.
Deze melk is ook gewoon te koop, maar soms wordt hij gebruikt om yoghurt mee te maken. Door melkzuren aan de amandelmelk toe te voegen, worden ook hier de suikers in de melk omgezet in zuur. Dit maakt de melk ook iets dikker, al is amandelyoghurt meestal dunner dan yoghurt op basis van koemelk. De smaak is ook minder neutraal, want je proeft altijd nog de amandelen die de basis van de yoghurt vormen.
Je kan op verschillende plekken amandelyoghurt kopen. Zo is het steeds vaker te vinden in het huisassortiment van verschillende supermarkten, zoals Albert Heijn en Lidl. Ook Alpro maakt tegenwoordig een yoghurt op basis van amandelen.
Meestal wordt amandelyoghurt puur verkocht. Dat betekent dat het ongezoet is en dat er ook geen smaakjes aan worden toegevoegd. Doordat de yoghurt wel naar amandelen smaakt, is dat vaak ook niet nodig. Er is wel minder mogelijkheid om te variëren wanneer je voor amandelyoghurt kiest.
Kokosyoghurt
Ook kokos is een ingrediënt waar gemakkelijk plantaardige yoghurt mee gemaakt kan worden. Het voordeel van kokos is dat het niet bewerkt hoeft te worden voordat het kan worden getransformeerd in yoghurt.
Een kokosnoot bevat van nature kokoswater. Om hier kokosmelk of room van te maken wordt er aan het verwarmde water geraspte (verse) kokos toegevoegd. Vervolgens wordt de kokos flink gekneed totdat het een melkachtige substantie wordt. Na het zeven van dit goedje zie je dat er een dikker en vetter deel naar boven komt drijven. Dat deel is dan je kokosmelk of kokosroom. Dit is afhankelijk van de verhoudingen die gebruikt zijn.
De textuur van de yoghurt kan worden aangepast door verschillende verhoudingen kokosmelk en kokosroom te gebruiken. Des te meer room er wordt gebruikt, des te dikker de yoghurt zal worden. Door melkzuurbacteriën aan het mengsel toe te voegen, ontstaat er langzaam maar zeker yoghurt. Je herkent nog steeds de kokossmaak, maar de yoghurt is iets zuurder dan gewone kokosmelk.
Kokosyoghurt is een populaire variant van plantaardige yoghurt. Het wordt in vrijwel iedere supermarkt verkocht en is ook in huismerkvarianten verkrijgbaar. Daarnaast maken merken als Alpro, Abbot Kinney’s en Melkunie yoghurt op basis van kokos.
Meestal wordt kokosyoghurt gewoon naturel verkocht. Je hebt wel de keuze tussen een gezoete en ongezoete variant. Sommige merken spelen iets meer met de smaak van deze plantaardige yoghurt, bijvoorbeeld door een variant met perziksmaak aan te bieden. Deze variaties zijn niet nodig, want de yoghurt heeft van nature al een lekkere kokossmaak.
Is plantaardige yoghurt gezond?
Je weet nu wat plantaardige yoghurt is, maar is het eigenlijk wel gezond? Dat kan je het beste achterhalen door de voedingswaarde per 100 gram van normale volle yoghurt naast die van de verschillende soorten plantaardige yoghurt te leggen.
Normale volle yoghurt:
- Calorieën: 56
- Koolhydraten: 3,4 g
- Eiwitten: 3,8 g
- Vetten: 2,7 g
Sojayoghurt:
- Calorieën: 47
- Koolhydraten: 2,1 g
- Eiwitten: 4 g
- Vetten: 2,3 g
Haveryoghurt:
- Calorieën: 84
- Koolhydraten: 11 g
- Eiwitten: 1,5 g
- Vetten: 3,5 g
Amandelyoghurt:
- Calorieën: 117
- Koolhydraten: 5,8 g
- Eiwitten: 2,7 g
- Vetten: 8,9 g
Kokosyoghurt:
- Calorieën: 170
- Koolhydraten: 2,5 g
- Eiwitten: 1,1 g
Wanneer je de voedingswaarden vergelijkt, valt op dat kokosyoghurt en amandelyoghurt aanzienlijk meer vetten bevatten dan yoghurt op basis van koemelk. Bij kokosyoghurt is er sprake van verzadigd vet. Die kunnen mogelijk voor hart- en vaatziekten zorgen. Bij amandelyoghurt gaat het juist om onverzadigde vetten. Ook zijn ze enorm calorierijk, waardoor je makkelijk aankomt wanneer je veel van deze plantaardige yoghurt eet.
Daarnaast zitten er veel minder eiwitten in veel plantaardige yoghurts. Dat is zonde, want normaal gesproken is yoghurt juist een goede basis van eiwitten. Deze voedingsstoffen heeft je lichaam nodig om cellen te herstellen en spieren op te bouwen. Alleen sojayoghurt bevat evenveel of zelfs meer eiwitten dan normale yoghurt.
Wist je dat...
...eiwitten je langer een verzadigd gevoel geven? Daarom is het eten van eiwitten belangrijk wanneer je wil afvallen.
Wat is de gezondste optie?
Wil je je normale yoghurt vervangen voor een plantaardige optie? Dan is soja meestal de beste optie, want de voedingswaarden lijken het meeste op normale yoghurt. Sommige mensen vermijden liever soja, omdat er soms gedacht wordt dat het slecht is voor je gezondheid. Uit onderzoek blijkt juist dat er geen enkele reden is om te denken dat soja schadelijk is, vooral wanneer je normale hoeveelheden eet.
Wil je toch minder soja eten, dan is een hybride yoghurt de beste keuze. Dit zijn yoghurts die uit een mix van soja, kokos, haver of amandel bestaan. Hierdoor wordt de hoeveelheid vetten in de yoghurt verlaagd, terwijl je wel iets meer eiwitten binnenkrijgt.
Kijk altijd op het etiket om de samenstelling en voedingswaarde van hybride yoghurt te controleren. Soms is er slechts een heel klein beetje van een andere yoghurtsoort toegevoegd, waardoor de yoghurt minder gebalanceerd is dan je misschien dacht.
Waarom zou je plantaardige yoghurt eten?
Er zijn verschillende redenen om voor plantaardige yoghurt te kiezen. We zetten de belangrijkste voor je op een rijtje.
Geen dierlijke producten willen consumeren
Het kan zijn dat je voor plantaardige opties kiest wanneer je helemaal geen dierlijke producten wil eten. Sommige mensen hebben daar gewetensbezwaren bij. Ze willen dieren niet gebruiken voor voedsel en vinden de manier waarop er met dieren wordt omgegaan slecht. Plantaardige alternatieven zijn dan een goede keuze.
Intoleranties of allergieën
Sommige mensen hebben een koemelkallergie of zijn lactose-intolerant. Ze kunnen de natuurlijke bestanddelen in yoghurt daarom niet goed verdragen, wat zorgt voor buikpijn, misselijkheid en diarree. Heb je last van een allergie of intolerantie? Dan kan plantaardige yoghurt een goed alternatief zijn.
Wist je dat...
…er ook lactosevrije melk en yoghurt bestaat? Hierbij is het enzym lactase toegevoegd waardoor de lactose in het zuivelproduct is afgebroken.
Voor het klimaat
De vee-industrie staat er om bekend dat deze niet gunstig zijn voor milieu en klimaat. Koeien stoten stikstof, methaan en fijnstof uit, verbruiken veel meer voedsel dan wat je ervoor terugkrijgt (ineffectieve voederconversie) en voor dat voedsel worden er ook nog eens grootschalig bossen gekapt. Door onder andere deze argumenten besluiten steeds meer mensen plantaardige alternatieven te kopen, maar zijn deze opties beter voor milieu en klimaat?
Ook voor het telen van kokosnoten wordt er flink veel ontbost. Toch staat dit lang niet in verhouding met de ontbossing voor bijvoorbeeld palmolie. Om amandelen te telen en bewerken is veel water nodig, maar ook dit staat nog niet in verhouding met het water dat de vee-industrie in totaliteit verbruikt.
De meest milieubewuste keuze zou haver zijn. Dit gewas komt uit Europa, heeft weinig grondstoffen nodig om te groeien en valt vrijwel overal makkelijk te verbouwen. Je kunt ook kiezen voor soja. Dit gewas wordt vaak duurzaam geteeld.
Wist je dat...
...de soja die voor sojayoghurt wordt geteeld uit Europa en Canada komt? Er worden daarom geen bossen voor gekapt.
Plantaardige yoghurt kopen
Wil je plantaardige yoghurt kopen? Dat kan meestal gewoon in de supermarkt. Vaak hebben biologische winkels een ruimer aanbod, maar tegenwoordig koop je verschillende soorten plantaardige yoghurt ook gewoon in de supermarkt.
Waar plantaardige yoghurt vroeger erg duur was, zijn er steeds meer betaalbare opties gekomen. Kies bijvoorbeeld voor het huismerk in plaats van grote merken. Ook goedkopere winkels als Lidl en Aldi bieden nu plantaardige yoghurt aan.
Waar moet je op letten?
Bij het uitzoeken van plantaardige yoghurt is het wel belangrijk om goed naar de verpakking te kijken. Het verschil tussen gezoete en ongezoete yoghurt is al groot, want de gezoete variant bevat veel meer suiker. Dat verhoogt het aantal calorieën vaak ook.
Controleer ook of de yoghurt toegevoegde vitamine D, calcium en vitamine B12 bevat. Dit zijn voedingsstoffen die wel in yoghurt van koemelk zitten, maar die ontbreken bij plantaardige yoghurt. Daarom worden ze vaak toegevoegd, zodat de yoghurt je dezelfde belangrijke voedingsstoffen geeft.
Plantaardige yoghurt met een smaakje, zoals vanille of fruitsmaak, bevat bijna altijd toegevoegde suikers.
