Zwarte Bessen, kleine besjes met grootste krachten

Wist je dat zwarte bessen gezond zijn en kunnen bijdragen aan de instandhouding van je immuunsysteem, kunnen bijdragen aan de gezondheid van je ogen en hart en zelfs het risico op kanker kunnen verminderen?

Wel moet je in sommige gevallen oppassen met de bloedverdunnende en bloeddrukverlagende eigenschappen van de bessen.

In dit artikel lees je alles over de eigenschappen van de zwarte bes en inspireren we je om meer van dit fruit aan je dieet toe te voegen.

Gezondheidswetenschapper en Voedingsdeskundige Gerdy Beelen

Geschreven door Gerdy Beelen, Gezondheidswetenschapper & Eigenaar LITE LeefstijladviesBSc Health and society, HBO niveau Voedingsdeskundige

Zwarte bessen

Wat zijn zwarte bessen?

Zwarte bessen (Ribes nigrum) zijn kleine donkerpaarse besjes die aan de zwarte bessenstruik groeien.

Ze hebben een sterke smaak, die wordt aangeduid als cassis.

De zwarte bes zit boordevol vitaminen, mineralen en antioxidanten.

De oorsprong van de zwarte bes

Zwarte bessen zijn inheems in de gebieden van Noord-Europa en Noord-Azië met een gematigd klimaat. Uit oude geschriften blijkt dat ze zelfs al gebruikt werden in de jaren 1500. 

Zelfs in de VS hebben deze bessen een rijke geschiedenis: Ooit groeiden ze in de VS, maar rond 1910 werden ze verboden. Er was namelijk ontdekt dat ze een schimmel bevatten die witte dennenbomen doodde. Het verbod bleef in de meeste staten nog jaren van kracht en de zwarte bes is nog altijd geen gangbare vrucht in de VS.

Zwarte bessenplant

Niet alleen de bessen van de zwarte bessenstruik zijn de moeite waard. De hele zwarte bessenplant, van de bladeren tot de zaden, wordt gebruikt. De meest gebruikte vorm is zwarte bessenzaadolie, maar je kunt ook thee maken van de bladeren van de plant.

Zijn zwarte bessen gezond?

Zwarte bessen zijn supergezond! Ze bevatten een hoge concentratie van verschillende vitaminen en mineralen. Verderop in dit artikel lees je wat het effect op de gezondheid is en op welke verschillende manieren de zwarte bes aan je gezondheid kan bijdragen.

Een portie zwarte bessen van 30 gram bevat:

Wat zwarte bessen ook gezond maakt, zijn de verschillende vitaminen en mineralen die ze bevatten:

Voedingsschema's op maatNieuw

Ontvang elke week een nieuw voedingsschema op basis van je persoonlijke macro- en caloriebehoefte. Inclusief wekelijkse boodschappenlijst.

Elke week een nieuw voedingsschema op maat!
Fitchef logo Powered by FitChef
Voedingsschema's
Tip

Wil je je gezondheid boosten met een grote hoeveelheid vitamine C? Kies dan voor zwarte bessen. Per 100 gram leveren ze namelijk 3x zoveel vitamine C als een 100 gram sinaasappelen. 

zwarte bessenblad

6 Gezondheidsvoordelen van zwarte bessen

De vele vitaminen en mineralen maken zwarte bessen gezond. Het is een erg gezonde fruitsoort. Waar zijn zwarte bessen goed voor?

Hieronder hebben we de gezondheidsvoordelen van deze superbesjes voor je op een rijtje gezet. Genoeg redenen om deze bessen in huis te halen!

Tip

Doordat de bessen weinig calorieën bevatten, zijn ze een verstandige toevoeging aan gerechten wanneer je wat wilt afvallen. Hoe kan je snel afvallen? Door voeding te kiezen met veel vezels zoals de zwarte bes.

Voordeel 1: Zwarte bessen bestrijden vrije radicalen en boosten je immuunsysteem

De antioxidanten en anthocyanen bestrijden vrije radicalen in je lichaam, wat schade aan je cellen tegengaat. Bovendien helpen de vele antioxidanten in zwarte bessen, waaronder vitamine C, samen met de anthocyanen om je immuunsysteem een boost te geven. Hierdoor kan je lichaam infecties en virussen effectiever bestrijden.

Voordeel 2: Ze kunnen bijdragen aan het verminderen van ontstekingen

Zwarte bessen zijn rijk aan een omega-6 vetzuur, genaamd gamma-linoleenzuur (GLA). Dit vermindert ontstekingen. Ook kan het symptomen van ontstekingsziekten, zoals reumatoïde artritis, verbeteren. Sommige studies hebben daarnaast aangetoond dat GLA helpt om gewrichtspijn, stijfheid en beschadigingen te verminderen bij mensen met artritis.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Hoe gezond eet jij?

Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Wil jij graag je gezondheid verbeteren?

Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.

Ga naar de Matching tool
Vind jouw ideale voedingsexpert
Zwarte bessen gezond

Voordeel 3: Zwarte bessen dragen bij aan gezonde ogen

De hoge concentratie anthocyaan in zwarte bessen is gezond want het helpt de behandeling van glaucoom. Dit is één van de belangrijkste oorzaken van blindheid.

Het verhoogt namelijk de doorbloeding van je ogen, waardoor het de verslechtering van je zicht vertraagt. 

Onderzoek toont ook aan dat GLA en linolzuur, die in vitamine C zitten, veelbelovend zijn voor de behandeling van droge ogen. Zwarte bessen zitten vol met beide stoffen. 

Klinische studies met zwarte bessen tonen bovendien aan dat de bessen je oogfunctie kunnen verbeteren, waaronder:

  • Het vermogen van je ogen om zich aan te passen aan het donker
  • De bloedtoevoer naar je ogen
  • Het verminderen van symptomen van visuele vermoeidheid
Tip

Als je dagelijks veel achter de computer zit kun je merken dat dit effect heeft op je ogen. Hiervoor kunnen supplementen met zwarte bessen gezond zijn en eventueel je klachten verlichten.

zwarte bes

Voordeel 4: Ze kunnen het risico op hartaandoeningen helpen verminderen 

Het opnemen van zwarte bessen in je dieet kan op verschillende manieren bijdragen aan het verbeteren van je hartgezondheid.

Zo tonen sommige studies aan dat zwarte bessenzaadolie je cholesterolgehalte kan verbeteren en de hoeveelheid triglyceriden (vetwaarden) in je bloed kan verlagen.

 

Zwarte bessen bevatten daarnaast veel kalium en gamma-linoleenzuur (GLA), deze stofjes kunnen bijdragen aan een lagere bloeddruk. De GLA helpt ook de cellen in je hart weerstand te bieden tegen schade en het vertraagt het samenklonteren van bloedplaatjes in je bloedvaten.

Voordeel 5: Zwarte bessen kunnen je spijsvertering verbeteren

Zwarte bessen zijn gezond doordat ze oplosbare en onoplosbare vezels bevatten. Beide zijn van groot belang voor een gezonde spijsvertering. Oplosbare vezels vertragen je spijsvertering, waardoor je darmen meer voedingsstoffen kunnen absorberen.

Onoplosbare vezels zorgen ervoor dat alles door het spijsverteringsstelsel heen blijft bewegen. Dit gaat de ophoping van gifstoffen tegen en vermindert het risico op darmkanker.

Wist je dat...

...zwarte bessen en veel andere bessen laag in calorieën zijn? Bessen zijn een gezonde en caloriearme snack, perfect wanneer je wat gewicht kwijt wilt. Een BMI-meter kan je snel laten zien of je overgewicht hebt. Gebruik hiervoor onze handige BMI calculator.

zwarte bessensap

Voordeel 6: Ze kunnen bijdragen aan het onder controle houden van diabetes

Zwarte bessen bevatten veel mangaan, een belangrijk mineraal om je bloedsuikerspiegel onder controle te houden.

Mangaan zorgt voor een goede insulinesecretie en het op peil houden van je bloedsuikerspiegel bij diabetes type 2.

Mogelijke risico's van zwarte bessen

Voor de meeste mensen zijn zwarte bessen alleen maar erg gezond. In sommige gevallen moet je echter voorzichtig zijn met de consumptie ervan. Zo kunnen ze bij sommige mensen de bloedstolling vertragen.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Hoe gezond eet jij?

Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!
zwarte besssen nadelen

Als je een bloedingsstoornis hebt, operatie in het vooruitzicht hebt of bloedverdunners zoals aspirine gebruikt, kun je het beste even met je arts overleggen voor je zwarte bessen aan je dieet toevoegt.

Zwarte bessen kunnen ook je bloeddruk verlagen. Dit is over het algemeen een gezondheidsvoordeel, maar het kan problemen veroorzaken als je een lage bloeddruk hebt of bloeddrukverlagende medicijnen gebruikt.

Wist je dat...

...zwarte bessen ook verkrijgbaar zijn in de vorm van supplementen? Op die manier profiteer je maximaal van alle gezondheidsvoordelen van de bessen. Er zijn echter ook wat bijwerkingen van de supplementen bekend, zoals zachte ontlasting, lichte diarree en darmgassen.

Meer zwarte bessen eten

Je weet nu dat voor de meeste mensen zwarte bessen gezond zijn. Maar hoe eet je zwarte bessen? Je kunt op verschillende manieren meer zwarte bessen aan je dieet toevoegen. De bessen zijn in meerdere vormen verkrijgbaar:

  • Vers zwarte bessen
  • Gedroogd zwarte bessen
  • Zwarte bessen olie
  • Zwarte bessen poeder
  • Zwarte bessen sap
  • Zwarte bessen pillen of capsules

Gedroogde zwarte bessen zijn makkelijker te vinden dan verse, maar sommige winkels hebben ze wel. Als je de bessen vers koopt, let er dan op dat ze een dieppaarse, glanzende schil hebben. 

Zwarte bessen bewaren

Door zwarte bessen in de koelkast of vriezer te bewaren, vertraag je het bedervingsproces en kun je er langer van genieten. Door zwarte bessen in de diepvries te bewaren, kun je ze zelfs in de winter eten wanneer het zwarte bessen seizoen doorgaans al voorbij is.

Eenmaal ontdooid kun je ze bijvoorbeeld in een zwarte bessen recept voor een smoothie gebruiken. We geven graag nog enkele andere ideeën voor zwarte bessen recepten.

Recept ideeën

Hoewel zwarte bessen een sterke en vrij zure smaak hebben, vinden veel mensen het heerlijk om ze rauw te eten als ze rijp zijn. Je kunt ze ook in allerlei recepten verwerken:

  • Maak zwarte bessen confituur of jam door ze te koken met suiker en andere vruchten
  • Verwerk ze in muffins, brood of taart
  • Maak verse zwarte bessensap
  • Verwerk ze in een saus voor wild of eend

Hoeveel zwarte bessen neem je?

De aanbevolen dosering van zwarte bessen is afhankelijk van de vorm waarin je ze inneemt. Als dit in geconcentreerde vorm is, zijn dit de aanbevolen dagelijkse hoeveelheden:

  • Twee keer 2 capsules van 250 mg per dag
  • 5 tot 10 ml vruchtensiroop per dag
  • 1 glas zwarte bessensap per dag
  • 1 tot 2 theelepels blad, drie tot vier keer per dag
Tip

Wil je meer weten over hoe zwarte bessen gezond voor jou kunnen zijn? Stel je vraag aan onze deskundigen. Of lees verder over andere voeding.

Beoordeel dit artikel

Gezondheidswetenschapper en Voedingsdeskundige Gerdy Beelen

Nieuwsgierig naar meer informatie over dit onderwerp?

Stel dan je vraag gratis en eenvoudig aan één van onze voedingsexperts hier!

Wil jij graag je gezondheid verbeteren?

Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.

Ga naar de Matching tool
Vind jouw ideale voedingsexpert
Nieuw Voedingsschema's op maat

Gezond eten was nog nooit zo eenvoudig!

Voedingsschema's
Meer informatie
Fitchef logo Powered by FitChef

Beoordeel dit artikel

Gerelateerde artikelen

DASH dieet - bloeddruk verlagen en afvallen

DASH dieet - bloeddruk verlagen en afvallen

Het DASH dieet is in eerste instantie ontwikkeld om je bloeddruk te verlagen. Onderzoekers in Amerika merkten dat je oo...

Hoge bloeddruk verlagen zonder medicijnen

Hoge bloeddruk verlagen zonder medicijnen

Heb je last van een te hoge bloeddruk? Dan bestaan er, naast het gebruik van medicijnen, veel manieren om je bloeddruk o...

Oogirritatie: wat te doen bij droge, rode, geïrriteerde ogen

Oogirritatie: wat te doen bij droge, rode, geïrriteerde ogen

Wat te doen bij droge, rode, geïrriteerde ogen. Hiervoor zijn natuurlijk verschillende oorzaken te vinden en die zullen ...

Artritis oorzaken en symptomen

Artritis oorzaken en symptomen

Wat zijn duidelijke artritis symptomen? Herken de symptomen en wees er op tijd bij als het om jouw gezondheid gaat. In ...

Artritis behandelen

Artritis behandelen

Wil je weten hoe een artritis behandeling in z'n werk gaat? Artritis is een pijnlijke reumatische aandoening en vraagt o...

De blauwe bes: de medicijn in het fruitschap

De blauwe bes, een medicijn in het fruitschap

Blauwe bessen zijn populair, en niet voor niks. Ze zijn een gezonde en zoete fruitsoort. Ze smaken heerlijk door een fru...

acai

Acai: alles over deze ‘powerbesjes’ en hun voordelen

Acai bessen (uitgesproken als a-sa-i bessen) zijn donkerpaarse besachtige vruchten, die ongeveer even groot zijn als fli...

Lees wat je gemist hebt

14256 Mensen gingen je al voor

Blijf op de hoogte door je in te schrijven voor onze nieuwsbrief. Ontvang tijdelijk ons e-book 'Eet jij gezond?' helemaal gratis.

Je ontvangt maximaal één persoonlijke e-mail per week van een van onze teamleden.
Een postbode met het (PDF) boek 'Gezond eten voor iedereen'