Je lichaam detoxen op een natuurlijke manier

Detoxen, ook wel 'ontgiften' genoemd, is een term die tegenwoordig veel gebruikt wordt. Het is een proces waarbij je lichaam van binnen wordt gereinigd en ontdaan van afvalstoffen. De manier waarop je kan detoxen verschilt nogal eens, evenals het resultaat.

Wij geven je in dit artikel tips over hoe je dat gewoon thuis kunt doen, op een veilige manier.

Diëtist Fleur Lassche

Geschreven door Fleur Lassche, Diëtist & Content CreatorBSc Voeding en diëtiek, MSc Health education and promotion, HBO minor Klinische voeding

Je organen zijn de beste ontgifters

Waarom detoxen?

De term detoxen komt uit de alternatieve geneeskunde en zou omschreven kunnen worden als het verwijderen van afval- en gifstoffen uit je lichaam.

Je gezonde functionerende organen zijn de beste in ontgiften. Zij zullen er alles aan doen om de giftige stoffen af te voeren.

In de meeste gevallen is een detoxkuur niet nodig. Sterker nog, het kan schade aanrichten aan je lichaam. Bij een detox dieet loop je het risico op voedingstekorten, een verstoord darmmicrobioom en spierafbraak.

Je lichaam is heel goed in staat giftige stoffen af te breken. Hiervoor is een kuurtje meestal niet nodig. Toch kan een ontgiftigskuur net dat duwtje in de goede richting zijn als kickstart voor je nieuwe gezondere leefstijl. 

De zuurtegraad in je lichaam vertelt of je veel gifstoffen in je lichaam hebt.

De zuurtegraad (pH-waarde) van je lichaam

Je bent je misschien niet snel bewust van de gifstoffen die er in je lichaam omgaan. Met het meten van het zuurtegraad van je lichaam kun je een overmaat aan giftige (verzuurde) stoffen waarnemen.

Bij een te lage pH-waarde (hoge zuurtegraad) kan het zijn dat je lichaam 'verzuurd' is door de gifstoffen in je lichaam. 

De pH-waarde (potential hydrogen) geeft de activiteit en dichtheid van de waterstof-ionen (waterstofdeeltjes) weer. De pH-waarde zegt dus iets over de zuurtegraad in een waterige oplossing; in dit geval het water in je lichaam.

De pH-waarde kan variëren tussen 1 en 14. Een neutrale pH-waarde van een waterige oplossing ligt rond de 7. Een zure pH-waarde van een waterige oplossing ligt lager dan 7. En ligt de zuurtegraad hoger dan 7 dan noemen we het water basisch of alkalisch. Een lage pH-waarde betekent dus een hoge zuurtegraad.

Zo heeft ieder gebied in het lichaam zijn eigen gemiddelde pH-waarde:

  • Menselijk bloed: 7,7
  • Speeksel: 6,5
  • Urine: 6
    (Ochtendurine: 5,5)
  • Maagzuur: 2

Elk orgaan heeft zijn eigen zuurtegraad nodig om optimaal te kunnen functioneren. En elk lichaam is daarin ook weer nét verschillend. Het verschijnsel van een te lage pH-waarde noem je acidose. 

Voedingsschema's op maatNieuw

Ontvang elke week een nieuw voedingsschema op basis van je persoonlijke macro- en caloriebehoefte. Inclusief wekelijkse boodschappenlijst.

Elke week een nieuw voedingsschema op maat!
Fitchef logo Powered by FitChef
Voedingsschema's
Tip

Je kunt thuis met een pH-indicatorstrips je pH-waarde meten. Dit doe je met je urine of je speeksel.

Oorzaken van een verzuurd lichaam

Door de westerse voedselconsumptie krijg je toch snel te maken met een overmaat aan giftige stoffen. Daarnaast hebben slechte gewoontes ook een negatieve invloed op je zuurtegraad. Hieronder hebben we de oorzaken op een rijtje gezet:

  • Slechte, eenzijdige voeding, zoals een teveel aan suikerrijke voeding
  • Overmatig alcoholgebruik
  • Crash diëten
  • Weinig beweging
  • Roken
  • Stress
  • Ziekte en bepaalde medicijnen
  • Veroudering
  • Uitlaatgassen

Gevolgen van een te hoge zuurtegraad

Je stofwisseling is afhankelijk van die waterstofdeeltjes. Wanneer deze samenwerking verstoord wordt, ligt het immuunsysteem op de tocht. Je raakt vatbaarder voor ziekte, maar je kunt ook last krijgen van de volgende klachten:

  • Maag- en darmklachten zoals obstipatie, zure oprispingen en een maagzweer
  • Insomnia
  • Depressie
  • Huidproblemen zoals allergieën
  • Haaruitval
  • Gebitsproblemen
  • Verminderd libido
  • Spier- en gewrichtsaandoeningen
  • Diabetes
  • Kanker
  • Hartinfarct

De ontgiftende werking van je organen

Je organen zijn het beste in ontgiften. Bij een gezond voedingspatroon en een gezonde leefstijl heb je geen detox-kuur of ontgiftingsdieet nodig.

Je lever en nieren zijn de organen die je bloed reinigen. Ze zetten een teveel aan toxische stoffen om in nuttige stoffen, of voeren deze stoffen af. Als je slecht hebt gegeten en veel alcohol hebt gedronken, dan hebben je organen overuren gedraaid om alle gifstoffen de deur uit te werken.

Alcohol wordt afgebroken door je lever

Alcohol bijvoorbeeld wordt in drie dagen volledig afgebroken in je lichaam door je lever. Een teveel aan koolhydraten en suikers worden gelijk opgeslagen in de vorm van vet. Ook via je longen en je huid ontdoet je lichaam zich van gifstoffen.

Echter, als je organen teveel gifstoffen moeten verwerken raken ze overbelast. Je kunt dan last krijgen van een 'verzuurd' lichaam, met alle gevolgen van dien.

Geen permanente oplossing

Een (korte) detox- of ontgiftingskuur is geen permanente oplossing. Je kunt niet door af en toe een detox-kuurtje te doen de schade even ongedaan maken en daarna weer vrolijk verder gaan met je slechte eetpatroon. De schade is al toegebracht. Maar je kunt wel zorgen dat je een nieuwe start maakt. Wanneer je klaar bent met je kuur zul je aan een gezondere leefstijl moeten werken.

Zo ontgift je je lichaam

Wat belangrijk is als je wilt detoxen op een natuurlijke manier is dat je in ieder geval tijdens de detox periode niet rookt, geen alcohol drinkt, geen drugs gebruikt en de inname van cafeïne beperkt.

Zorg er bovendien voor dat je tijdens de kuur een teveel aan stress vermijdt. Stress kan namelijk heel veel goede initiatieven voor je gezondheid teniet doen. Dit is vaak makkelijker gezegd dan gedaan. Toch doe je er verstandig aan om je kuur in te plannen voor een rustig moment. 

Let tijdens de kuur ook extra op je dagelijkse beweging. Beweging is een van de beste manieren om te detoxen.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Hoe gezond eet jij?

Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Wil jij graag je gezondheid verbeteren?

Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.

Ga naar de Matching tool
Vind jouw ideale voedingsexpert

Verschillende manieren en kuren om te ontgiften

Er bestaan heel veel verschillende manieren en kuren om je lichaam te ontgiften. Sommige manieren zijn strikter dan de ander. Hieronder hebben we twee verschillende manieren op een rijtje gezet:

Tip

Let bij elke kuur er goed op dat je geen grote voedingstekorten oploopt.

1. Je lichaam detoxen met groenten

Veel kuren bestaan uit het drinken van sappen of bijvoorbeeld water met citroen. Je kunt dit best een paar dagen doen, maar dit is niet de beste detox-methode. Je krijgt namelijk niet alle benodigde voedingsstoffen binnen. Met fruitsapjes krijg je vooral fruitsuikers binnen.

Waarmee lukt dat dan wel..? Het antwoord is simpel: met groenten! Groenten geven je alle essentiële voedingsstoffen: vitaminen, mineralen, antioxidanten en vezels. En het mooie is; bij deze methode hoef je absoluut geen honger te lijden tijdens het detoxen!

Je kunt goed detoxen met groenten

Sappen en smoothies

Je kunt detoxen met vast voedsel maar vaak wordt het gedaan in de vorm van sappen en smoothies. Je krijgt hierdoor makkelijk en veel voedingsstoffen en je krijgt met elke portie wat vocht binnen.

Tip

Als je sappen en smoothies met alleen groenten echt niet lekker vindt, vul ze dan eventueel aan met avocado, kokosoliebanaan of bosvruchten en eventueel kaneel, noten en zaden.

Ga geen honger leiden maar drink zoveel groentesapjes als waar jij behoefte aan hebt, mits een beperkte hoeveelheid fruit en een grote hoeveelheid groenten. Je kunt lekker variëren met verschillende soorten groenten en fruit.

Er zijn een aantal groenten die extra geschikt zijn voor het detoxen. Met name groene groenten zijn goede detoxers vanwege het stofje chlorofyl zoals:

Chlorofyl zorgt voor het reinigen van de huid, het opschonen van de nieren, het zuiveren van het bloed en het versterken van je immuunsysteem. Je kunt groene groenten ook regelmatig eten als je bloedverdunners gebruikt.

Probeer te variëren met groenten; dat is beter voor je lichaam dan elke dag hetzelfde eten. Denk dan aan groenten zoals bieten, radijsjes, artisjokken en zuurkool.

Verwerk je groenten in soepen of salades

Soepen en salades

Naast smoothies en sappen kun je ook soepen en salades maken. In soepen kun je van alles kwijt. Ook groenten die je misschien niet zo lekker vindt kun je door de soep doen.

Als je de soep pureert met wat zoete aardappel dan wordt de smaak zachter en neutraler.

Tip

Zeewier is ook een detox-meester. Zeewier kan je lichaam helpen detoxen door gifstoffen om te zetten in zouten die het lichaam kan afscheiden. Jodium in zeewier is bovendien goed voor je schildklier.

Het alkaline dieet bestaat uit heel veel basische groenten

2. Het 'Alkaline dieet'

Er bestaat ook een ontgiftingsdieet. Dit is niet zozeer een kuur als een aanpassing van je voedingspatroon en leefstijl.

Het dieet bestaat uit voor 80% uit basische voeding en voor 20% uit zure voeding. Je kunt dus gerust nog zure voeding blijven eten, zolang de verhoudingen blijven kloppen. 

Wist je dat...

...basische voeding niets te maken heeft met een zure smaak? Citroen bijvoorbeeld behoort ook tot de basische voeding.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Hoe gezond eet jij?

Doe de quiz en kom er in enkele minuten achter! Ook ontvang je een persoonlijk advies waarin staat hoe je je eetpatroon kunt verbeteren.

Benieuwd hoe gezond jij echt eet? Doe de quiz!

Basische voeding

Je dieet zal dus voor 80% uit basische voeding bestaan. De volgende voedingsmiddelen hebben een neutraliserende werking:

  • Bijna alle soorten groenten
  • Melk
  • Fruit

Groenten zoals spruitjes, artisjok, savooiekool, spinazie en erwten vallen niet onder basische voeding. Probeer voor andere groenten te kiezen. Vooral zuurkool en ui zijn belangrijke groenten in een alkalinedieet. Voor fruit kun je het beste voor zoet fruit kiezen zoals banaan, vijg, zoete appels, peren en rozijnen.

Tip

Basische voeding is voornamelijk gluten- en lactosevrij op de melk na. 

Zure voeding

Bepaalde voeding heeft een verzurende werking en hiervan mag dus volgens het alkaline dieet maar 20% van je dagelijkse voeding uit bestaan. Je moet dan denken aan:

  • koffie en zwarte thee
  • vlees en vis
  • eieren
  • melkproducten (behalve melk dus)
  • voedsel en dranken met veel glucose (suiker)
  • noten en pinda's
  • granen (uitgezonderd gierst en spelt)
  • margarine
  • soja
  • peulvruchten

Ontgiftingsverschijnselen

In de eerste tijd van dit dieet moet het lichaam wennen. Je kunt dan last hebben van 'ontgiftingsverschijnselen' zoals:

  • misselijkheid
  • overgeven
  • diarree
  • vermoeidheid
  • hoofdpijn
  • puistjes
  • eczeem

Deze verdwijnen weer zodra de afvalzuren zijn geneutraliseerd en afgevoerd. Deze verschijnselen kunnen twee maanden lang aanhouden.

Resultaat van detoxen

Na een detox-kuur kun je op kort termijn de volgende resultaten verwachten:

  • Fitter en energieker.
  • Helderheid in je hoofd.
  • Verminderd opgeblazen gevoel
  • Verbeterde stoelgang.
  • Verbeterde huid

Deze resultaten zijn geen gegeven. Bovendien zijn deze resultaten slechts van korte duur. Wil je langer van deze voordelen genieten? Ga dan voor een gezondere eetpatroon en leefstijl.

Drink veel groene- of kruidenthee

Nog meer natuurlijke manieren van detoxen

Tussendoor kun je veel kruidenthee en groene thee drinken. Kijk uit met afslankthee. Je kunt daar heel onrustig van worden en slecht door slapen. Goede detox-kruiden zijn bijvoorbeeld paardenbloemwortel, mariadistel en cayennepeper.

's Ochtends een lepel baking soda in een glas lauw water drinken is een goed begin van je detox-dag. Wacht dan even een half uur voordat je gaat ontbijten.

Yoga en meditatie zijn een goede aanvulling op het detoxen. Koud douchen of afwisselend koud en warm douchen is een natuurlijke manier om je lichaam te laten detoxen. Regelmatig naar de sauna gaan geeft een zelfde soort effect.

Tip

Je kunt tijdens de detox ook voedingssupplementen slikken zoals spirulina, magnesium, vitamine D en vitamine B12.

Het is eigenlijk het beste om te zorgen dat je een eetpatroon ontwikkeld wat je elke dag vol kunt houden. Je detox heb je dan al ingebouwd in je voedingspatroon. Je zorgt daarmee voor een goede basis waarmee je je organen niet uitput.

Beoordeel dit artikel

Diëtist Fleur Lassche

Nieuwsgierig naar meer informatie over dit onderwerp?

Stel dan je vraag gratis en eenvoudig aan één van onze voedingsexperts hier!

Wil jij graag je gezondheid verbeteren?

Gebruik onze gratis Matching tool om de voedingsexpert te vinden die jou het beste kan ondersteunen.

Ga naar de Matching tool
Vind jouw ideale voedingsexpert
Nieuw Voedingsschema's op maat

Gezond eten was nog nooit zo eenvoudig!

Voedingsschema's
Meer informatie
Fitchef logo Powered by FitChef

Beoordeel dit artikel

Gerelateerde artikelen

De aardpeer, vergeten groenten die je niet mag vergeten

Vergeten groenten, herken jij deze mondkost van vroeger nog?

Het begrip “vergeten groenten” zegt letterlijk wat het is; groenten die we vergeten zijn. Het gaat vaak om groenten wel...

Smoothies gezond? De voor- en nadelen op een rij

Smoothies gezond? De voor- en nadelen op een rij

Smoothies zijn kleurrijke frisse drankjes met een zoete en romige smaak. De basis wordt gemaakt van fruit en groenten, m...

Groene smoothies: maak zelf groene smoothies! (recept)

Groene smoothies: maak zelf groene smoothies!

Groene smoothies zijn voedingsrijke drankjes die lijken op fruit smoothies. Groene smoothie recepten bestaan daarbij voo...

Stress verminderen - effectieve tips tegen stress

Stress verminderen - effectieve tips tegen stress

Stress is dé 'ziekte' van de 21e eeuw. Iedereen schijnt er last van te hebben. Maar ergens lijken we het ook zelf in sta...

Wat zegt de kleur van je urine over je gezondheid?

Wat zegt de kleur van je urine over je gezondheid?

Al sinds het bestaan van de mensheid wordt het analyseren van urine gebruikt om gezondheidsproblemen vast te stellen. Da...

Zelf je lever ontgiften: zo doe je dat!

Zelf je lever ontgiften: zo doe je dat!

Wil je zelf je lever ontgiften op natuurlijke wijze? In dit artikel geven we je tips hoe je met behulp van voeding kunt ...

Je nieren ontgiften op natuurlijke wijze

Je nieren ontgiften op natuurlijke wijze

Goed functionerende nieren zijn enorm belangrijk voor je lichaam. Helaas heeft 1 op de 10 mensen lichte nierschade zonde...

Lees wat je gemist hebt

14215 Mensen gingen je al voor

Blijf op de hoogte door je in te schrijven voor onze nieuwsbrief. Ontvang tijdelijk ons e-book 'Eet jij gezond?' helemaal gratis.

Je ontvangt maximaal één persoonlijke e-mail per week van een van onze teamleden.
Een postbode met het (PDF) boek 'Gezond eten voor iedereen'